Σε μια νέα μελέτη που δημοσίευσαν ερευνητές από το Ερευνητικό Κέντρο Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων του Πανεπιστημίου της Αριζόνα στο Aging Cell, αποκαλύπτουν ότι ένα μακροχρόνιο διατροφικό σχήμα με επίκεντρο τη χολίνη προσφέρει προοπτικές για την πρόληψη της νόσου Αλτσχάιμερ.
Η χολίνη είναι ένα ασφαλές και διαθέσιμο θρεπτικό συστατικό που περιέχεται σε ορισμένα τρόφιμα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως συμπλήρωμα διατροφής, με τον επικεφαλή συγγραφέα της μελέτης, Ramon Velazquez και τους συνεργάτες του να εξετάζουν αν αυτό το συστατικό θα μπορούσε να ανακουφίσει τους πάσχοντες από τα συμπτώματα της νόσου.
Πιο νωρίς μέσα στο χρόνο, ο Δρ. Velazquez και οι συνεργάτες του είχαν εντοπίσει οφέλη διαγενεακής φύσης σε συμπτώματα παρόμοια με αυτά της νόσου Αλτσχάιμερ στα ποντίκια των οποίων οι μητέρες λάμβαναν συμπληρώματα χολίνης. Η τελευταία τους εργασία, λοιπόν, επεκτείνει αυτή την έρευνα, εξερευνώντας τις επιδράσεις της χολίνης που χορηγείται στη εφηβεία και όχι στο εμβρυακό στάδιο των ποντικιών.
Η μελέτη επικεντρώνεται στα θηλυκά ποντίκια που εξετράφησαν έτσι ώστε να αναπτύξουν συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ. Δεδομένης της υψηλότερης επικράτησης της νόσου στις γυναίκες, η μελέτη προσπάθησε να επιβεβαιώσει τα ευρήματα στα θηλυκά ποντίκια, με τα αποτελέσματα να δείχνουν ότι όταν αυτά τα ποντίκια λάμβαναν υψηλές δόσεις χολίνης μέσω της διατροφής κατά τη διάρκεια της ζωής τους, παρουσίαζαν βελτιώσεις στη χωρική τους μνήμη, σε σχέση με εκείνα που λάμβαναν φυσιολογικές δόσεις χολίνης.
Αξιοσημείωτο είναι, επίσης, το γεγονός ότι σύμφωνα με τα ευρήματα, υπάρχουν οφέλη της λήψης συμπληρωμάτων χολίνης καθ’όλη τη διάρκεια της ζωής και για τα αρσενικά ποντίκια με συμπτώματα παρόμοια με αυτά της νόσου Αλτσχάιμερ.
Όπως φαίνεται από τη μελέτη, οι επωφελείς επιδράσεις της μακρόχρονης λήψης συμπληρωμάτων χολίνης αφορούν μεταξύ άλλων στην περιορισμένη ενεργοποίηση των μικρογλοιακών κυττάρων, που εξειδικεύονται στην εκκαθάριση του εγκεφάλου από δηλητηριώδη υπολείμματα. Παρόλο που η διαδικασία αυτή συμβαίνει φυσικά για να διατηρηθεί υγιής ο εγκέφαλος, αν αυτά τα κύτταρα ενεργοποιηθούν παραπάνω από το φυσιολογικό θα παρουσιαστούν κοινά συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ όπως η εγκεφαλική φλεγμονή και ο θάνατος των νευρώνων.
Οι παρατηρούμενες μειώσεις στα μικρογλοιακά κύτταρα που σχετίζονται με τη νόσο, τα οποία εντοπίζονται σε αυξημένο βαθμό σε διάφορες νευροεκφυλιστικές ασθένειες, προσφέρουν νέους δρόμους έρευνας και θεραπείας για μια μεγάλη ποικιλία διαταραχών, όπως οι τα εγκεφαλικά τραύματα, η πολλαπλή σκλήρυνση και η νόσος Πάρκινσον.
