Τα τσιμπούρια μολύνονται όταν τρέφονται με αίμα από μολυσμένα ζώα (θηλαστικά, ερπετά ή πτηνά) και το τσίμπημα από τσιμπούρι μπορεί να μεταφέρει αυτά τα μικρόβια ή τους ιούς σε ανθρώπους ή σε άλλα ζώα.
Ωστόσο, χρειάζονται να τραφούν για κάποιο χρονικό διάστημα πριν μεταδώσουν έναν μολυσματικό παράγοντα, επομένως ο κίνδυνος απόκτησης μόλυνσης που μεταδίδεται από τσιμπούρια είναι γενικά χαμηλός.
Για παράδειγμα, το τσιμπούρι που μεταδίδει τη νόσο του Lyme πρέπει να τρέφεται για περισσότερες από 36 ώρες πριν μεταδώσει τον ιό που προκαλεί τη νόσο.
Πως μοιάζει το τσίμπημα από τσιμπούρι
Τα τσιμπήματα από τσιμπούρια μπορεί να προκαλέσουν απλώς ένα μικρό κόκκινο σημάδι στο σημείο που έγινε το τσίμπημα. Μπορεί να μοιάζουν με τα τσιμπήματα άλλων εντόμων, επομένως μπορεί να είναι δύσκολο να διακρίνουμε ένα τσίμπημα τσιμπουριού από αυτό ενός άλλου εντόμου.
Συνήθως, εμφανίζεται και μια μικρή μαύρη κουκίδα στο κέντρο του κόκκινου εξανθήματος, εκεί που έγινε το δάγκωμα. Εάν το εξάνθημα είναι πιο ζεστό και διαστέλλεται ή σχηματίζει ένα μοτίβο κόκκινων κύκλων (bull’s eye) που μεγαλώνουν τις επόμενες τρεις έως 30 ημέρες, μπορεί να είναι σημάδι της νόσου του Lyme
Μερικές φορές, το κόκκινο σημάδι συνοδεύεται από κνησμό, πρήξιμο, μώλωπες ή και φουσκάλες.
Τι να προσέχω μετά το τσίμπημα από τιμπούρι
Σημειώστε την ημέρα του τσιμπήματος. Μετά την αφαίρεση του τσιμπουριού, ελέγχετε την περιοχή του τσιμπήματος για τυχόν αλλαγές (π.χ. για κοκκινίλα ή εξάνθημα/ σπυράκια) και παρακολουθείτε την υγεία σας τουλάχιστον για έναν μήνα. Σε περίπτωση που παρατηρήσετε κάποια αλλαγή στην περιοχή του τσιμπήματος ή εάν αισθανθείτε άρρωστος ή εμφανίσετε οποιοδήποτε σύμπτωμα τις επόμενες εβδομάδες μετά το τσίμπημα του τσιμπουριού, πηγαίνετε αμέσως να σας δει γιατρός.
Συγκεκριμένα, εάν τις επόμενες εβδομάδες (τον επόμενο μήνα) μετά την αφαίρεση του τσιμπουριού παρουσιάσετε πυρετό, ρίγος, πόνους στο σώμα, πόνους τις αρθρώσεις, πονοκέφαλο, κούραση, ενοχλήματα από την κοιλιά (πόνο στην κοιλιά, αναγούλα, εμετούς), συμπτώματα σαν γρίπη (πυρετό, πονόλαιμο, πονοκέφαλο κλπ), εξάνθημα/ κοκκινίλες (είτε γύρω από το σημείο του τσιμπήματος ή σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος), ζαλάδα, τάση για αιμορραγίες (όπως εύκολες μελανιές, αίμα από τη μύτη ή από τα ούλα, αίμα στα ούρα ή στα κόπρανα), σύγχυση (μπερδεμένο μυαλό), πόνο στον αυχένα, έντονο πονοκέφαλο, παραλύσεις, ή γενικά εάν αισθανθείτε άρρωστος, πηγαίνετε αμέσως στον γιατρό.
Πως να προφυλαχθώ
Τα τσιμπούρια ζουν σε πολλά μέρη, στην εξοχή, στα χωριά και στις πόλεις (αγροτικές και αστικές περιοχές). Προτιμούν περιοχές με υγρασία και σκιά, μέσα ή κοντά σε δάση ή περιοχές με πυκνή βλάστηση, χόρτα ή θάμνους, σε λιβάδια, βάλτους, αστικά πάρκα και κήπους μέσα σε πόλεις, περιοχές με γρασίδι. Γι’ αυτό, αν ζείτε, εργάζεστε ή επισκέπτεστε τέτοιες περιοχές πρέπει να παίρνετε προφυλάξεις, όπως αναφέρει στις παρακάτω οδηγίες ο ΕΟΔΥ.
