Οι θερμίδες είναι η ενέργεια στα τρόφιμα. Είναι το “καύσιμο” που παίρνει ο οργανισμός από τις τροφές, προκειμένου να λειτουργήσει και να εκτελέσει κάθε άλλη δραστηριότητα.
Η απώλεια βάρους είναι κάτι που σχεδόν όλοι μας έχουμε συνέχεια στο πίσω μέρος του μυαλού μας. Οι θερμίδες αυτές μπορεί να προέρχονται από υδατάνθρακες, λίπος και πρωτεΐνες. Το σώμα σας μπορεί να τις χρησιμοποιήσει άμεσα, ή να τις αποθηκεύσει για μελλοντική χρήση. Μερικές θερμίδες μπορούν να αποθηκευτούν ως γλυκογόνα (υδατάνθρακες), αλλά η πλειοψηφία αποθηκεύεται ως λίπος του σώματος.
Το σωματικό λίπος δεν είναι καθαρό λίπος. Το καθαρό λίπος έχει ένα πολύ υψηλό ενεργειακό περιεχόμενο, το οποίο αντιστοιχεί σε περίπου 9 θερμίδες ανά γραμμάριο. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου 4.100 θερμίδες ανά κιλό καθαρού λίπους.
Ωστόσο, το σωματικό λίπος δεν είναι μόνο καθαρό λίπος. Το λίπος στο σώμα αποτελείται από κύτταρα λίπους, που ονομάζονται λιποκύτταρα, τα οποία περιέχουν επίσης κάποια υγρά και πρωτεΐνες εκτός από λίπος. Ως εκ τούτου, το θερμιδικό περιεχόμενο του λίπους του σώματος είναι λίγο μικρότερο από την περιεκτικότητα σε θερμίδες του καθαρού λίπους.
Το 1958, ένας επιστήμονας που ονομάζεται Max Wishnofsky κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το θερμιδικό ισοδύναμο ενός κιλού σωματικού βάρους αντιστοιχεί σε περίπου 7.000 θερμίδες. Ο ίδιος στήριξε το συμπέρασμά του στα επιστημονικά διαθέσιμα στοιχεία που είχε τότε. Δεκαετίες αργότερα, αυτό το συμπέρασμα του Wishnofsky έχει επαληθευτεί πλείστες φορές στην επιστημονική βιβλιογραφία.
Όσον αφορά την απώλεια βάρους και την εξάρτησή του από τις θερμίδες, σε γενικές γραμμές ισχύουν τα ακόλουθα:
Το καθαρό λίπος περιέχει 8,7-9,5 θερμίδες ανά γραμμάριο
Ο λιπώδης ιστός του σώματος είναι μόνο κατά 87% καθαρό λίπος
Βάσει αυτών των στοιχείων μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ένα κιλό σωματικού λίπους περιέχει περίπου 6.872-7.504 θερμίδες.
Μερικές μελέτες αναφέρουν ότι ο λιπώδης ιστός περιέχει μόνο 72% καθαρά λιπαρά. Διαφορετικοί τύποι σωματικού λίπους μπορεί επίσης να περιέχουν διαφορετικές ποσότητες καθαρού λίπους.
Ο μύθος της απώλειας 0,5 κιλού/εβδομάδα αν καταναλώνετε 3.500 λιγότερες θερμίδες
Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει το απλουστευμένο συμπέρασμα ότι αν μειώσει κανείς την κατανάλωση θερμίδων κατά 3.500/εβδομάδα, ή αλλιώς κατά 500 θερμίδες/ημέρα, θα χάνει και 0,5 κιλό σωματικού λίπους/εβδομάδα. Αυτό θα σήμαινε δυνητικά πάνω από 30 κιλά σε ένα χρόνο!
Η πραγματικότητα, όμως, στην απώλεια βάρους είναι διαφορετική. Ο απλουστευμένος αυτός “κανόνας” δεν λαμβάνει υπόψη του την αντίδραση του οργανισμού στην αλλαγή του τρόπου πρόσληψης θερμίδων. Είναι ένας κανόνας που επιβεβαιώνεται σε γενικές γραμμές για τα άτομα που έχουν πολλά παραπανίσια κιλά και μάλιστα, ισχύει μόνο κατά τους πρώτους μήνες δίαιτας. Μακροπρόθεσμα, χάνει την ισχύ του.
Όταν μειώνετε την πρόσληψη θερμίδων, το σώμα σας αντιδρά με το να καίει λιγότερες θερμίδες σταδιακά. Θα προσέξετε ότι θα αρχίσετε να κινείστε λιγότερο και το σώμα θα γίνει πιο “αποτελεσματικό”. Δηλαδή, θα μάθει να κάνει την ίδια ποσότητα εργασίας, αλλά θα χρησιμοποιεί λιγότερες θερμίδες από ό,τι πριν για να τη φέρει εις πέρας.
Μπορεί επίσης να χάσετε μυϊκή μάζα μαζί με το λίπος, γεγονός που θα σας κάνει να καίτε ακόμα λιγότερες θερμίδες. Ο τεχνικός όρος για αυτό είναι «προσαρμοστική θερμογένεση».
Να θυμάστε πάντα ότι η απώλεια βάρους δεν είναι μια γραμμική διαδικασία και επιβραδύνεται με την πάροδο του χρόνου.
