
Υπερμεγέθης μαύρη τρύπα ανακαλύφθηκε στο κέντρο του σπειροειδούς γαλαξία Μεσιέ 83 (M83), ανακοίνωσε η NASA.
Αυτή η ανακάλυψη αποκαλύπτει την παρουσία ενός έντονα ιονισμένου αερίου νέοντος, το οποίο θα μπορούσε να προδίδει την ύπαρξη ενός ενεργού γαλαξιακού πυρήνα (AGN), μιας αναπτυσσόμενης μαύρης τρύπας στο κέντρο του γαλαξία.
Ο γαλαξίας «M83» είναι ένας από τους πλησιέστερους και λαμπρότερους ραβδωτούς σπειροειδείς γαλαξίες στον ουρανό, ο οποίος φαίνεται και με κιάλια. Αποτελεί, όμως, ένα αίνιγμα. Οι μεγάλοι σπειροειδείς γαλαξίες φιλοξενούν συχνά ενεργούς πυρήνες, ωστόσο οι αστρονόμοι προσπαθούν εδώ και δεκαετίες να διαπιστώσουν εάν κάτι τέτοιο ισχύει και για τον M83.
Προηγούμενες μελέτες εκτιμούσαν ότι αν υπήρχε στον γαλαξία αυτό μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα, τότε αυτή θα πρέπει να ήταν αδρανής ή κρυμμένη βαθιά πίσω από πυκνή σκόνη. Χάρη στο υπέρυθρο όργανο (MIRI) του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb, ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις που υποδηλώνουν το αντίθετο.
«Η ανακάλυψη της εκπομπής έντονα ιονισμένου νέοντος στον πυρήνα του M83 ήταν απροσδόκητη» δήλωσε η επικεφαλής της νέας μελέτης με την AURA για την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία, Σβέα Χερντάντεθ.
«Αυτές οι ενδείξεις απαιτούν πολλή ενέργεια για να παραχθούν – περισσότερη από αυτή που μπορούν να παράγουν τα κανονικά αστέρια. Αυτό υποδηλώνει την έντονη παρουσία ενός AGN, κάτι που θεωρούνταν απίθανο μέχρι τώρα».
«Πριν από το Webb, δεν είχαμε τα εργαλεία για να ανιχνεύσουμε τέτοιες αμυδρές και έντονα ιονισμένες ενδείξεις αερίου στον πυρήνα του M83» σημείωσε η ίδια.
«Πλέον, με την απίστευτη ευαισθησία του, είμαστε επιτέλους σε θέση να εξερευνήσουμε τα κρυμμένα βάθη του γαλαξία και να αποκαλύψουμε αυτό που κάποτε ήταν αόρατο».
Οι παρατηρήσεις του Webb επέτρεψαν στους αστρονόμους να κοιτάξουν μέσα στη σκόνη και να ανιχνεύσουν τα αποκαλυπτικά σημάδια του έντονα ιονισμένου αερίου σε μικρές συστάδες κοντά στον γαλαξιακό πυρήνα. Η ενέργεια που απαιτείται για τη δημιουργία αυτών των συστάδων είναι σημαντικά υψηλότερη από αυτή που μπορούν να προσφέρουν οι σουπερνόβα ή άλλες αστρικές διεργασίες, καθιστώντας έναν AGN την πιο πιθανή εξήγηση.