Σε κλίμα συγκίνησης έγινε η αναγραφή στον Κώδικα του Οικουμενικού Πατριαρχείου των δύο νέων Αγίων, της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Πρόκειται για τον Οικουμενικό Πατριάρχη Ιερεμία Α’ και τον Μοναχό Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη.
Στην τελετή που έγινε στις 26 Απριλίου 2023 στον Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι και εκτός από τον Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας παραβρέθηκαν μέλη της υπάρχουσας αλλά και της προηγούμενης Ιεράς Συνόδου της Μητέρας Εκκλησίας.
Εκτός από τους ιεράρχες τους Οικουμενικού Πατριαρχείου ήταν ιεράρχες και λαϊκοί από τον τόπο καταγωγής των νέων Αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Ειδικότερα, εκκλησιαστική Αποστολή της Ιεράς Μητροπόλεως Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος μετέβη στην Κωνσταντινούπολη από 24 έως 27 Απριλίου.
Της Εκκλησιαστικής Αποστολής ηγήθηκε ο Μητροπολίτης κ. Γεώργιος, ενώ συμμετείχαν 42 Κληρικοί, Μοναχοί, Μοναχές και Συνεργάτες της Ιεράς Μητροπόλεως (Ιεροψάλτες, Επίτροποι, Εθελοντές των Ιδρυμάτων κ.ά.).
Η Εκκλησιαστική Αποστολή έλαβε μέρος στην Τελετή Αγιοκατάταξης του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου Α΄, ιδρυτή της Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα Αγίου Όρους, και του Αγιορείτη μοναχού Γερασίμου ΜικραγιαννανίτηΥμνογράφου, οι οποίοι πρόσφατα αναγνωρίσθηκαν ως Άγιοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
«Η Τελετή Αγιοκατάταξης έγινε στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό Αγίου Γεωργίου Κωνσταντινουπόλεως, προεξάρχοντος του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου και με τη συμμετοχή μελών της Αγίας και Ιεράς Συνόδου και άλλων Αρχιερέων. Έτσι, οι προσκυνητές έλαβαν την ευλογία του Πατριάρχη του Γένους μας.
Με την ευκαιρία αυτή πραγματοποιήθηκε προσκύνημα στην Αγια-Σοφιά, και επισκέψεις σε μνημεία και αξιοθέατα της Κωνσταντινουπόλεως και της ευρύτερης περιοχής», αναφέρει μεταξύ άλλων ανακοινωθέν της Ιεράς Μητρόπολης Κατερίνης Κίτρους και Πλαταμώνος.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιερεμίας Α’
Ιερεμίας Α΄ υπήρξε Οικουμενικός Πατριάρχης από το 1522 ως το 1546, με μία διακοπή κατά τα έτη 1524-1525.
Καταγόταν από τη Ζίτσα της Ηπείρου και εξελέγη Μητροπολίτης Σόφιας προ του 1513. Είχε περιορισμένη μόρφωση, αλλά ήταν πολύ δημοφιλής και είχε μεγάλες διοικητικές ικανότητες.
Εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο Οικουμενικός Πατριάρχης με την στήριξη του άρχοντα Κωνσταντίνου Κουνούπη στις 31 Δεκεμβρίου του 1522, καταβάλλοντας ως δώρο στον Σουλτάνο 500 νομίσματα φραγκικής κοπής και 3.500 φλουριά ως ετήσια οφειλή.
Περί τον Απρίλιο ή Μάιο του 1524, και ενώ βρισκόταν σε περιοδεία στην Κύπρο, Αίγυπτο, Παλαιστίνη και το όρος Σινά, ανέβηκε αντικανονικά στον Θρόνο ο Σωζοπόλεως Ιωαννίκιος.
Με τη βοήθεια των Πατριαρχών Αντιοχείας και Αλεξανδρείας, ο Ιερεμίας κατόρθωσε να ανατρέψει την πραξικοπηματική εκλογή και ο Ιωαννίκιος καθαιρέθηκε από δύο Συνόδους, μία στα Ιεροσόλυμα και μία στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Ιερεμίας αποκαταστάθηκε επισήμως στις 24 Σεπτεμβρίου 1525 με βεράτιο του Σουλτάνου Σουλεϊμάν Α΄ και έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από τον κλήρο και τον λαό της Κωνσταντινούπολης, αποκτώντας στο εξής μεγάλη επιρροή.