Συμπληρώνοντας χολίνη στον εγκέφαλο
Η χολίνη προστατεύει τον εγκέφαλο από τη νόσο Αλτσχάιμερ με δύο διαφορετικούς τρόπους, καθένας από τους οποίους διερευνάται εκτενώς σε αυτή τη νέα μελέτη: Αφενός εμποδίζει την παραγωγή του β-αμυλοειδούς, πρωτεΐνη-ορόσημο της παθολογίας που παρατηρείται στη νόσο, και αφετέρου μειώνει την ενεργοποίηση των μικρογλοιακών κυττάρων.
Πιο αναλυτικά, οι μειώσεις της ενεργοποίησης των μικρογλοιακών κυττάρων καθοδηγούνται από μετάλλαξη δύο σημαντικών υποδοχέων, της α7 νικοτινικής ακετυλοχολίνης και του Sigma-1. Μια νέα επιστημονική αναφορά που δημοσιεύθηκε φέτος βρήκε ότι η χολίνη μπορεί να λειτουργεί ως υποστηρικτής του υποδοχέα Sigma-1, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι η μακρόχρονη λήψη συμπληρωμάτων χολίνης μπορούν να μεταβάλλουν την έκφραση του υποδοχέα Sigma-1, πράγμα το οποίο στη συνέχεια εξασθενίζει την ενεργοποίση των μικρογλοιακών κυττάρων.
Οδηγίες για τη λήψη χολίνης μέσω διατροφής
Προηγούμενες έρευνες σχετικά με τη νόσο Αλτσχάιμερ έχουν υποδείξει ότι δεν υπάρχει μόνο ένας παράγοντας που να παίζει ρόλο. Αντίθετα, πολλοί είναι οι παράγοντες που φαίνεται να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της νόσου, μεταξύ των οποίων γενετικοί, ηλικιακοί και παράγοντες του τρόπου ζωής.
Άλλες μελέτες υποστηρίζουν ότι η διατροφή μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την αύξηση ή τη μείωση του κινδύνου γνωστικής φθοράς. Συγκεκριμένα, μια πρόσφατη αναφορά υπέδειξε ότι οι φυτικές διατροφές μπορεί να είναι επιβλαβείς για τον τομέα αυτό της υγείας εξαιτίας της έλλειψης σημαντικών θρεπτικών συστατικών, όπως η χολίνη.
Αυτή τη στιγμή, επαρκής πρόσληψη χολίνης θεωρούνται τα 425mg/ημέρα για τις ενήλικες γυναίκες και τα 550mg/ημέρα για τους ενήλικους άνδρες. Παρόλα αυτά, συγκλίνοντα στοιχεία δείχνουν ότι ακόμα και οι τρέχουσες συστάσεις ημερήσιας πρόσληψης ενδέχεται να μην είναι οι βέλτιστες για την σωστή διαδικασία της γήρανσης και ειδικότερα στις γυναίκες, οι οποίες παρουσιάζουν συχνότερα νόσο Αλτσχάιμερ. Λαμβάνοντας αυτά υπόψιν, είναι πολύ πιθανό τα συμπληρώματα χολίνης στη διατροφή να είναι επωφελή για την πρόληψη νευροπαθολογικών αλλαγών που σχετίζονται με τη γήρανση του εγκεφάλου.
Πάντως, το ανώτατο όριο πρόσληψης χολίνης, ούτως ώστε να μην προκληθούν παρενέργειες σε ενήλικες άνδρες και γυναίκες είναι τα 3500 mg/ημερησίως, δηλαδή 8,24 φορές υψηλότερα από τις συστάσεις πρόσληψης για τις γυναίκες και 6,36 φορές υψηλότερα από τις συστάσεις για τους άνδρες.
Η χολίνη βρίσκεται σε διάφορα τρόφιμα όπως το συκώτι κοτόπουλου, τα αυγά, η μοσχαρίσια μπριζόλα και το γάλα, ενώ και τα συμπληρώματα βιταμινών που περιέχουν χολίνη είναι ευρέως διαθέσιμα και οικονομικά και συνίστανται ειδικότερα σε όσους ακολουθούν φυτική διατροφή.
Σημειώνεται, τέλος, ότι αν και τα ευρήματα της μελέτης αυξάνουν τις γνώσεις των επιστημόνων γύρω από την ασθένεια, οι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι οι κλινικές δοκιμές κρίνονται απαραίτητες προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι χολίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βιώσιμη θεραπεία στο μέλλον.