Ένα πιλοτικό πρόγραμμα για τους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 προωθεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Βρετανίας, συνταγογραφώντας την «υγρή δίαιτα» σε χιλιάδες ασθενείς οι γιατροί ευελπιστούν ότι θα καταφέρουν να αντιστρέψουν την πορεία της ασθένειας.
Η «υγρή δίαιτα», επιτρέπονται μόνες σούπες και ροφήματα- θα δοκιμαστεί σε διαβητικούς, οι οποίοι θα προσλαμβάνουν ημερησίως μόνο 800 θερμίδες.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η βρετανική εφημερίδα «Daily Mail», τουλάχιστον πέντε χιλιάδες ασθενείς θα ακολουθήσουν την «δίαιτα πολύ χαμηλών θερμίδων» -σούπες και ροφήματα- με τους γιατρούς να ευελπιστούν ότι θα αντιστραφεί η πορεία της νόσου.
Με την «υγρή δίαιτα» επί τρεις μήνες οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 μπορούν να χάσουν αρκετά κιλά. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι στους ασθενείς, οι οποίοι πρόσφατα διαγιγνώσθηκαν με διαβήτη τύπου 2,η ασθένεια εισήλθε σε τροχιά ύφεσης ενώ το ένα τέταρτο των συμμετεχόντων πέτυχε απώλεια βάρους 15 κιλών ή περισσότερων.
Αξίζει αν σημειωθεί ότι, περίπου το 10% του προϋπολογισμού του Εθνικού Συστήματος Υγείας στη Βρετανία δαπανάται για τη θεραπεία του διαβήτη,η οποία μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές στην ανθρώπινη υγεία συμπεριλαμβανομένης της τύφλωσης.
Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος του Εθνικού Συστήματος Υγείας στη Βρετανία,Σίμον Στίβενς, δήλωσε:
«Το Εθνικό Σύστημα Υγείας πρόκειται να επιταχύνει την δράση του στηρίζοντας εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να γλιτώσουν την καρδιακή προσβολή, τα εγκεφαλικά επεισόδια, τον καρκίνο και τον διαβήτη τύπου 2 από την παχυσαρκία.
«Επειδή αυτό που είναι καλό για τη μέση μας είναι επίσης καλό για το πορτοφόλι μας, δεδομένου του τεράστιου κόστους για όλους μας από αυτές τις ασθένειες, θα λειτουργήσουμε προληπτικά», πρόσθεσε.
«Ωστόσο, δεν πρόκειται για μία μάχη που μπορεί να κερδίσει από μόνο του το Εθνικό Σύστημα Υγείας», δήλωσε ο Σίμον Στίβενς καλώντας τη βιομηχανία τροφίμων να αναλάβει δράση περιορίζοντας τη ζάχαρη και το αλάτι από τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα fast food.
Ο διαβήτης τύπου 2 είναι μια χρόνια ασθένεια που συμβαίνει όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη, λόγω της συσσώρευσης λίπους. Υπάρχουν όμως έρευνες που δείχνουν ότι η απώλεια βάρους μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να αντιστρέψουν τον διαβήτη τύπου 2 σε σημείο που να μην χρειάζονται πλέον φαρμακευτική αγωγή.
Ένα εκατομμύριο ασθενείς στην Ελλάδα
Περίπου 1 εκατ. ανθρωποι στην Ελλάδα πάσχουν από διαβήτη. Η ασθένεια βρίσκεται στο επίκεντρο της επιστημονικής κοινότητας, με τους ειδικούς να αναζητούν την ενδεδειγμένη κάθε φορά θεραπεία. Ο αρρύθμιστος διαβήτης, δηλαδή η ασθένεια που δεν ρυθμίζεται με συντηρητικά μέσα (φάρμακα ή ινσουλίνη), παραμένει ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί.
Οι νεότερες οδηγίες συστήνουν για τους παχύσαρκους διαβητικούς ασθενείς με αρρύθμιστο σακχαρώδη να αντιμετωπίζονται χειρουργικά - ισχύει για τις περισσότερες χώρες της Αμερικανικής ηπείρου, της Ευρώπης και της Ασίας.