Επί των ημερών του (1536), το πρώην Κελί Σταυρονικήτα, το οποίο ανήκε από το 1287 στην Μονή Κουτλουμουσίου και στη συνέχεια, ως το 1533, στην Μονή Φιλοθέου, εκχωρήθηκε σε αυτόν από την Ιερά Κοινότητα[12] και αναβιβάστηκε σε Μονή Σταυρονικήτα, γινόμενη έτσι η εικοστή μονή του Αγίου Όρους.
Κατόπιν προσκλήσεως της Ιεράς Κοινότητος, ο Πατριάρχης Ιερεμίας ενεπλάκη προσωπικά στην ανοικοδόμηση της Μονής, της οποίας αναδείχτηκε ευεργέτης και την οποία ανακήρυξε σταυροπηγιακή το 1544.
Κατά τη διάρκεια της Πατριαρχίας του κατάφερε να σώσει πολλές εκκλησίες, οι οποίες απειλούνταν να κατεδαφιστούν από τους Τούρκους, χρησιμοποιώντας το επιχείρημα ότι η Πόλη παραδόθηκε και δεν αλώθηκε.
Επίσης, το 1537 πέτυχε την έκδοση διατάγματος του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, με το οποίο σταματούσε η μετατροπή εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης σε τζαμιά, απόφαση που όμως δεν επιβεβαιώθηκε από τους διαδόχους του.
Φαίνεται ότι επί της Πατριαρχίας του καθιερώθηκε το εμβατοίκιον, δηλαδή να δίνουν οι αρχιερείς, με την εκλογή τους, χρηματικό δώρο στο Πατριαρχείο για την οικονομική του στήριξη.
Τον Οκτώβριο του 1538 δώρισε μέρος της περιουσίας του στο Πατριαρχείο.
Πατριάρχευσε μέχρι το 1546, οπότε ασθένησε. Παραιτήθηκε από τον Θρόνο, εκάρη μεγαλόσχημος μοναχός με το όνομα Ιωάννης και πέθανε στην Βράτσα της επαρχίας Τυρνόβου στη Βλαχία, στις 13 Ιανουαρίου 1546.
Όσιος Γεράσιμος ο Μικραγιαννίτης και Υμνογράφος
Η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά τη Συνεδρία της την Τρίτη, 10 Ιανουαρίου 2023, αποδεχθείσα την εισήγηση της Κανονικής Επιτροπής, ανέγραψε στο Αγιολόγιο της κατ᾿ Ανατολάς Ορθοδόξου Εκκλησίας τον Γέροντα Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη.
Ο Όσιος Γεράσιμος (κατά κόσμον Αναστάσιος – Αθανάσιος Γραίκας) γεννήθηκε την 5ην Σεπτεμβρίου 1903 στο χωριό Δρόβιανη της Βορείου Ηπείρου. Υπήρξε το πρώτο τέκνο της ευσεβούς οικογενείας του Ιωάννου και της Αθηνάς. Από τα παιδικά του χρόνια έδειξε την φιλομάθειά του και το ιδιαίτερο χάρισμα της ευστροφίας και επίδοσης στα μαθήματα του σχολείου. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στην Αθήνα, όπου συνδέθηκε με τον Άγιο Νεκτάριο επίσκοπο Πενταπόλεως.
Στην καρδιά του φιλομαθούς νέου είχε ανάψει από νωρίς ο πόθος της μοναχικής αφιέρωσης, έτσι αξιοποίησε την ευκαιρία που του έδωσε ο Θεός και ακολούθησε στο Άγιον Όρος έναν μοναχό που συνάντησε τυχαία στην Αθήνα. Ο Θεός κατεύθυνε τα βήματα του στην δυσπρόσιτη περιοχή της Σκήτης της Μικράς Αγίας Άννης, όπου και έβαλε μετάνοια ως δόκιμος μοναχός και στις 20 Οκτωβρίου 1924 δέχθηκε την μοναχική κουρά.
