Σε τρεις άξονες στηρίζεται το ολοκληρωμένο σχέδιο της κυβέρνησης για τη ρύθμιση των οφειλών, που άφησε πίσω της η διεθνής οικονομική κρίση και το οποίο αποτελεί κρίσιμο παράγοντα ανάπτυξης της οικονομίας.
Κάποιες από τις σημαντικότερες αλλαγές που προωθούνται άμεσα στη Βουλή προς ψήφιση αφορούν στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό.
Σύμφωνα με πληροφορίες από παράγοντες του υπουργείου Οικονομίας που συμμετείχαν στη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, για την ολοκλήρωση της 4ης αξιολόγησης, οι αλλαγές που προωθούνται στο νόμο 4469/2017 για τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών στοχεύουν στους παρακάτω 3 άξονες:
-Ο πρώτος άξονας αποσκοπεί στη διεύρυνση του πεδίου του νόμου, με σκοπό την ένταξη ακόμη περισσότερων δυνητικών δικαιούχων, στις ευεργετικές πρόνοιες του, καθώς και την παροχή πρόσθετων κινήτρων σε όσους έχουν ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία ένταξης. Αυτό επιτυγχάνεται με τις ακόλουθες δράσεις:
-Δυνατότητα ρύθμισης και των οφειλών που γεννήθηκαν και βεβαιώθηκαν κατά το 2017 (αντί του 2016 που ίσχυε) προς δημόσιο (ΕΦΚΑ και ΑΑΔΕ αντίστοιχα) και ιδιώτες (τράπεζες, προμηθευτές).
-Δυνατότητα ένταξης στο νόμο επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών, εφόσον είχαν ληξιπρόθεσμες οφειλές ή δάνεια σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών έως την 31/12/2017 (αντί 31/12/2016 που ίσχυε).
-Αύξηση του ποσού οφειλής που μπορούν να ρυθμίσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες σε 125.000 ευρώ προς ΑΑΔΕ και πρόσθετα 125.000 ευρώ προς ΕΦΚΑ (από 50 χιλ. που ίσχυε μέχρι σήμερα αντίστοιχα).
-Δυνατότητα στους ομόρρυθμους εταίρους να ρυθμίσουν και τις εξω-εταιρικές τους οφειλές, δηλαδή τις προσωπικές τους οφειλές σε ΑΑΔΕ, ΕΦΚΑ και τράπεζες. Σε αυτήν την περίπτωση η επιλεξιμότητά τους κρίνεται με βάση τα οικονομικά δεδομένα της εταιρείας.
Συνεργασία μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών
Ο δεύτερος άξονας αποσκοπεί στη ρύθμιση και βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ οφειλέτη, καθώς και των πιστωτών μεταξύ τους (π.χ. τράπεζες, δημόσιο), παρέχοντας ταυτόχρονα ενίσχυση της απαιτούμενης προστασίας των οφειλετών. Αυτό επιτυγχάνεται με τις ακόλουθες δράσεις:
-Επέκταση της αναστολής μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης του δημοσίου (ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ) και σε περίπτωση υποβολής αίτησης για διμερή διαπραγμάτευση.
-Αποδέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών που κατασχέθηκαν από το δημόσιο (ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ) και ιδιώτες (τράπεζες, προμηθευτές), μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία υπογραφής της σύμβασης αναδιάρθρωσης, ούτως ώστε να δύναται ο οφειλέτης να λάβει τα ποσά που είναι σε κατασχεμένο λογαριασμό.
-Παράταση προστασίας του νόμου (αναστολής καταδιωκτικών μέτρων) προς τους αιτούντες οφειλέτες πέραν των 70 ημερών για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα αυτοδικαίως, χωρίς την ανάγκη προσφυγής στο δικαστήριο.
-Υποχρέωση των θεσμικών πιστωτών (δημόσιο και τράπεζες) να αιτιολογούν τη μη συμμετοχή τους στη διαδικασία, καθώς και την καταψήφιση προτάσεων ρύθμισης του οφειλέτη. Με τον τρόπο αυτό θα δίνεται η δυνατότητα στον οφειλέτη να άρει τους λόγους άρνησης των πιστωτών ή ακόμα και να τεκμηριώσει στους πιστωτές ότι οι λόγοι αυτοί δεν υφίστανται.
-Υποχρέωση ενημέρωσης της ειδικής γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους από τους πιστωτές, για την πρόοδο της, των διμερών διαδικασιών, διαπραγμάτευσης που παραμένουν εκκρεμείς για ένα τρίμηνο.
-Παροχή δυνατότητας χρήσης της πλατφόρμας για αυτούς που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα (π.χ. αγρότες), προκειμένου να ρυθμίσουν διμερώς τις οφειλές τους και προς τράπεζες (μέχρι τώρα επιτρεπόταν η χρήση της πλατφόρμας μόνο για διμερείς ρυθμίσεις των προσώπων αυτών με ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ).
-Ρύθμιση τρόπου καθορισμού της ψήφου της ΑΑΔΕ και του ΕΦΚΑ, όταν αυτοί είναι οι μοναδικοί πιστωτές και η βασική οφειλή σε καθέναν από αυτούς δεν υπερβαίνει τις 20.000 ευρώ.
-Καθορισμός κριτηρίου επιλογής οφειλών μικροπιστωτών που εξαιρούνται της ρύθμισης (κάτω του 1,5% των συνολικών οφειλών ή των 2 εκατ. ευρώ) και οι οποίοι κατέχουν ακριβώς το ίδιο ποσό οφειλής στο όριο του 15% των συνολικών οφειλών ή των 20 εκατ. ευρώ.