Το protothema.gr συνομίλησε με τον κ. Χάρη Παππή, Πρόεδρο του Δ.Σ. της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας Παχυσαρκίας και Εκπρόσωπο της Ελλάδας στο International Federation for Surgery of Obesity, για τη χειρουργική αντιμετώπιση των παχύσαρκων διαβητικών, τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες γίνεται και την αποτελεσματικότητά της,
Πώς και πόσο συσχετίζεται η νόσος του σακχαρώδη διαβήτη με την παχυσαρκία;
Στην Ελλάδα σήμερα ο αριθμός των διαβητικών ξεπερνάει το 1 εκατ. ασθενείς. Αν υπολογίσει κανείς ότι περίπου 500.000 συμπολίτες μας είναι νοσογόνα παχύσαρκοι, καταλαβαίνουμε ότι μεγάλο ποσοστό παχύσαρκων είναι διαβητικοί. Στην πραγματικότητα, όσο αυξάνεται το βάρος, αυξάνεται και η πιθανότητα εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη. Η νόσος δε εκτοξεύεται όταν ο δείκτης μάζας σώματος (BMI) ξεπεράσει το 35. Τότε, τα ποσοστά στις γυναίκες μπορεί να αγγίξουν το 93% και στους άνδρες το 45%.
Ένας παχύσαρκος διαβητικός μπορεί να υποβληθεί σε επέμβαση βαριατρικής χειρουργικής όπως ένας παχύσαρκος χωρίς νόσο; Κατά πόσο εφαρμόζεται αυτή η θεραπεία στην Ελλάδα;
Οι επεμβάσεις που γίνονται για την παχυσαρκία εφαρμόζονται και για τους παχύσαρκους διαβητικούς, η καθεμία με διαφορετικά ποσοστά αποτελεσματικότητας. Πάντα η επέμβαση θα πρέπει να προσαρμόζεται στο προφίλ του ασθενούς (γενετικό, διατροφικό, συμπεριφορικό), ώστε να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Οι επεμβάσεις γίνονται στην Ελλάδα και στον ιδιωτικό και στο δημόσιο τομέα, με ποσοστά επιτυχίας, ανάλογα με εκείνα που παρουσιάζονται σε μεγάλα κέντρα του εξωτερικού, βελτιώνοντας ή και θεραπεύοντας πάρα πολλούς διαβητικούς.
Υπάρχουν προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να γίνεται αυτή η επέμβαση;
Οι ασθενείς θα πρέπει ιδανικά να πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ενηλίκων) πάνω από δύο χρόνια και λιγότερο από δέκα (χωρίς να αποκλείονται οι υπόλοιποι). Οι επεμβάσεις προορίζονται για πάσχοντες που δεν ρυθμίζονται με συντηρητικά μέσα (φάρμακα ή ινσουλίνη) ή που δε θέλουν να ακολουθούν την αγωγή που τους προτείνεται. Κύριοι υποψήφιοι είναι παχύσαρκοι διαβητικοί με ΒΜΙ άνω του 40, και δευτερευόντως αρρύθμιστοι διαβητικοί με χαμηλότερα βάρη. Δυστυχώς, ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών δεν ρυθμίζονται επαρκώς και θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπ όψιν τους τις νέες διεθνείς οδηγίες για τη χειρουργική αντιμετώπιση της νόσου πριν παρουσιαστούν βλάβες σε πολλαπλά συστήματα του οργανισμού, καθώς η καταστροφική δράση του διαβήτη είναι ύπουλη και αθόρυβη.