Ως μοναχός πλέον, ο Όσιος Γεράσιμος εξασκεί την αρετή της υπακοής και ασκείται πνευματικά με τις υποδείξεις του Γέροντά του. Λίγα χρόνια μετά την κουρά του ο Γέροντας του Κελλιού του εγκαταλείπει το Άγιον Όρος εξαιτίας του παλαιού ημερολογίου και των τότε ερίδων και ο Όσιος Γεράσιμος ζει πλέον βίο ησυχαστικό και ερημιτικό «μόνος μόνω τω Θεώ». Αναζητά την πνευματική καθοδήγηση στους φωτισμένους πατέρες των γύρω Κελλιών και ζει με την άνωθεν παρηγορία θείων ελλάμψεων και οπτασιών. Όταν τον καλεί η Σκήτη της Αγίας Αννης στην οποία ανήκει, σπεύδει με υπακοή να αναλάβει διακονήματα και καθήκοντα, ενώ δεν παραλείπει ποτέ το ησυχαστικό του πρόγραμμα. Το 1966 ο Όσιος Γεράσιμος δέχεται τον μακαριστό ιερομόναχο Γέροντα Διονύσιο Μικραγιαννανίτη και συστήνουν μαζί μία ευλογημένη Συνοδεία που γρήγορα ανθεί και καρποφορεί.
Ο Θεός προίκισε τον Όσιο Γεράσιμο με τον χάρισμα της Υμνογραφίας. Συνέθεσε τον πρώτο κανόνα για την Υπεραγία Θεοτόκο και ζήτησε την γνώμη φωτισμένων Γερόντων και με την δική τους παρότρυνση και ευλογία ξεκίνησε την παραγωγή ενός υμνογραφικού έργου παραδοσιακού σε ποιότητα και μοναδικού σε ποσότητα. Η Εκκλησία αμέσως αποδέχθηκε και ενσωμάτωσε τα υμνογραφικά πονήματά του στην λατρευτική της ζωή και τίμησε τον Όσιο Γεράσιμο αναδεικνύοντας το έργο του. Το 1959 ο Οικουμενικός Πατριάρχης κυρός Αθηναγόρας του απένειμε το οφφίκιον του Υμνογράφου της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας. Επιπρόσθετα, έλαβε για το υμνογραφικό του έργο διακρίσεις και παράσημα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και την Εκκλησία της Ελλάδος. Ταυτόχρονα, το έργο του έτυχε και της επιστημονικής αναγνώρισης καθώς το 1953 έλαβε εύφημο μνεία και το 1968 μετάλλιο από την Ακαδημία Αθηνών.
Ο Όσιος Γεράσιμος στο ταπεινό κελλάκι του βίωσε θαυμαστές καταστάσεις και ουράνιες επισκέψεις. Σε χειρόγραφο σημείωμα του που βρέθηκε μετά την οσιακή κοίμησή του αναφέρει ότι είδε τον Κύριο «λάμποντα υπέρ χιλίους ηλίους», ενώ με ιδιαίτερη φειδώ αποκάλυψε σε πνευματικά του τέκνα τις ουράνιες επισκέψεις που δέχθηκε από την Κυρία Θεοτόκο, τον Τίμιο Πρόδρομο, τους Οσίους Διονύσιο και Μητροφάνη των οποίων τον σπηλαιώδη Ναό επανοικοδόμησε καθώς και από πολλούς Αγίους των οποίων συνέγραψε τις ακολουθίες όπως του Αγίου Νεομάρτυρος Γεωργίου του εν Ιωαννίνοις, του Οσίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης και πολλών άλλων.
Ο Όσιος Γεράσιμος μέχρι την ηλικία των 89 ετών συγγράφει με αξιοσημείωτη διαύγεια ιερές ακολουθίες και συνεχίζει με τον ίδιο ζήλο τον πνευματικό του αγώνα. Έχοντας προαισθανθεί ο ίδιος και έχοντας προετοιμάσει τα πνευματικά του τέκνα για την κοίμησή του προλέγει τις συνθήκες της εξοδίου του και παραδίδει οσιακά την ψυχή του στα χέρια του Θεού την 7ην Δεκεμβρίου 1991 στην Σκήτη της Μικράς Αγίας Άννης, όπου και ενταφιάζεται.
