Με τις δυνατότητες της Ουάσιγκτον να περιορίζονται στο να εμποδίσει τον Κιμ Γιονγκ Ουν να αποκτήσει έναν διηπειρωτικό βαλλιστικό πύραυλο ικανό να φέρει πυρηνική κεφαλή, αναλυτές προσπαθούν να εκτιμήσουν ποιες είναι οι στρατιωτικές επιλογές του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ προειδοποίησε τη Βόρεια Κορέα ότι αν επιμείνει στις απειλές της, η Ουάσιγκτον θα απαντήσει «με φωτιά και οργή που όμοιές τους δεν έχει ξαναδεί ο κόσμος». Η Πιονγιάνγκ από την άλλη σήκωσε το γάντι απειλώντας με πυραυλική επίθεση τη στρατηγικής σημασίας για τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις νήσο Γκουάμ, ενώ επανέλαβε -αψηφώντας το νέο γύρο κυρώσεων, που ενέκρινε ομόφωνα το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ- ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα είναι αναγκαίο για να αποτρέψει μια αμερικανική εισβολή. Για τον Ντόναλντ Τραμπ, συμπεραίνει το πρακτορείο Bloomberg, δεν υπάρχουν εύκολες επιλογές.
1. Δεν μπορούν οι ΗΠΑ να δοκιμάσουν ένα χειρουργικό χτύπημα;
Κάτι τέτοιο πιθανότατα δεν θα αποδώσει τα αναμενόμενα. Οι πύραυλοι και οι πυρηνικές εγκαταστάσεις της Βόρειας Κορέας είναι διεσπαρμένοι και κρυμμένοι στα ορεινά εδάφη της χώρας και αν δεν καταστραφούν με πλήγματα ακριβείας, τότε υπολογίζεται ότι κάπου δέκα εκατομμύρια άνθρωποι στη Σεούλ, άλλα 38 εκατομμύρια στην ευρύτερη περιοχή του Τόκυο και δεκάδες χιλιάδες μέλη των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων που σταθμεύουν στη βορειοανατολική Ασία, θα κινδυνεύουν να δεχθούν επίθεση αντιποίνων από την Πιονγιάνγκ με πυραύλους εφοδιασμένους με συμβατικές ή πυρηνικές κεφαλές. Αλλά ακόμη κι αν οι ΗΠΑ καταφέρουν να καταστρέψουν τα πάντα, η Σεούλ θα παραμένει ευάλωτη σε επιθέσεις από το πυροβολικό της Βόρειας Κορέας.
2. Γιατί να αποτολμήσει ο Κιμ μια επίθεση με πυρηνικά όπλα;
«Ακόμη και ένα περιορισμένο χτύπημα» από τις ΗΠΑ «κινδυνεύει να εκληφθεί από τους Βορειοκορεάτες ως προοίμιο μιας μεγαλύτερης επίθεσης και ίσως επιλέξουν να χρησιμοποιήσουν τα πυρηνικά τους όπλα», είπε στο Bloomberg o Τζέφρι Λιούις, διευθυντής του προγράμματος περί μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων στην ανατολική Ασία του Ινστιτούτου Διεθνών Σπουδών Middleburry. H Ουάσιγκτον θα έπρεπε να βρει έναν τρόπο να διαμηνύσει τόσο στη Βόρεια Κορέα όσο και την Κίνα -το σημαντικότερο σύμμαχο και εμπορικό εταίρο της Πιονγιάνγκ- ότι ένα χειρουργικό στρατιωτικό χτύπημα είναι περιορισμένο, ώστε να μην προχωρήσουν σε αντίποινα με πυρηνικά όπλα.
3. Είναι η αλλαγή του καθεστώτος μια δυνητική επιλογή;
Μια νέα ηγεσία στην Πιονγιάνγκ δεν θα σήμαινε απαραίτητα και αλλαγή του τρόπου σκέψης του καθεστώτος.
Ορισμένοι θεωρούσαν ότι επειδή ο Κιμ Γιονγκ Ουν γνώρισε τις λεγόμενες δυτικές αξίες, όσο φοιτούσε σε σχολείο στην Ελβετία, θα επέλεγε να ανοίξει τις πύλες της χώρας του στον κόσμο. Αλλά τους διέψευσε οικτρά όταν ανήλθε στην εξουσία. Πέραν τούτου, μαζί με τον Κιμ θα έπρεπε να φύγει και η κλίκα που τον περιβάλλει – άρα θα μεγάλωνε και η λίστα των προς εξόντωση ατόμων-. Η Κίνα από την άλλη πλευρά, φοβούμενη ένα προσφυγικό κύμα και την παρουσία αμερικανικών στρατευμάτων στα σύνορά της, πιθανότατα θα επέλεγε να στηρίξει το υφιστάμενο καθεστώς.
4. Mήπως η καλύτερη λύση για τις ΗΠΑ είναι ένας ολοκληρωτικός πόλεμος;
Μια ευρείας κλίμακας εισβολή θα ήταν ίσως αναγκαία για την ταχεία εξουδετέρωση του εχθρικού πυροβολικού καθώς και την καταστροφή των πυραυλικών και πυρηνικών εγκαταστάσεων. Αλλά οι όποιες ενδείξεις μιας επικείμενης επίθεσης -όπως η συγκέντρωση δύναμης πυρός από τους Αμερικανούς, η κινητοποίηση των ενόπλων δυνάμεων Νότιας Κορέας και Ιαπωνίας και η αποχώρηση Αμερικανών πολιτών από την περιοχή- ενδέχεται να οδηγήσουν τη Βόρεια Κορέα να εξαπολύσει πρώτη ένα προληπτικό χτύπημα. Σε μια τέτοια σύρραξη πιθανώς να εμπλέκονταν η Κίνα και η Ρωσία.
