Ο Βουτσης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 4 Μαρτίου 1951. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, όπου και συμμετείχε στο αντιδικτατορικό κίνημα ως μέλος των Φοιτητικών Επιτροπών Αγώνα (ΦΕΑ) του ιδρύματος. Ήταν αντιπρόεδρος του πρώτου συμβουλίου της ΕΦΕΕ μετά τη Δικτατορία
Από το 1980 έως το 1985 ο Βούτσης διετέλεσε γραμματέας της ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος, της νεολαίας του ΚΚΕ Εσωτερικού, του οποίου ήταν στέλεχος. Ήταν επίσης μέλος της κεντρικής επιτροπής και της εννεαμελούς γραμματείας του κόμματος μέχρι το 1986. Συμμετείχε στην αποκαλούμενη πλατφόρμα της αναβάθμισης και για το λόγο αυτό, μετά τη διάσπαση του ΚΚΕ Εσωτερικού το 1986 προτίμησε να ενταχθεί στο ΚΚΕ Εσωτερικού – Ανανεωτική Αριστερά και όχι στην ΕΑΡ, η οποία στη συνέχεια συνεργάστηκε με το ΚΚΕ για τον σχηματισμό του Συνασπισμού.
Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 εξελέγη περιφερειακός σύμβουλος με τον συνδυασμό Αττική Συνεργασία – Όχι στο Μνημόνιο που στήριξε ο ΣΥΡΙΖΑ. Μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Α΄Αθηνών στις εκλογές του Μαΐου 2012 και επανεξελέγη σε αυτές που ακολούθησαν άμεσα τον Ιούνιο εκείνης της χρονιάς. Στη Βουλή που σχηματίστηκε ανέλαβε γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.
Εξελέγη για τρίτη συνεχόμενη φορά βουλευτής στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015 με το κόμμα του να καταλαμβάνει την πρώτη θέση. Στο υπουργικό συμβούλιο που προέκυψε, ανέλαβε το νεοσύστατο υπερυπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης.
Ο Βούτσης είναι παντρεμένος με την Αγγελική Παπάζογλου. Έχει τρία παιδιά, τον Γιώργο από τον πρώτο του γάμο με τη Σοφία Βογιατζή και την Αριάννα και τον Παύλο με την Παπάζογλου.Η τωρίνη του σύζυγος πήρε πρόσφατα απόσπαση στο υπουργείο του Νίκου Βούτση,πράξη η οποία δέχθηκε ποικίλο σχολιασμό.
ΓΙΟΣ ΤΟΥ ΚΑΙ Η ΦΥΛΑΚΗ
«Δεν εγκρίνω, αλλά σέβομαι τις επιλογές του παιδιού μου και προσπαθώ να τις ερμηνεύσω». Παρά την επιμονή του δικαστηρίου να εκμαιεύσει την καταδίκη από τον μάρτυρα πατέρα και πρωτοκλασάτο στέλεχος του Συνασπισμού για την ληστεία που διέπραξε ο γιος του (σε υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στου Γκύζη), ο Νίκος Βούτσης ήταν κατηγορηματικός.
Με την ιδιότητα του πατέρα υπερασπίστηκε με γενναιότητα, αξιοπρέπεια και σεβασμό προς την έδρα του δικαστηρίου τον 23χρονο κατηγορούμενο γιο του Γιώργο Βούτση-Βογιατζή, που ανέλαβε ενώπιον του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου πλήρως την ευθύνη για τη ληστεία, όχι όμως και για τη χειροβομβίδα που βρέθηκε στην τσάντα του και κατά το κατηγορητήριο, με σκοπό να βάλει σε κίνδυνο ζωές και περιουσίες.
Μια κατηγορία που προστέθηκε εννέα μήνες μετά το συμβάν και η ποινή που επισείει είναι από πέντε έως είκοσι χρόνια φυλάκιση!
Τόσο ο Νίκος Βούτσης όσο και η πρώην σύζυγός του Σοφία Βογιατζή, έκαναν λόγο για ένα ευαίσθητο, κοινωνικό και πολιτικοποιημένο παιδί, με ανιδιοτελή κίνητρα και δικό του αξιακό σύστημα.
