Από το καταπράσινο Πήλιο μέχρι την ανθισμένη Μάνη και από τις καστροπολιτείες της Πελοποννήσου μέχρι την πολυπολιτισμική Ξάνθη το Πάσχα εδώ έχει χρώμα παραδοσιακό και διάθεση χαλαρή.
Πελοπόννησος και το Πάσχα
Από τα πιο ξεχωριστά πασχαλινά έθιμα της Αρκαδίας είναι σίγουρα τα εκατοντάδες πολύχρωμα αερόστατα που πλημμυρίζουν τον ουρανό του Λεωνιδίου το βράδυ της Ανάστασης. Το «Χριστός Ανέστη» γίνεται το σύνθημα για να πάρουν φωτιά τα στουπιά στη βάση των χάρτινων κατασκευών και λίγο αργότερα ο κόκκινος βράχος που δεσπόζει πάνω από την τσακώνικη πόλη βάφεται στα χρώματα της πορφύρας.
Ανεβαίνοντας τώρα στα ορεινά του νομού, ιδιαίτερη ατμόσφαιρα έχει το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής στη Βυτίνα. Οι κάτοικοι του πανέμορφου χωριού στρώνουν χαλιά στα σοκάκια για την περιφορά του επιταφίου του Αγίου Τρύφωνα και φωτίζουν τις αυλές των σπιτιών με φαναράκια, ενώ ειδική εξέδρα στήνεται για το βράδυ της Ανάστασης στην κεντρική πλατεία.
Σε κάθε χωριό όμως της ορεινής Αρκαδίας, όπως τα Κάψια, η Στεμνίτσα και η Δημητσάνα οι λειτουργίες έχουν το άρωμα της παράδοσης, ενώ η φύση σας καλεί για περιπάτους ή αυτοκινητάδες μέσα στα έλατα. Στη Στεμνίτσα μάλιστα, κόκκινα αυγά θα προσφέρονται στους πιστούς το βράδυ της Ανάστασης, ενώ το ομοίωμα του Ιούδα που θα παραδοθεί στις φλόγες είναι έργο των μαθητών της Σχολής Αργυροχρυσοχοΐας του χωριού.
Από την Καλαμάτα και την Πύλο μέχρι τη Μεθώνη και την Κορώνη, η Μεσσηνία φωτίζει τις ημέρες του Πάσχα την σημαντική κληρονομιά της αλλά και κάποια ιδιαίτερα έθιμα. Πασίγνωστος είναι ο σαϊτοπόλεμος που αναβιώνει κάθε χρόνο ανήμερα της Λαμπρής στην Καλαμάτα. Οι συμμετέχοντες, χωρισμένοι σε μπουλούκια και πολλοί φορώντας παραδοσιακές ενδυμασίες, εκτοξεύουν χάρτινες σαΐτες γεμισμένες με μπαρούτι σε ένα έθιμο με ρίζες στους απελευθερωτικούς αγώνες του 1821.
Το Πλατύ, 16 χλμ βορειοδυτικά της Καλαμάτας, γιορτάζει τον Άγιο Γεώργιο με ιππικούς αγώνες στο δρόμο που ξεκινάει από το ξωκλήσι του Αγίου και καταλήγει στο χωριό. Στην Κορώνη το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής τα σπίτια ανοίγουν για να υποδεχτούν τα παιδιά που κρατώντας σταυρούς διηγούνται τα πάθη του Χριστού, ενώ το ίδιο βράδυ εντυπωσιακή είναι και η περιφορά του Επιταφίου που ξεκινά από τα γραφικά καλντερίμια και καταλήγει στο Ενετικό Κάστρο στην κορυφή του λόφου.
Και η Λακωνική Μάνη είναι μια κούκλα αυτή την εποχή. Στο Νέο Οίτυλο όπως και στο Καραβοστάσι η περιφορά του επιταφίου γίνεται δίπλα στη θάλασσα, ενώ πιο κατανυκτική είναι η ατμόσφαιρα την ίδια ώρα στον γραφικό πεζόδρομο της Αερόπολης με τα διατηρητέα κτίρια.
Ξεχωριστή η αναστάσιμη λειτουργία στον μητροπολιτικό ναό του Οιτύλου σε ένα μικρό μπαλκόνι στην άκρη του παλιού κάστρου. Εκτός από τη Βάθεια και το Γερολιμένα, για τις βόλτες σας σημειώστε και κάποια λιγότερα γνωστά χωριά όπως τα Άλικα, τους Μπουλαριούς και τα Μουντανίστικα. Ιδιαίτερο το Πάσχα και στην Μονεμβασιά. Όλες οι λειτουργίες τελούνται στο Ναό του Ελκόμενου Χριστού, ενώ το απόγευμα της Κυριακής ο Ιούδας καίγεται στον περίβολο της εκκλησίας.
