Με έλλειμμα το οποίο εκτιμάται γύρω στα 100 εκατ. ευρώ θα ξεκινήσουν τη νέα χρονιά οι αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, καθώς το 2015 απεδείχθη καταστροφικό για τα οικονομικά των συγκοινωνιακών φορέων.
Σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία του ΟΑΣΑ, η ΣΤΑΣΥ (μετρό, ηλεκτρικός, τραμ) υπολογίζεται ότι θα κλείσει τη χρονιά με έλλειμμα κοντά στα 30 εκατ. ευρώ, ενώ η ΟΣΥ (λεωφορεία και τρόλεϊ) θα έχει καθαρή ζημία άνω των 70 εκατ. ευρώ.
Για τη ΣΤΑΣΥ αυτή η επίδοση αποτελεί πισωγύρισμα, καθώς ουσιαστικά χάνεται η οικονομική πρόοδος της περιόδου 2013-14, όταν η εταιρεία επί της διοίκησης του Νίκου Παπαθανάση κατάφερε να ξεπεράσει τις ζημιές των 27 εκατ. ευρώ του 2012 και να καταστεί σταθερά κερδοφόρος (2,9 εκατ. ευρώ το 2013 και 2,7 εκατ. ευρώ το 2014), χωρίς μάλιστα να λαμβάνει κρατική επιδότηση - κάτι μοναδικό ίσως σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Βασικό ρόλο στα θετικά αποτελέσματα της εταιρείας διαδραμάτισε ο υπερτριπλασιασμός των ελέγχων που συγκράτησε τα έσοδα και συνδυαστικά με το καλύτερο οικονομικό κλίμα οδήγησε σε σημαντική βελτίωση με αύξηση εσόδων κατά 17%. Ωστόσο, από τον Σεπτέμβριο του 2014, όταν εφαρμόστηκε η μείωση του εισιτηρίου, ο τζίρος έμεινε στάσιμος σε σχέση με το τελευταίο τετράμηνο του 2013.
Αντίστοιχα, στο πρώτο εξάμηνο του 2015 ο τζίρος ήταν μειωμένος σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014 λόγω της μείωσης των εισιτηρίων, ενώ στο δεύτερο εξάμηνο η ΣΤΑΣΥ «μπαίνει μέσα» λόγω της απορρόφησης του ΦΠΑ, όπως άλλωστε συμβαίνει σε όλο το φάσμα των συγκοινωνιών.
Ενώ ο αρχικός προϋπολογισμός του 2015 υπολόγιζε για τη ΣΤΑΣΥ έσοδα ύψους 133 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την αναθεώρηση των εκτιμήσεων της εταιρείας θα κλείσει την χρονιά με τζίρο περίπου 100 εκατ. ευρώ, δημιουργώντας μία «τρύπα» της τάξης των 30 εκατ. ευρώ.
Τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα για την ΟΣΥ, καθώς το έλλειμμα του 2015 εκτιμάται ότι θα κλείσει σε τουλάχιστον 70 εκατ. ευρώ -αν όχι και περισσότερο- με αποτέλεσμα το συγκοινωνιακό σύστημα της Αθήνας να επιβαρύνει το 2016 τα κρατικά ταμεία με 185 εκατ. ευρώ (100 εκατ. ευρώ η «τρύπα» και 85 εκατ. ευρώ η τακτική επιχορήγηση).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΟΣΥ το 2014 είχε ζημίες 40 εκατ. ευρώ (έπειτα από επιδότηση 100 εκατ. ευρώ), ενώ το 2013 είχε ζημίες 7 εκατ. ευρώ (με επιδότηση 143 εκατ. ευρώ).
Στο μεταξύ, επί υπουργίας του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και διοίκησης του Γιάννη Οικονόμου η εταιρεία υπέγραψε συλλογική σύμβαση εργασίας, η οποία είχε αυξήσεις πάνω από το ενιαίο μισθολόγιο με αποτέλεσμα να έχει αυξημένο κόστος σε παροχές προς το προσωπικό ύψους 3 εκατ. ευρώ (από 109 εκατ. ευρώ το 2013 σε 112 εκατ. ευρώ το 2014).
Η δυσμενής σημερινή κατάσταση των συγκοινωνιακών φορέων προκύπτει και από τις οικονομικές καταστάσεις του ΟΑΣΑ για το πρώτο εξάμηνο του 2015, όταν ο τζίρος μειώθηκε από 132 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο σε 106 εκατ. ευρώ και ο όμιλος έγραψε ζημίες 16 εκατ. ευρώ, που θα ήταν άνω των 40 εκατ. ευρώ εάν δεν προέκυπτε αναβαλλόμενος φόρος 25 εκατ. ευρώ.
Στο β' εξάμηνο της χρονιάς τα οικονομικά των συγκοινωνιακών φορέων εκτροχιάστηκαν, καθώς η δωρεάν μετακίνηση του Ιουλίου, η μεταφορά των ανέργων ατελώς και χαλάρωση της αντιμετώπισης του φαινομένου «δεν πληρώνω», σε συνδυασμό με την άρνηση των συναρμόδιων υπουργείων να βάλουν το χέρι στην τσέπη για τα κοινωνικά εισιτήρια, αλλά και με την απορρόφηση του ΦΠΑ, οδήγησαν τις αστικές συγκοινωνίες στη συσσώρευση ζημιών μήνα με τον μήνα.
Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες της του «Βήματος», οι συγκοινωνίες εκπέμπουν SOS και ζητούν έκτακτη χρηματική «ένεση» από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ) ύψους 35 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 20 εκατ. ευρώ από τα έκτακτα αποθεματικά του Δημοσίου, 10 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Παιδείας για την κάλυψη του μειωμένου κομίστρου των φοιτητών και των μαθητών και 5 εκατ. ευρώ από το υπόλοιπο της κρατικής επιδότησης της ΟΣΥ.
Στο μεταξύ, πληροφορίες αναφέρουν ότι από την πλευρά των δανειστών επικρατεί εκνευρισμός για το υπουργείο Υποδομών, καθώς, παρ' όλο που ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης έφερε νομοθετικές ρυθμίσεις για την αναδιάρθρωση του ΟΑΣΑ, ελάχιστα βήματα έχουν γίνει μετά την ψήφισή τους, πέραν της εξαγγελίας της αύξησης του εισιτηρίου στα 1,40 ευρώ από το νέος έτος.
Μάλιστα, καθώς είναι βέβαιο πια ότι θα απαιτηθεί νέα οικονομική ενίσχυση στις αστικές συγκοινωνίες το 2016, προεξοφλείται ότι η τρόικα θα ζητήσει νέες θυσίες, αφού από το 2014 έχει ανοίξει ξανά το ντοσιέ των δημόσιων μεταφορών της Αθήνας, το οποίο είχε κλείσει έναν χρόνο νωρίτερα, όταν είχε αποδεχθεί αθορύβως τη μη αύξηση των εισιτηρίων χάρις στη βελτίωση των οικονομικών μεγεθών των εταιρειών.
