Σύμφωνα με παλαιότερη ανάλυση 50 μελετών από το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF), κάθε εβδομάδα καταλήγουμε να προσλαμβάνουμε περίπου 5 γραμμάρια μικροπλαστικών, ποσότητα αντίστοιχη με το βάρος μιας πιστωτικής κάρτας.
Αυτό σημαίνει πως, μέσα σε ένα χρόνο, η ποσότητα αυτή μπορεί να φτάσει τα 260 γραμμάρια, μέσω της τροφής, του νερού και της ατμόσφαιρας.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν για τους πιθανούς κινδύνους των μικροπλαστικών στην υγεία, καθώς αυτά τα σωματίδια – μικρότερα ακόμη και από ένα δισεκατομμυριοστό του μέτρου – σχετίζονται με χρόνιες φλεγμονές, βλάβες στο DNA και ορμονικές διαταραχές.
Τον Δεκέμβριο του 2024, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο δημοσίευσαν μια εκτενή ανασκόπηση 3.000 μελετών, οι οποίες κατέληξαν σε ανησυχητικά ευρήματα: τα μικροπλαστικά ενδέχεται να επηρεάζουν αρνητικά το αναπνευστικό, το πεπτικό και το αναπαραγωγικό σύστημα, ενώ υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις πως συνδέονται με καρκίνους στους πνεύμονες, το παχύ έντερο, την ουροδόχο κύστη και τον προστάτη.
Ο Δρ. Αντώνης Μυριδάκης, ειδικός στις περιβαλλοντικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Brunel, δήλωσε στη MailOnline πως τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης είναι ιδιαίτερα αξιόπιστα, χάρη στην αυστηρή επιστημονική της μεθοδολογία.
Μελέτες έχουν αναδείξει πολλούς μηχανισμούς μέσω των οποίων τα μικροπλαστικά μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη καρκίνου:
- Καρκίνος του παχέος εντέρου: Τα μικροπλαστικά διαταράσσουν τον προστατευτικό βλεννογόνο του εντέρου, προκαλώντας φλεγμονή, κυτταρικό θάνατο και ογκογένεση.
- Καρκίνος του πνεύμονα: Η εισπνοή μικροπλαστικών μπορεί να οδηγήσει σε βλάβες των ιστών, χρόνιες φλεγμονές και αλλοιώσεις του DNA.
- Καρκίνος του προστάτη: Μελέτη του Πανεπιστημίου του Πεκίνου εντόπισε μικροπλαστικά σε όγκους 22 ασθενών με καρκίνο του προστάτη, με πιθανή συσχέτιση με την κατανάλωση φαγητού σε πακέτο.
- Καρκίνος της ουροδόχου κύστης: Μελέτη του Bond University διαπίστωσε ότι 2 στους 3 ασθενείς με καρκίνο της ουροδόχου κύστης είχαν παρουσία μικροπλαστικών στο ουροποιητικό τους σύστημα, που συνδέθηκε με φλεγμονές και κυτταρικές βλάβες.
- Καρκίνος του μαστού: Σύμφωνα με ειδικούς του Breast Cancer UK, τα μικροπλαστικά μπορεί να λειτουργούν ως ορμονικοί διαταράκτες, μιμούμενα τα οιστρογόνα και προκαλώντας πιθανές καρκινικές μεταλλάξεις στα κύτταρα του μαστού.
Σύμφωνα με τον οικοτοξικολόγο Δρ. Matthew Cole, τα μικροπλαστικά δεν προέρχονται μόνο από τα πλαστικά μιας χρήσης. Στην πραγματικότητα, τα πλαστικά κουζινικά μπορεί να απελευθερώνουν πάνω από 5.000 μικροσωματίδια ετησίως στα τρόφιμα κατά τη διαδικασία του μαγειρέματος.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στα μαύρα πλαστικά σκεύη, καθώς συχνά κατασκευάζονται από ανακυκλωμένα ηλεκτρονικά απόβλητα (τηλεοράσεις, υπολογιστές κ.ά.), περιέχοντας τοξικές ουσίες όπως μόλυβδο, υδράργυρο και επιβραδυντικά φλόγας.
Μελέτη του Πανεπιστημίου του Πλίμουθ το 2018 αποκάλυψε ότι το 40% των μαύρων πλαστικών σκευών που εξετάστηκαν περιείχαν επικίνδυνες χημικές ουσίες σε επίπεδα έως και 30 φορές υψηλότερα από το ασφαλές όριο.
Για να περιορίσουμε την καθημερινή μας έκθεση στα μικροπλαστικά, οι ειδικοί προτείνουν:
Αποφύγετε τη χρήση παλιών πλαστικών δοχείων ή σκευών μιας χρήσης για την αποθήκευση τροφίμων, καθώς αποδεσμεύουν μεγάλο αριθμό μικροσωματιδίων.
Βελτιώστε την ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους, καθώς τα μικροπλαστικά είναι πιο άφθονα μέσα στο σπίτι. Το τακτικό σκούπισμα με φίλτρα HEPA, το συχνό ξεσκόνισμα και ο καλός εξαερισμός μπορούν να βοηθήσουν.