Θα μπορούσατε να μας δώσετε κάποια ποσοστά για την αποτελεσματικότητα της χειρουργικής θεραπείας;
Η χειρουργική θεραπεία έχει θετικά αποτελέσματα που αγγίζουν το 90%, ανάλογα με την επέμβαση που θα εφαρμοστεί. Σημαντικό επίσης ρόλο παίζει η διάρκεια της νόσου και οι εφεδρείες που έχει το πάγκρεας. Το αποτέλεσμα έχει ένα φάσμα που κυμαίνεται από την απαλλαγή από την ινσουλίνη και τη ρύθμιση με απλά χάπια μέχρι την πλήρη ίαση της ασθένειας. Δεν πρέπει να παραβλέπεται επίσης το γεγονός, ότι και άλλα συνοδά νοσήματα βελτιώνονται ή θεραπεύονται με τις επεμβάσεις αυτές, όπως η υπέρταση, η υπερχοληστεριναιμία, η υπνική άπνοια, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση καθώς και πολλά μυσοσκελετικά θέματα.
Εκτός από τον χειρουργό ποιες άλλες ειδικότητες επιστημόνων πρέπει να συνεργάζονται για αυτή τη θεραπεία;
Η συνεργασία των εμπλεκομένων ειδικοτήτων είναι μέγιστης αξίας, και προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε. Χειρουργοί, παθολόγοι, ενδοκρινολόγοι, διαβητολόγοι, διαιτολόγοι και ψυχολόγοι θα πρέπει να συνεργάζονται στην ολιστική αντιμετώπιση της νόσου, τόσο της παχυσαρκίας όσο και του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Η στήριξη του πάσχοντα είναι βασικής σημασίας, καθώς ο ίδιος ο ασθενής τελικά θα κερδίσει τη μάχη κατά της παχυσαρκίας και του διαβήτη!
Είναι ασφαλείς οι επεμβάσεις αυτές στην Ελλάδα;
Στην Ελλάδα, τα ποσοστά επιπλοκών θα έλεγα ότι είναι χαμηλότερα και από το εξωτερικό! Υπάρχει μια λαθεμένη αντίληψη στην κοινή γνώμη ότι συζητάμε για βαριές επεμβάσεις. Οι επεμβάσεις γίνονται σήμερα λαπαροσκοπικά, απαιτούν νοσηλεία 2-3 ημερών, ενώ τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν δεν ξεπερνούν το 2-3% και η θνητότητα πλέον είναι μικρότερη από 0,1%. Είναι δηλαδή επεμβάσεις ασφαλέστερες από πολλές άλλες που θεωρούνται χειρουργεία «ρουτίνας». Η επάνοδος στην κανονική δραστηριότητα πραγματοποιείται συνήθως μέσα στο πρώτο δεκαήμερο μετά την επέμβαση.
Σχεδόν 40 εκατ. ασθενείς χωρίς πρόσβαση σε ινσουλίνη τα επόμενα χρόνια
Περίπου 40 εκατομμύρια πάσχοντες από διαβήτη τύπου 2 που θα χρειαστούν ινσουλίνη μέσα στην επόμενη 12ετία δεν θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στο φάρμακο αν δεν βελτιωθεί η κατάσταση, σύμφωνα με μια νέα έρευνα που δημοσιεύεται στην ιατρική επιθεώρηση Lancet Diabetes and Endocrinology.
Όλο και περισσότεροι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, ο οποίος συνδέεται με την παχυσαρκία, διαγιγνώσκονται παγκοσμίως αλλά δεν χρειάζονται όλοι ινσουλίνη, όπως χρειάζονται απαραιτήτως οι πάσχοντες από διαβήτη τύπου 1, μεταξύ των οποίων και η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι.
Έρευνα στην επιστημονική επιθεώρηση Lancet Diabetes and Endocrinology δείχνει ότι 79 εκατομμύρια πάσχοντες από διαβήτη τύπου 2 θα χρειαστούν μέχρι το 2030 ινσουλίνη και ότι οι μισοί από αυτούς δεν θα μπορούν να την προμηθευτούν. Σχεδόν 33 εκατομμύρια άνθρωποι που έχουν ανάγκη από ινσουλίνη δεν έχουν πρόσβαση στο φάρμακο.