Η τσέπη των καταναλωτών ζημιώνεται τελικά από όλη τη… μακραίωνη ιστορία των Μη Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ).
Η πώληση περιορισμένου αριθμού ΜΗΣΥΦΑ, των επονομαζόμενων «Γενικής Διάθεσης Φαρμάκων» (ΓΕΔΙΦΑ), σε άλλα κανάλια διανομής εκτός φαρμακείων, όπως σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ, αποδεικνύεται ένα «φιάσκο» στην πράξη καθώς οι εταιρίες δεν έχουν εκδηλώσει, ακόμη τουλάχιστον, ενδιαφέρον να πωλούνται τα προϊόντα τους στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Την ίδια στιγμή, η πλήρης απελευθέρωση των τιμών σε όλα τα ΜΗΣΥΦΑ, κατ’ επιταγή των Μνημονίων, αποτελεί πεδίον δόξης λαμπρόν για αυξήσεις στις τιμές, κάτι που έχει αρχίσει ήδη να γίνεται.
Πρόκειται για αυξήσεις στη χονδρική τιμή των φαρμάκων, κάτι που ωστόσο σύντομα, σύμφωνα με τους φαρμακοποιούς, θα μετακυλίσει και στη λιανική τιμή, καθώς θα είναι αδύνατο να απορροφήσουν τις διαφορές τα φαρμακεία. Ηδη μέσα στο καλοκαίρι έχουν ξεκινήσει δειλά δειλά ανεπαίσθητες αυξήσεις στις χονδρικές τιμές κοινών φαρμάκων, τόσο μικρές που ούτε οι ίδιοι οι φαρμακοποιοί δεν το έχουν πάρει «χαμπάρι».
Οπως λέει ο Παναγιώτης Ζαρογουλίδης, μέλος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Πέλλας, «υπάρχουν φαρμακοποιοί που αγοράζουν πιο ακριβά, πωλούν στην ίδια τιμή και δεν το έχουν καταλάβει». Είναι κοινή παραδοχή μεταξύ των φαρμακοποιών ότι οι τιμές θα παίρνουν σταδιακά όλο και περισσότερο την… ανηφόρα.
Τα παραδείγματα των αυξήσεων είναι πολλά. Το γνωστό χάπι Comtrex για το κρυολόγημα (τα 24 χάπια) είχε χονδρική τιμή 2,10 ευρώ. Πλέον, πωλείται στους φαρμακοποιούς έναντι 2,18 ευρώ. Η διαφορά είναι μόλις 0,08 λεπτά, ωστόσο εάν ανέβει κι άλλο -κάτι παραπάνω από σίγουρο κατά τους φαρμακοποιούς- θα φανεί άμεσα και στη λιανική τιμή, και κατά συνέπεια στην τσέπη του καταναλωτή.
Αντίστοιχα, το γνωστό Panadol cold and flu (tabl x 18), από 2,80 ευρώ χονδρική τιμή, τώρα πωλείται στα 2,91 ευρώ (3,93% αύξηση διαφοράς). Ενα ακραίο παράδειγμα αύξησης κατά σχεδόν 16% στη χονδρική τιμή αποτελεί η γνωστή κρέμα Counterpain που από 2,89 ευρώ πήγε στα 3,35 ευρώ.
Οπως ανέφερε ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος σε επιστολή του προς τον υπουργό Υγείας, Ανδρέα Ξανθό, οι αυξήσεις στις χονδρικές τιμές φτάνουν έως και το 16% σε δεκάδες προϊόντα, αυξήσεις που «μειώνουν αντίστοιχα και ισόποσα το ποσοστό κέρδους των φαρμακείων χωρίς κανένα απολύτως όφελος για τον καταναλωτή.
Καθίσταται αντιληπτό ότι οι επιπτώσεις και οι παρενέργειες από την εφαρμογή της νέας υπουργικής απόφασης σε έναν κλάδο, στο 30% του οποίου η ρευστότητα έχει χτυπήσει κόκκινο, θα είναι αλυσιδωτές».
Μάλιστα, ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος τονίζει ότι, σύμφωνα με την απόφαση απελευθέρωσης των τιμών στα ΜΗΣΥΦΑ, ορίζεται ενδεικτική λιανικής πώλησης των φαρμάκων αυτών, ωστόσο δεν είναι δεσμευτική και υποχρεωτική για τα κατά το νόμο δικαιούμενα πρόσωπα διάθεσης των φαρμάκων αυτών.
Σύμφωνα με την απόφαση του υπουργείου Υγείας για την απελευθέρωση των τιμών των ΜΗΣΥΦΑ, η ενδεικτική λιανική τιμή διαμορφώνεται ως εξής:
α) Από τον μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών των κρατών – μελών της Ε.Ε., όπου βρέθηκε τιμή.
β) Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η τιμολόγηση του προϊόντος ΜΗΣΥΦΑ με βάση την προηγούμενη περίπτωση, το προϊόν λαμβάνει ως τιμή βάσης, για τον καθορισμό της ενδεικτικής τιμής λιανικής πώλησης, το μέσο όρο των τιμών στα δύο κράτη-μέλη, όπου βρέθηκε τιμή.
γ) Αν το φαρμακευτικό προϊόν ΜΗΣΥΦΑ τιμολογείται σε ένα μόνο κράτος-μέλος, τότε λαμβάνεται η χαμηλότερη τιμή μεταξύ της ισχύουσας τιμής, εφόσον υπάρχει, και της τιμής που έχει στο άλλο κράτος-μέλος, αλλιώς λαμβάνεται η τιμή που έχει στο κράτος-μέλος αυτό.
δ) Αν δεν είναι δυνατή η εφαρμογή της προηγούμενης περίπτωσης, τότε το προϊόν ΜΗΣΥΦΑ τιμολογείται με βάση τη συσχέτιση με όμοια ως προς τις δραστικές ουσίες, τις περιεκτικότητες και τις φαρμακοτεχνικές μορφές προϊόντα στην Ελλάδα. Η συσχέτιση μπορεί να γίνεται και με όμοια συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Υπενθυμίζεται ότι η αρχική μνημονιακή δέσμευση υπαγόρευε πλήρη απελευθέρωση, εκτός των τιμών, και των καναλιών διανομής όλων των ΜΗΣΥΦΑ. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν έγινε και επρόκειτο για μια μικρή νίκη των φαρμακοποιών.
Δεν πάνε… σούπερ μάρκετ τα σκευάσματα Γενικής Διάθεσης
Ο δρόμος για την πώληση 216 ΜΗΣΥΦΑ έχει ανοίξει, μετά τη σχετική απόφαση του υπουργείου Υγείας. Ακόμη όμως οι καταναλωτές δεν μπορούν να βρουν παυσίπονα, για παράδειγμα, στο σούπερ μάρκετ όπου ψωνίζουν, καθώς τα φάρμακα αυτά, που ανήκουν στην υποκατηγορία των ΓΕΔΙΦΑ, δεν έχουν πάει σε άλλα κανάλια διανομής εκτός των φαρμακείων.
Ο λόγος είναι ότι εδώ και πολλούς μήνες οι εταιρίες δεν φαίνεται να επιδεικνύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Σύμφωνα με πηγές από το χώρο των ΜΗΣΥΦΑ, πρόκειται για κάτι κοστοβόρο, αφού πρέπει να αλλάξουν συσκευασίες, ενώ παραμονεύει και η σχετική γραφειοκρατία.
Πιο συγκεκριμένα, όπως ορίζει η απόφαση του υπουργείου Υγείας, η εξωτερική συσκευασία των ΓΕΔΙΦΑ πρέπει να φέρει ανεξίτηλο προτυπωμένο ευδιάκριτο πράσινο κύκλο, μέσα στον οποίο θα αναγράφεται με πορτοκαλί χρώμα το αρκτικόλεξο «ΓΕΔΙΦΑ». Τα συγκεκριμένα σκευάσματα, όταν πωλούνται από τα σούπερ μάρκετ, θα πρέπει να βρίσκονται σε διαχωρισμένο χώρο από τα υπόλοιπα προϊόντα, που θα έχει σε εμφανές σημείο τη σήμανση «Φάρμακα Γενικής Διάθεσης-ΓΕΔΙΦΑ».
Στον ίδιο χώρο θα τοποθετείται πινακίδα διαστάσεων τουλάχιστον 15×25 εκατοστά στην οποία θα αναγράφονται τα εξής: «Ο ΕΟΦ ενημερώνει ότι σε χώρο εκτός φαρμακείου επιτρέπεται η πώληση μόνο φαρμάκων που φέρουν στην εξωτερική τους συσκευασία πράσινο κύκλο εντός του οποίου αναγράφεται «ΓΕΔΙΦΑ» με πορτοκαλί χρώμα.
Οσα φάρμακα εντάσσονται στα ΓΕΔΙΦΑ πρέπει να έχουν ήδη χαρακτηριστεί ΜΗΣΥΦΑ, να είναι φάρμακα αντιμετώπισης προφανούς συμπτώματος (π.χ. κεφαλαλγίας, ναυτίας κ.ά.), οι οδηγίες τους να είναι απλές, οι αλληλεπιδράσεις τους με άλλες συχνά χορηγούμενες θεραπείες ελάχιστες και χαμηλού κινδύνου και οι συσκευασίες να είναι μικρές.