O Τζον Ντελούρι, λέκτορας Διεθνών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Yonsei της Νότιας Κορέας
«Για να είμαστε ρεαλιστές, ο πόλεμος πρέπει να αποφευχθεί», λέει ο Τζον Ντελούρι, λέκτορας Διεθνών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Yonsei της Νότιας Κορέας. «Αν κάνεις μια ανάλυση κόστους/οφέλους θα δεις ότι πρόκειται για τρέλα».
5. Πώς θα απαντήσει η Βόρεια Κορέα;
Η πιθανότερη άμεση αντίδραση θα ήταν ένας μαζικός βομβαρδισμός της Σεούλ και των περιχώρων της.
Οι βορειοκορεατικές μονάδες πυροβολικού κατά μήκος της μεθορίου μπορούν να κινητοποιηθούν ταχύτερα από τα πολεμικά πλοία και τα αεροσκάφη, καθώς και από τους μεγαλύτερους βαλλιστικούς πυραύλους που μπορούν να στοχεύσουν με πυρηνικά, χημικά και βιολογικά όπλα βάσεις των Νοτιοκορεατών, των Ιαπώνων και των Αμερικανών στην ευρύτερη περιοχή.
Οι χώρες αυτές διαθέτουν, βέβαια, αντιπυραυλικές ασπίδες, οι οποίες, όμως, δεν είναι βέβαιο ότι θα καταρρίψουν όλους τους εχθρικούς πυραύλους. Οι ιαπωνικές αρχές ενημερώνουν ήδη τους πολίτες τι πρέπει να κάνουν αν σκάσει κάποιος πύραυλος κοντά τους -ουσιαστικά τους παροτρύνουν να αναζητήσουν καταφύγιο σε υπόγειους χώρους- ενώ αμερικανικές εταιρείες άρχισαν να διαφημίζουν την κατασκευή αντιπυραυλικών καταφυγίων. Αν και δεν είναι ακόμη σαφές αν η Πιονγιάνγκ μπορεί να πλήξει αμερικανικές πόλεις όπως το Ντένβερ ή το Σικάγο με πυρηνικούς διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, εξίσου άγνωστο είναι αν οι αμερικανικές αντιπυραυλικές ασπίδες μπορούν να τους καταρρίψουν -γεγονός που εντείνει την ανησυχία στις ΗΠΑ.
6. Ποιες θα είναι οι οικονομικές επιπτώσεις, αν ξεσπάσει πόλεμος;
Η Νότια Κορέα αντιπροσωπεύει περίπου το 1,9% της παγκόσμιας οικονομίας και εκεί έχουν την έδρα τους μεγάλες εταιρείες όπως η Samsung Electronics και η Hyundai. Μια σημαντική πτώση της επιχειρηματικής δραστηριότητας λόγω ενός πολέμου στην κορεατική χερσόνησο θα προκαλούσε αναταράξεις όχι μόνον στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα – κι αυτό χωρίς να χρησιμοποιήσει η Βόρεια Κορέα το πυρηνικό της οπλοστάσιο κατά του νότιου γείτονα-. Οι χρηματαγορές του πλανήτη θα υφίσταντο ένα τεράστιο σοκ βραχυπρόθεσμα, με τους επενδυτές να αναζητούν ασφαλή καταφύγια π.χ. στο χρυσό, στο δολάριο και το ελβετικό φράγκο.
«Η ανθρωπιστική κρίση και η ανοικοδόμηση της κορεατικής χερσονήσου μετά από μια τέτοια πυρηνική σύρραξη θα απαιτούσε ευρείας κλίμακας διεθνή συνεργασία υπό την Κίνα, τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. και θα χρειαζόταν τουλάχιστον μια δεκαετία για την ανάταξη της οικονομίας», εκτιμά ο Rajiv Biswas, επικεφαλής οικονομολόγος της IHS Markit στον τομέα Ασίας-Ειρηνικού.
7. Ποιες επιλογές απομένουν στο τραπέζι;
Πολλοί αναλυτές λένε ότι είναι η ώρα να αρχίσουν οι συνομιλίες για να μη χειροτερεύσει άλλο η κατάσταση. Σύμφωνα με τον Λιούις αξίζει η προσπάθεια να εμποδιστεί η Βόρεια Κορέα να αποκτήσει θερμοπυρηνικά όπλα ή πιο εξελιγμένους πυραύλους στερεών καυσίμων. Όσο δυσάρεστο κι αν ακούγεται θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στους Βορειοκορεάτες για να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ένα τέτοιο κίνητρο, λέει ο Λιούις, θα μπορούσε να είναι ο περιορισμός των υπό τις ΗΠΑ στρατιωτικών ασκήσεων στην περιοχή γύρω από τη Βόρεια Κορέα. Το ερώτημα αναφορικά με το τι μπορεί να προσφερθεί στην Πιονγιάνγκ είναι αντικείμενο ενός «διαλόγου που θα έπρεπε να διεξάγεται τόσο με την κοινή γνώμη, όσο και με το Κογκρέσο και τους ίδιους τους Βορειοκορεάτς, αντί να γίνεται αυτή η φανταστική συζήτηση για πολεμικά σενάρια», τονίζει ο Ντελούρι. Και καταλήγει: «Η ρεαλιστική επιλογή είναι μια κινητοποίηση της διπλωματίας που θα ανακόψει αυτή την πορεία. Κι αυτό θα απαιτήσει πολλές συνομιλίες».