Αν πάλι επιλέξετε τα Δυτικά Παράλια της Ηλείας προς Κυλλήνη για να πάρετε μια γεύση καλοκαιριού, προτείνουμε για επιτάφιο το Βαρθολομιό, με τους δύο Επιταφίους να συναγωνίζονται, και για Ανάσταση το μεσαιωνικό μοναστήρι της Αγίας Ελεούσας, όπου η απουσία βεγγαλικών εξασφαλίζει την κατάνυξη.
Ή μήπως να πάμε βόρεια;
Όποιος έχει αντικρίσει έστω και μία φορά το μοναδικό λίθινο δάσος των Μετεώρων γνωρίζει καλά πως η κατάνυξη των ημερών βρίσκει εδώ την πλήρη έκφρασή της. Μακριά από κάθε είδους κοσμικότητα, θα επιλέξετε κάποια από τις μονές για το βράδυ της Ανάστασης ( πιο εύκολα προσβάσιμη η γυναικεία μονή του Αγίου Στεφάνου ), ενώ την Μεγάλη Παρασκευή η περιφορά των επιταφίων ολοκληρώνεται στο διατηρητέο παλιό κομμάτι της Καλαμπάκας.
Το Πάσχα στα Μετέωρα συνδυάζεται με απολαυστικές αυτοκινητάδες στην πανέμορφη θεσσαλική φύση, που ιδίως αυτή την εποχή ντύνεται με τα ζωηρότερα χρώματα. Προφανείς επιλογές η Ελάτη, το Περτούλι αλλά και τα χωριά του Ασπροποτάμου, εμείς ωστόσο θα βάζαμε στο πρόγραμμα και ένα πέρασμα από τη Λίμνη Πλαστήρα.
Από το Καρπενήσι μέχρι το Κλαυσί, το Βουτύρο και το Νόστιμο και από το Μεγάλο Χωριό μέχρι το Παλιό και το Νέο Μικρό Χωριό η ευρυτανική φύση αυτή την εποχή οργιάζει και το φημισμένο ρουμελιώτικο Πάσχα είναι η τέλεια αφορμή για να ξαναβρεθούμε στην αγκαλιά της.
Ανήμερα της Λαμπρής οι κληματόβεργες παίρνουν φωτιά από νωρίς και γίνονται γρήγορα ο… καλύτερος σύντροφος του αρνιού, που είτε ψήνεται μέσα σε λάκκο είτε σουβλίζεται με τον παραδοσιακό τρόπο. Ιδιαίτερη η περιφορά των επιταφίων στο Καρπενήσι που συγκεντρώνονται στην κεντρική πλατεία υπό τους ήχους της Φιλαρμονικής, πολύ κατανυκτικές και οι λειτουργίες των ημερών στην παλιά εκκλησιά της Αγίας Παρασκευής στο Μεγάλο Χωριό, η οποία χτίστηκε πριν από 150 χρόνια.
Από τα παραθαλάσσια χαμηλά του μέχρι την πιο ψηλή βουνοκορφή του, το ανοιξιάτικο Πήλιο είναι σκέτη μαγεία. Αγριολούλουδα καλύπτουν το έδαφος, οι μυρωδιές από κάθε είδους ανθισμένο καρποφόρο ερεθίζουν τη μύτη, οι λουλουδιασμένοι κήποι των σπιτιών αιχμαλωτίζουν το μάτι.
Από το Τρίκερι και την Άφησσο μέχρι την Πορταριά και τη Μακρινίτσα και από τις Μηλιές και τη Βυζίτσα μέχρι τον Άγιο Λαυρέντιο και την Τσαγκαράδα, τα χωριά του Πηλίου γιορτάζουν το Πάσχα με σεβασμό στην παράδοση. Κάθε χωριό και εκκλησιά, όπου τελούνται με κατάνυξη οι λειτουργίες των ημερών, κάθε χωριό και πλατεία όπου καταλήγει η περιφορά του επιταφίου. Αν δεν σας πλανέψει η θάλασσα, η εποχή είναι κατάλληλη για πεζοπορία στα πολύ καλά σηματοδοτημένα μονοπάτια του βουνού.
Τέλος, για όσους αναζητούν ένα πασχαλινό ταξίδι έξω από τα συνηθισμένα, η εποχή είναι ιδανική για ένα road trip στη Θράκη με βάση την Ξάνθη. Με αφετηρία την κεντρική πλατεία θα χαθείτε στα σοκάκια της ατμοσφαιρικής Παλιάς Πόλης με το τόσο ιδιότυπο αρχιτεκτονικό χαρμάνι, ενώ αυτή την εποχή η γύρω περιοχή, από το Νέστο μέχρι τη Ροδόπη, προσφέρεται για φυσιολατρικές ανακαλύψεις.
Και μια σημείωση στο θρησκευτικό πνεύμα των ημερών: τα 4 σημαντικά μοναστήρια της Ξάνθης ( Παναγία Αρχαγγελιώτισσα, Παναγία Καλαμού, Μονή Ταξιαρχών, Άγιος Νικόλαος ) σχηματίζουν στο χάρτη ένα σταυρό, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση προστατεύει την πόλη από κάθε λογής καταστροφή.
