Ήταν ένας από τους σημαντικότερους καρπούς στην αρχαία Ελλάδα και βασικό συστατικό της διατροφής όλων των μεσογειακών λαών της εποχής.
Τα σύκα θεωρούνται από τους ειδικούς ένα υγιεινό αλλά υποτιμημένο τρόφιμο, που ωφελεί με πολλούς τρόπους την υγεία.
«Μπορεί να μην είναι η απόλυτη υπερτροφή, αλλά είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, έχουν υπέροχη γλυκιά γεύση και εύκολα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως δεκατιανό ή απογευματινό γεύμα», λέει ο καθηγητής Ιατρικής Dr. Christopher Gardner, από το Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, σε δελτίο Τύπου της Αμερικανικής Εταιρείας Καρδιάς (AHA).
O Dr. Gardner είναι διατροφολόγος στο Κέντρο Έρευνας Πρόληψης του πανεπιστημίου. Η πείρα του με τα σύκα, όμως, προέρχεται περισσότερο από τη λατρεία που τους έχει, παρά από τις έρευνές του. Έχει συκιά στον κήπο του, αγοράζει αποξηραμένα σύκα από την λαϊκή αγορά της γειτονιάς του και συνολικά καταναλώνει δύο κιλά τον μήνα.
Όπως εξηγεί, τα φρέσκα σύκα αντέχουν εκτός ψυγείου πέντε έως επτά ημέρες μετά τη συγκομιδή τους. Εντός ψυγείου όμως μπορεί να κρατήσουν έως δύο εβδομάδες.
Η θρεπτική αξία
Φρέσκα ή αποξηραμένα, τα σύκα είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Σύμφωνα με το αμερικανικό Υπουργείο Γεωργίας (USDA), ένα ωμό σύκο παρέχει:
- Περίπου 37 θερμίδες
- 2,5% της ημερήσιας συνιστώμενης δόσης καλίου
- 2% της ημερήσιας συνιστώμενης δόσης μαγνησίου
- 1% της ημερήσιας συνιστώμενης δόσης σιδήρου
- 1% της ημερήσιας συνιστώμενης δόσης ασβεστίου
Αντίστοιχα, έξι αποξηραμένα σύκα παρέχουν:
- 125 θερμίδες
- 8% της ημερήσιας συνιστώμενης δόσης μαγνησίου
- 7% της ημερήσιας συνιστώμενης δόσης καλίου
- 6% της ημερήσιας συνιστώμενης δόσης ασβεστίου
- 6% της ημερήσιας συνιστώμενης δόσης σιδήρου
Ωστόσο τα σύκα περιέχουν και βιταμίνη Κ, η οποία μπορεί να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα του αντιπηκτικού φαρμάκου βαρφαρίνη. Επομένως, όποιος παίρνει αντιπηκτικά ή αιμολυτικά φάρμακα πρέπει να ρωτά τον γιατρό του αν κάνει να τρώει τα φρούτα αυτά.
Η επίδραση στη γλυκόζη
Τα σύκα είναι πολύ γλυκά, επειδή περιέχουν πολλά φυσικά σάκχαρα. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως είναι ακατάλληλα για όσους έχουν αυξημένα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα.
Όπως εξηγεί ο Dr. Gardner, έξι αποξηραμένα σύκα περιέχουν περίπου 24 γραμμάρια φυσικών σακχάρων. Ταυτοχρόνως, όμως, περιέχουν αρκετές φυτικές ίνες. Είναι περίπου 5 γραμμάρια (ή το 17% της ποσότητας που καθημερινά πρέπει να τρώμε).
Οι φυτικές ίνες επιβραδύνουν την απορρόφηση των φυσικών σακχάρων στο αίμα. Έτσι, επηρεάζουν το γλυκαιμικό φορτίο των τροφίμων. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως ενώ τα σύκα έχουν γλυκαιμικό δείκτη ίσο με 61, έχουν γλυκαιμικό φορτίο 16. Επομένως, αυξάνουν με μέτριο ρυθμό τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Άλλα οφέλη
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα σύκα μπορούν να ασκήσουν υπακτική δράση, καταπολεμώντας τη δυσκοιλιότητα. Επιπλέον, μπορεί να ελαττώνουν την αρτηριακή πίεση, χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε κάλιο. Μπορεί επίσης να συμβάλλουν στην πρόληψη της οστεοπόρωσης, χάρη στο ασβέστιο και το κάλιό τους.
Άλλες μελέτες έχουν δείξει πως μπορεί να αποτελέσουν καλό υποκατάστατο των σνακ με ζάχαρη, ικανοποιώντας την ανάγκη για κάτι γλυκό και μετριάζοντας τον κίνδυνο αύξησης του σακχάρου αίματος.
Ο κυριότερος λόγος για την κατανάλωσή τους όμως είναι τα καρδιαγγειακά οφέλη τους, τονίζει ο Dr. Gardner. Ανέκαθεν αποτελούσαν τμήμα της μεσογειακής διατροφής, η οποία τεκμηριωμένα είναι η πιο ωφέλιμη για την καρδιά. Αλλεπάλληλες μελέτες έχουν δείξει πως όσοι τρώνε περισσότερα φυτικής προελεύσεως τρόφιμα, έχουν μειωμένο κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό. Και σε αυτά συμπεριλαμβάνονται τα σύκα, τονίζει.