Ο καρκίνος του στόματος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό –σε ποσοστό έως και 90%– σε τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου που αφορούν τις καθημερινές συνήθειες.
«Ο καρκίνος του στόματος παραμένει μια σχεδόν άγνωστη νόσος, καθώς πολλοί δεν γνωρίζουν ότι μπορεί να εμφανιστεί καρκίνος στη γλώσσα, στα μάγουλα, στα χείλη και στον λαιμό» αναφέρει ο Δρ Νάιτζελ Κάρτερ από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Oral Health Foundation.
«Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι ο καρκίνος μπορεί να αναπτυχθεί σε αυτή την περιοχή του σώματος, ιδιαίτερα αν κάποιος εκτίθεται σε παράγοντες κινδύνου που συνδέονται με τη νόσο» προσθέτει ο ειδικός.
Το παρακάτω σύντομο τεστ υπολογίζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στόματος με βάση την έκθεση σε πέντε βασικούς παράγοντες κινδύνου.
Απαντήστε στις ερωτήσεις και δείτε πόσο κινδυνεύετε. (Για κάθε Α = 10 βαθμοί, Β = 7 βαθμοί, Γ = 3 βαθμοί, Δ = 1 βαθμός)
1. Καπνίζετε;
Α. Καπνίζω πολύ
Β. Καπνίζω λίγο
Γ. Κάπνιζα στο παρελθόν
Δ. Δεν έχω καπνίσει ποτέ
2. Πόσο αλκοόλ καταναλώνετε την εβδομάδα;
Α. 14+ μονάδες
Β. 6-13 μονάδες
Γ. 1-5 μονάδες
Δ. Καθόλου
* 1 μονάδα αλκοόλ ισοδυναμεί με 10 γραμμάρια καθαρού αλκοόλ
3. Πόσο συχνά κάνετε στοματικό σεξ;
Α. Καθημερινά
Β. Κάθε εβδομάδα
Γ. Κάθε μήνα
Δ. Μία φορά τον χρόνο ή και λιγότερο
4. Πόσες μερίδες ψάρι, φρούτα και λαχανικά καταναλώνετε την ημέρα;
Α. 0
Β. 1-4
Γ. 5-9
Δ. 10+
5. Χρησιμοποιείτε άλλα προϊόντα καπνού πέρα από το τσιγάρο (π.χ. μασώμενο καπνό);
Α. Ναι, συχνά
Β. Ναι, περιστασιακά
Γ. Χρησιμοποιούσα παλιά
Δ. Δεν έχω χρησιμοποιήσει ποτέ
Βαθμολογία
0-5 βαθμοί – Χαμηλός κίνδυνος: Οι συνήθειές σας είναι υγιεινές και δεν σας προδιαθέτουν απέναντι στον καρκίνο του στόματος. Ωστόσο, ο κίνδυνος δεν εξαλείφεται εντελώς, γι’ αυτό και συνιστάται η τακτική επίσκεψη στον οδοντίατρο.
6-20 βαθμοί – Μέτριος κίνδυνος: Αν και ο κίνδυνος υπολογίζεται σχετικά χαμηλός, υπάρχει περιθώριο βελτίωσης στις καθημερινές σας συνήθειες ώστε να μειωθεί περισσότερο. Προσπαθήστε να κάνετε μερικές αλλαγές στην καθημερινότητά σας, να επισκέπτεστε τακτικά τον οδοντίατρο και να επαγρυπνείτε για τυχόν αλλοιώσεις στη στοματική κοιλότητα.
21-30 – Υψηλός κίνδυνος: Η τακτική έκθεση σε παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του στόματος (όπως το στοματικό σεξ, λόγω της πιθανής έκθεσης στον ιό HPV) αυξάνει τον κίνδυνο που διατρέχετε για εμφάνιση καρκίνου του στόματος. Προσπαθήστε να μειώσετε την έκθεση και να βελτιώσετε τη διατροφή σας. Επίσης, μην αμελείτε την επίσκεψη στον οδοντίατρο και την αυτοεξέταση στο σπίτι.
31-50 – Πολύ υψηλός κίνδυνος: Είναι σημαντικό να κάνετε εντατικές προσπάθειες ώστε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στόματος. Οι συνήθειές σας επιβάλλουν τακτικότερη επίσκεψη στον οδοντίατρο και συχνότερη αυτοεξέταση ώστε να εντοπιστούν έγκαιρα τυχόν συμπτώματα καρκίνου.
Συμπτώματα καρκίνου του στόματος
Τα κυριότερα συμπτώματα του καρκίνου του στόματος είναι:
- στοματικά έλκη (πληγές) που δεν επουλώνονται σε τρεις ή και περισσότερες εβδομάδες,
- κόκκινα ή λευκά σημάδια στο στόμα,
- μάζες και οιδήματα στη στοματική κοιλότητα ή τον λαιμό.