To φυσιολογικό χρώμα του δέρματος στον άνθρωπο καθορίζεται κυρίως από κληρονομικούς παράγοντες.
Ποικίλει ανάλογα με την τοπική συγκέντρωση των χρωστικών μελανίνης-καροτίνης και την κυκλοφορία του αίματος στα αιμοφόρα αγγεία. ‘Ετσι ενδέχεται η χροιά να είναι λευκόχρους, το δέρμα να έχει χρώμα ανοικτό καφέ, σκούρο καφέ ή μαύρο. Η φυσιολογική δομή και επάρκεια της κυκλοφορούμενης στο αίμα αιμοσφαιρίνης και η φυσιολογική συγκέντρωση του οξυγόνου του αίματος είναι βασικά για την διατήρηση του φυσιολογικού χρώματος και της φυσιολογικής όψης του δέρματος.
Η διαταραχή του χρώματος του δέρματος με την εμφάνιση «κιτρινίλας» είναι συχνό σύμπτωμα. Ο ασθενής προσέρχεται θορυβημένος στο ιατρείο πολλές φορές μετά από προτροπή οικείων του προσώπων που παρατηρούν την αλλαγή στην όψη του δέρματός του. Σπάνια πρόκειται για αληθές κίτρινο χρώμα. Τις περισσότερες φορές πρόκειται για αλλοίωση του χρώματος. Οι κατηγορίες των παθήσεων και των καταστάσεων που προκαλούν κιτρινίλα, ωχροκίτρινη χροιά δέρματος ή κιτρινωπό χρώμα είναι:
1. Το stress, η κούραση και ψυχιατρικά σύνδρομα, η έκθεση σε ψύχος, η έκθεση στον ήλιο, η αϋπνία, παράγοντες διατροφής
Πρόκειται για ωχρότητα δέρματος ή αλλοίωση χρώματος και όχι για αληθές κίτρινο χρώμα, που προκαλείται από διαταραχές στην υφή του δέρματος, στη μικροκυκλοφορία, στη συγκέντρωση της μελανίνης ή στο μυϊκό τόνο των αγγείων, προκαλούμενων από παράγοντες, όπως η υπερκόπωση, το άγχος, η έκθεση σε ακραίες θερμπκρασίες του περιβάλλοντος. Η κατανάλωση λαχανικών και φρούτων, πλούσιων σε καροτίνη μπορεί να προκαλέσει έντονη κίτρινη χρώση λόγω εναπόθεσης χρωστικών.
2. Φάρμακα
Η λήψη ορισμένων φαρμάκων (π.χ.ατερβίνη) προκαλεί κίτρινη χροιά δέρματος
3. Οργανικές παθήσεις
Χαρακτηριστικός εκπρόσωπος της κατηγορίας είναι ο ίκτερος. Προέρχεται από την αύξηση της χολερυθρίνης στο σώμα. Η χολερυθρίνη (Bilirubin) αποτελεί προϊόν του καταβολισμού της αίμης που παράγεται από τη διάσπαση της αιμοσφαιρίνης των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο δικτυοενδοθηλιακό σύστημα κυρίως του σπλήνα και του ήπατος. Η χολερυθρίνη εκκρίνεται στην χολή και στα ούρα στα οποία τους προσδίδει το χαρακτηριστικό κίτρινο χρώμα τους.
Ο ίκτερος εκδηλώνεται ως αιφνίδια εμφάνιση σαφούς κιτρινίλας στο δέρμα και στα μάτια. Τα μάτια μπορεί να είναι η μόνη αρχική θέση εμφάνισης του ικτέρου. Ανάλογα με την έντασή του χαρακτηρίζεται ως υπίκτερος, ελαφρός ίκτερος ή βαθύς ίκτερος. Νοσήματα, όπως η αναιμία, που προκαλούν μείωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος ή διαταραχές στην παροχή του αίματος (π.χ. οξεία απώλεια αίματος), μπορεί να προκαλέσουν ωχρότητα με υποκίτρινη χροιά δέρματος ανάλογα με τον ασθενή.
Κίτρινη χροιά δέρματος προκαλείται και από νοσήματα που αυξάνουν τη συγκέντρωση κίτρινων χρωστικών στο δέρμα (π.χ. μυξοίδημα). Η σωστή παθολογική εξέταση έχει ζωτική σημασία για την ορθή αξιολόγηση και θεραπεία κάθε περίπτωσης.