«Ο Γιώργος δεν είναι το παιδί του… σωλήνα. Του έχω εμπιστοσύνη για την ευθυκρισία του, πέρα των διαφορών στις επιλογές του, δεν υπήρξαν ιδιοτελή κίνητρα, γιατί ανήκει στα παιδιά που παίρνουν το ρίσκο…».
Ο Νίκος Βούτσης προσπάθησε στην κατάθεσή του να ερμηνεύσει και να εξηγήσει την «οριακή επιλογή» του γιου του, την οποία έκανε «σε όρια που υπερβαίνουν την κλίμακα αξιών» που έχει θέσει ο πατέρας του ως άνθρωπος.
Ωστόσο πίσω από τη συμπεριφορά αυτή του γιου του, δεν απουσίασε και η αυτοκριτική του πατέρα για τις ενδεχόμενες ευθύνες του.
«Υπάρχει το στοιχείο επιρροής από την οικογένεια. Επιρροής που αισθάνομαι ότι έχω και εγώ την ευθύνη που δεν ήταν τόσο βαθιά ώστε να αποτρέψει αυτή την οριακή επιλογή που έκανε» είπε ο Νίκος Βούτσης, διευκρινίζοντας παράλληλα ότι βρίσκεται στο έδρανο του μάρτυρα με την ιδιότητα του πατέρα (και όχι του πολιτικού) και σκιαγραφώντας το χαρακτήρα του παιδιού που μαζί με τους συνομηλίκους του, ανθίζει «σε μια κοινωνία με συσσωρευμένη βία, που παράγεται και εξελίσσεται σε νέους ανθρώπους».
Στο διά ταύτα της κατάθεσής του ο συντετριμμένος Νίκος Βούτσης ζήτησε από το δικαστήριο να υπάρξει μια δίκαιη κρίση ώστε να είναι το συντομότερο δυνατό ο Γιώργος ξανά στην οικογένειά του και τους φίλους του, και εγγυήθηκε ότι με το διάλογο θα τα τακτοποιήσει όλα με το παιδί του, ώστε να μην επαναληφθούν τέτοιου είδους πράξεις.
Διευκρινίζοντας ωστόσο ότι δεν θα ζητήσει ποτέ από τον γιο του να πάψει να έχει ανησυχίες και να βλέπει καθισμένος σε ένα καναπέ τηλεόραση… ή να «είναι yes man».
Το μητρικό φιλί
Στο ίδιο πλαίσιο και με τις ίδιες ευαισθησίες κινήθηκε καταθέτοντας στη συνέχεια και η μητέρα του νεαρού κατηγορούμενου Σοφία Βογιατζή, η οποία είπε πως δεν εγκρίνει φυσικά την πράξη του, αλλά γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα ότι τη διέπραξε από… μη ταπεινά αίτια.
«Ο γιος μου είναι ένας περίεργος ληστής. Δεν είχε λόγο να κάνει καμία ληστεία, γιατί προέρχεται από εύπορη οικογένεια» είπε η Σοφία Βογιατζή, δίνοντας το στίγμα του οικογενειακού περιβάλλοντος που μεγάλωσε το παιδί της.
«Ο μόνος λόγος που το έκανε ήταν ιδεολογικός. Υπάρχει μια αντίληψη στο χώρο των αντιεξουσιαστών για τις ληστείες-απαλλοτριώσεις. Οι νεαροί που τις κάνουν, τις ονομάζουν έτσι, δεν ιδιοποιούνται τα χρήματα, αλλά τα διαθέτουν για καλούς σκοπούς» είπε η μητέρα του τονίζοντας ότι δεν δικαιολογεί την πράξη του, αλλά βασανίζεται για να την εξηγήσει.
Πρόεδρος: Γιατί δεν απαλλοτριώνει την περιουσία τη δική του, αλλά την ξένη;
Μητέρα: Δεν έκανα εγώ τη ληστεία για να μπορώ να σας απαντήσω είπε και προκάλεσε την παρέμβαση του ανυπότακτου Γιώργου.
Κατηγορούμενος: Τα χρήματα των τραπεζών είναι κλεμμένη περιουσία, ενώ της οικογένειάς μου δεν είναι.
Η μητέρα του αποχωρώντας από το έδρανο έσκυψε και φίλησε το παιδί της.
Ενώ σε κάθε διάλειμμα της ακροαματικής διαδικασίας ο Νίκος Βούτσης πλησίαζε και συνομιλούσε γλυκά με τον γιο του.
