Η άνοια επηρεάζει περίπου 47 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως, ενώ στα επόμενα 20 χρόνια ο αριθμός των πασχόντων αναμένεται να διπλασιαστεί.
Κάθε χρόνο καταγράφονται πάνω από 50 εκατομμύρια εγκεφαλικοί τραυματισμοί, κυρίως λόγω πτώσης, βίαιης επίθεσης και τροχαίου ατυχήματος.
Σύμφωνα με τα ευρήματα νέας μεγάλης μελέτης, τα άτομα που έχουν υποστεί εγκεφαλικό τραυματισμό αντιμετωπίζουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο άνοιας και Αλτσχάιμερ.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον ανέλυσαν στοιχεία για σχεδόν 2,8 εκατομμύρια ασθενείς στη Δανία, από τους οποίους το 4,7% είχε τουλάχιστον έναν διαγνωσμένο εγκεφαλικό τραυματισμό. Από αυτούς, το 85% είχαν ήπια τραύματα και το 15% σοβαρά ή οστικά κατάγματα.
Σε διάστημα 14 ετών, το 4,5% των ασθενών άνω των 50 ετών είχαν εκδηλώσει άνοια. Από αυτούς, το 5,3% είχε υποστεί τουλάχιστον ένα τραύμα στο κεφάλι κατά τη διάρκεια της μελέτης, που είχε ξεκινήσει το 1977. Η μέση ηλικία διάγνωσης της άνοιας ήταν τα 80,7 έτη.
Μεταξύ των ανδρών και των γυναικών με ιστορικό εγκεφαλικού τραύματος, οι άνδρες ήταν αυτοί που είχαν υψηλότερο ποσοστό εκδήλωσης άνοιας (30% έναντι 19%).
Οι ερευνητές συμπέραναν ότι, ο συνολικός κίνδυνος άνοιας για τα άτομα με ιστορικό τραυματισμού στον εγκέφαλο ήταν 24% μεγαλύτερος, συγκριτικά με άτομα χωρίς ανάλογο ιστορικό, μετά και τη συνεκτίμηση άλλων παραγόντων κινδύνου για άνοια.
Το σοβαρό εγκεφαλικό τραύμα αύξανε τον κίνδυνο κατά 35% και το ήπιο ή η διάσειση αύξαναν τον κίνδυνο άνοιας κατά 17%.
«Αυτό που μας εξέπληξε ήταν ότι ακόμα και ένα μόνο ήπιο εγκεφαλικό τραύμα σχετιζόταν με σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο άνοιας. Και η σχέση μεταξύ του αριθμού των εγκεφαλικών τραυματισμών και του κινδύνου άνοιας ήταν πολύ ξεκάθαρη. Ομοίως, βέβαια ένας σοβαρός τραυματισμός στο κρανίο αρκούσε για να διπλασιάσει τον κίνδυνο άνοιας», εξηγεί ο Τζεσε Φαν, καθηγητής Ψυχιατρικής και Συμπεριφορικών Επιστημών στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον.
Από τη μελέτη προέκυψε επίσης ότι ο κίνδυνος ήταν αυξημένος κατά 33% για δύο ή τρεις τραυματισμούς κρανίου, 61% μεγαλύτερος για τέσσερις τραυματισμούς και 183% για πέντε ή περισσότερους.
Ένα επίσης ενδιαφέρον εύρημα ήταν ότι αν ο τραυματισμός είχε συμβεί στα πρώτα χρόνια μετά την ενηλικίωση, ο κίνδυνος εκδήλωσης άνοιας μετά την ηλικία των 50 ετών ήταν κατά 60% αυξημένος.
Η μελέτη δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο The Lancet Psychiatry.
