Για την κατάσταση στην Ουκρανία, ενόψει της τρίτης επετείου από τη ρωσική εισβολή ενημέρωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, ο βοηθός γενικός γραμματέας του ΟΗΕ για την Ευρώπη, την Κεντρική Ασία και την Αμερική, Μίροσλαβ Γέντζια.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας συνεδρίασε κατόπιν αιτήματος της Ρωσίας με αφορμή τη δέκατη επέτειο από την υιοθέτηση του Ψηφίσματος 2202 της 17ης Φεβρουαρίου 2015, με την οποία εγκρίθηκε η «Δέσμη μέτρων για την εφαρμογή των Συμφωνιών του Μινσκ», που υπογράφηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2015.
Ο κ. Γέντζια περιέγραψε την εισβολή ως μια «αδικαιολόγητη κλιμάκωση της σύγκρουσης» που ξεκίνησε το 2014 με την «απόπειρα παράνομης προσάρτησης» της Κριμαίας από τη Ρωσία και πυροδότησε στη συνέχεια την έναρξη συγκρούσεων στο Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ.
Αναφερόμενος στη δέκατη επέτειο του Ψηφίσματος 2202 του Συμβουλίου Ασφαλείας, που στήριζε τις πλέον ανενεργές Συμφωνίες του Μινσκ, ο κ. Γέντζια τόνισε τη σημασία των διπλωματικών προσπαθειών του παρελθόντος και προειδοποίησε για τις συνέπειες «όταν η ειρηνευτική διαδικασία αποτυγχάνει». Επανέλαβε τη δέσμευση του ΟΗΕ για την «κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της».
Ο κ. Γεντζια επισήμανε τον ρόλο του ΟΗΕ στη στήριξη διπλωματικών προσπαθειών υπό την ηγεσία της Oμάδας Επαφής της Νορμανδίας και του ΟΑΣΕ (Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη) υπογραμμίζοντας τη σημαντική συμβολή της Ειδικής Αποστολής Παρακολούθησης (SMM) του ΟΑΣΕ, η οποία για οκτώ χρόνια παρακολουθούσε τις παραβιάσεις της εκεχειρίας και διευκόλυνε τον διάλογο. Εξήρε το έργο τους, αναφέροντας ότι «βοήθησαν στη διατήρηση του διαλόγου για τη μείωση της έντασης και την αποτροπή της κλιμάκωσης».
Υπογράμμισε τα διδάγματα της τελευταίας δεκαετίας, τονίζοντας ότι η βιώσιμη ειρήνη απαιτεί περισσότερα από μια απλή εκεχειρία ή μια συμφωνία στα χαρτιά. «Η διασφάλιση ότι η σύγκρουση δεν θα επαναληφθεί και δεν θα κλιμακωθεί απαιτεί πολιτική βούληση», ανέφερε.
Κλείνοντας, ο κ. Γέντζια τόνισε ότι κάθε πιθανή επίλυση πρέπει να σέβεται την κυριαρχία της Ουκρανίας και το διεθνές δίκαιο και επισήμανε ότι ο ΟΗΕ είναι έτοιμος να διευκολύνει τις ειρηνευτικές προσπάθειες. «Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε τις Καλές μας Υπηρεσίες (UN Good Offices) και να διαθέσουμε όλα μας τα εργαλεία και την εμπειρία μας προς υποστήριξη αυτών των προσπαθειών».
Η Ελλάδα από την πλευρά της επανέλαβε τη σαφή θέση της σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, τονίζοντας ότι καμία ερμηνεία των Συμφωνιών του Μινσκ δεν μπορεί να δικαιολογήσει τη ρωσική πλήρους κλίμακας εισβολή.
Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης επισήμανε τη στήριξη της Ελλάδας στις Συμφωνίες του Μινσκ και την Ομάδα Επαφής της Νορμανδίας ως μέσα για την αποκλιμάκωση της έντασης. Η Ελλάδα, τόνισε, συμμετείχε ενεργά στην Ειδική Αποστολή Παρακολούθησης στην Ουκρανία, παρέχοντας έμπειρους παρατηρητές και οικονομική συνεισφορά.
Ωστόσο, η αρχική αισιοδοξία για τις Συμφωνίες του Μινσκ διαψεύστηκε, ανέφερε, καθώς η Ρωσία αναγνώρισε τις αυτοαποκαλούμενες δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ, εξαπέλυσε την πλήρους κλίμακας εισβολή της και προσάρτησε παράνομα, ουκρανικά εδάφη.
«Με αυτές τις ενέργειες, η Ρωσία παραβίασε τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, την Τελική Πράξη του Ελσίνκι και το Μνημόνιο της Βουδαπέστης», ανέφερε ο κ. Σέκερης.
Η Ελλάδα καταδίκασε τη συνεχιζόμενη επιθετικότητα της Ρωσίας, τονίζοντας ότι, παρά τα επανειλημμένα Ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που απαιτούν απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων, η Ρωσία έχει κλιμακώσει τις επιθέσεις της με βαρέα όπλα, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και βαλλιστικούς πυραύλους.
Η Ελλάδα τόνισε ότι οι απώλειες αμάχων μόνο τον Ιανουάριο αυξήθηκαν σχεδόν κατά 40%, με 22 νεκρά παιδιά. Η χώρα μας ζήτησε «λογοδοσία για όλες τις παραβιάσεις κατά των παιδιών» και καταδίκασε σφοδρά τις επιθέσεις στην πολιτιστική κληρονομιά της Ουκρανίας, όπως η πυραυλική επίθεση στην Οδησσό που προκάλεσε ζημιές σε περισσότερα από 15 κτίρια προστατευόμενα από την UNESCO.
Ενόψει της ψηφοφορίας στη Γενική Συνέλευση στις 24 Φεβρουαρίου, η Ελλάδα στηρίζει πλήρως το ψήφισμα που ζητεί «μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία».
Ο κ. Σέκερης ολοκλήρωσε την τοποθέτηση του επαναλαμβάνοντας την αταλάντευτη υποστήριξη της Ελλάδας στην «κυριαρχία, πολιτική ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα» της Ουκρανίας, τονίζοντας ότι κάθε λύση πρέπει να περιλαμβάνει την Ουκρανία και την Ευρώπη.
«Δεν μπορεί να υπάρξει λύση για την Ουκρανία, χωρίς την Ουκρανία και χωρίς την Ευρώπη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», ανέφερε ο κ. Σέκερης.