Καθορισμός προθεσμιών σε κάθε στάδιο, ειδικά σε περιπτώσεις που ο Νόμος δεν αναφέρει ρητή προθεσμία, καθώς και σε περιπτώσεις που η πράξη μέχρι σήμερα έχει αποδείξει ότι απαιτείται περισσότερος χρόνος από αυτόν που είχε σχεδιαστεί στον αρχικό νόμο.
-Καθορισμός διαδικασίας έγκρισης παράτασης των προθεσμιών, σε περιπτώσεις αιτιολογημένης αδυναμίας / ανωτέρας βίας του οφειλέτη (π.χ. απεργία υποθηκοφυλακείων).
-Καθορισμός κριτηρίων επιλογής και ορισμού εμπειρογνώμονα από το δημόσιο (ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ).
-Δυνατότητα ρύθμισης οφειλών προς εταιρείες leasing και factoring, αναγνωρίζοντας την ενισχυμένη θέση τους, έναντι μη εξασφαλισμένων πιστωτών.
-Υποχρέωση ελέγχου δανείων με εγγύηση του δημοσίου, με σκοπό να διαπιστώνεται αν όντως ισχύει η εγγύηση.
-Καθορισμός διαδικασίας παραίτησης του οφειλέτη από το αίτημα του για υπαγωγή στο νόμο.
Απλοποίηση διαδικασιών
Ο τρίτος άξονας αποσκοπεί στην απλοποίηση των διαδικασιών, με σκοπό τη διευκόλυνση και υποστήριξη των επιχειρήσεων και των συνεργατών τους (π.χ. λογιστές, οικονομολόγοι, δικηγόροι, σύμβουλοι). Αυτό επιτυγχάνεται με τις ακόλουθες δράσεις:
-Κατάργηση απαίτησης προσκόμισης δικαιολογητικών, οι πληροφορίες των οποίων παρέχονται ήδη ηλεκτρονικά μέσω της σχετικής πλατφόρμας αιτήσεων της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Δηλαδή καταργείται η υποχρέωση προσκόμισης όλων των εγγράφων από την Εφορία (ΑΑΔΕ / Taxis), τα ασφαλιστικά ταμεία (ΕΦΚΑ / ΚΕΑΟ) και τα πιστωτικά ιδρύματα (Τράπεζες / Τειρεσίας).
-Δυνατότητα προσκόμισης δικαιολογητικών και μετά την υποβολή της αίτησης, εφόσον αυτά δεν επηρεάζουν τη διεξαγωγή των απαιτούμενων ελέγχων (επιλεξιμότητας, ύπαρξης περιουσίας κλπ) και τη δυνατότητα σύνταξης προτάσεων αναδιάρθρωσης (υπολογισμός ικανότητας αποπληρωμής, αξίας ρευστοποίησης, αρχής μη χειροτέρευσης θέσης). Εναλλακτικά οι αιτούντες μπορούν να προσκομίζουν υπεύθυνη δήλωση ή άλλο αποδεικτικό που τεκμηριώνει ότι αιτήθηκαν την έκδοση των αντίστοιχων δικαιολογητικών και ότι θα τα προσκομίσουν πριν την έναρξη της διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές.
-Πρόβλεψη εναλλακτικών αποδεικτικών στοιχείων της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων, πέραν της πράξης προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ (π.χ. έντυπο ΑΑ Γης για αγροτεμάχια).
-Δυνατότητα διορισμού συντονιστή από άλλη περιφερειακή ενότητα της ίδιας περιφέρειας, ώστε να διασφαλίζεται ισοκατανομή των υποθέσεων σε όλους τους συντονιστές του μητρώου.
-Καθορισμός της αμοιβής συντονιστών, με δυνατότητα κλιμάκωσης σύμφωνα με συγκεκριμένα κριτήρια (π.χ. βάσει προόδου εργασιών), έτσι ώστε να προκύπτει κίνητρο ολοκλήρωσης των υποθέσεων, καθώς και θέσπιση μέγιστου ύψους αμοιβής, ώστε να αποφευχθεί ενδεχόμενη κατάχρηση.
-Συμπλήρωση του περιεχομένου της αίτησης, με συμπερίληψη του χρόνου, στον οποίο ανάγεται το ύψος της κάθε οφειλής. Έτσι θα αποτρέπεται το ενδεχόμενο ανακριβειών ως προς το ύψος των οφειλών, που οφείλονται αποκλειστικά στην προσθήκη τόκων.
-Συμπλήρωση στοιχείων της αίτησης, κατόπιν παράλειψης του οφειλέτη (π.χ. συνοφειλέτες, πιστωτές) εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, από τη σχετική ειδοποίηση.
-Διόρθωση σφαλμάτων της αίτησης, τα οποία έχουν προέλθει είτε εξ αμελείας ή αδυναμίας επακριβούς επίγνωσης της πληροφορίας από τον οφειλέτη (π.χ. το ακριβές ύψος της οφειλής κατά τη στιγμή της αίτησης το οποίο ενδέχεται να διαφέρει με τα διαθέσιμα στοιχεία του προηγούμενου μήνα), εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, από τη σχετική ειδοποίηση.
-Διαγραφή αίτησης λόγω ελλείψεων ή σφαλμάτων, που δεν μπορούν να εισαχθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα στο χρονικό σημείο που διαπιστώθηκαν, με ταυτόχρονη δυνατότητα επανυποβολής της αίτησης από τον ίδιο οφειλέτη και ορισμού του ίδιου συντονιστή που χειριζόταν την αίτηση του οφειλέτη, χωρίς αυτή η αίτηση να θεωρείται ως μια νέα / δεύτερη αίτηση.