Πώς μπορώ να αποφύγω τα τσιμπούρια;
• Μην μένετε για πολλή ώρα σε περιοχές που μπορεί να υπάρχουν τσιμπούρια, εφόσον δεν χρειάζεται (σε δάση, λιβάδια, περιοχές με πολλά δέντρα, θάμνους, ψηλά χόρτα, σωρούς φύλλων, και γενικά όπου έχει πυκνή βλάστηση).
• Όταν πηγαίνετε σε περιοχές όπου μπορεί να υπάρχουν τσιμπούρια:
– Περπατάτε πάντα στο κέντρο των μονοπατιών και μην περπατάτε μέσα σε πυκνή βλάστηση, σε λιβάδια και σε περιοχές με πολλά χόρτα.
– Φοράτε ρούχα κατά προτίμηση ανοιχτού χρώματος (για να βλέπετε εύκολα τα τσιμπούρια πάνω σε αυτά). Καλύψτε τα χέρια και τα πόδια σας: φοράτε ρούχα με μακριά μανίκια, μακριά
παντελόνια, ψηλές κάλτσες και μπότες/ κλειστά παπούτσια, και βάζετε το παντελόνι μέσα από τις κάλτσες και τις μπότες. Φοράτε γάντια ιδίως όταν αγγίζετε χόρτα/ φυτά με τα χέρια σας (βάζετε τα μανίκια της μπλούζας μέσα στα γάντια).
– Χρησιμοποιείτε αντικουνουπικά/ εντομοαπωθητικά σπρέυ ή λοσιόν (τα αντικουνουπικά διώχνουν και τα τσιμπούρια): Βάλτε εντομοαπωθητικό στις γυμνές/ακάλυπτες περιοχές του δέρματός σας [κοιτάξτε τα συστατικά πίσω στη συσκευασία – θα πρέπει να περιέχουν μία από τις παρακάτω ουσίες: DΕΕΤ πάνω από 20% για ενήλικες, ή ικαριδίνη/πικαριδίνη ή IR3535 ή Citriodiol ή Eucalyptus citriodora oil, hydrated, cyclized (ecoil (h/c))]. Αυτά τα εντομοπαωθητικά θα σας προστατέψουν για αρκετές ώρες. Να ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες χρήσης.
– Ψεκάστε και τα ρούχα σας με τα αντικουνουπικά/ εντομοαπωθητικά σπρέυ.
– Μην ξαπλώνετε και μην κάθεστε απευθείας στο έδαφος στην ύπαιθρο – απλώστε μία κουβέρτα ή σεντόνι (ανοικτού χρώματος) για να ξαπλώσετε.
• Κάντε ντους ή μπάνιο αμέσως μετά την επιστροφή σας από την ύπαιθρο/ εξοχή, όσο πιο σύντομα γίνεται (κατά προτίμηση μέσα σε δύο ώρες). Το ντους βοηθάει να φύγουν τα τσιμπούρια που δεν έχουν ακόμα προσκολληθεί και είναι μια καλή ευκαιρία να κάνετε έλεγχο για τσιμπούρια.
• Εάν έχετε ζώα, ρώτησε τον κτηνίατρο πώς να τα προστατεύετε από τα τσιμπούρια (με ειδικά προϊόντα για τσιμπούρια) και φροντίστε για τον αποπαρασιτισμό τους σε τακτική βάση. Ψάχνετε κάθε μέρα τα ζώα σας για τσιμπούρια.
• Φροντίζετε τον εξωτερικό χώρο του σπιτιού σας ή του χώρου εργασίας σας (π.χ. σας κτηνοτροφικής μονάδας), ώστε να έρχονται λιγότερα τσιμπούρια: καθαρίζετε τον χώρο, την αυλή ή τον κήπο από χόρτα, φύλλα και κλαδιά, καθώς και από παλιά έπιπλα/στρώματα ή απορρίμματα (όπου μπορεί να κρυφτούν τα τσιμπούρια), απομακρύνετε σωρούς από φύλλα και χόρτα, κουρεύετε συχνά τα χόρτα, το γρασίδι και τους θάμνους.
