Ένα πόρισμα κόλαφος για τον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας Τόνι Μπλερ. Ένα πόρισμα που χαρακτηρίζει αδικαιολόγητη την απόφασή του να εισβάλει, μαζί με τις ΗΠΑ, το Ιράκ το 2003. Ο ίδιος δηλώνει πως έπραξε καλή τη πίστει αλλά πλέον το ενδεχόμενο του ειδικού δικαστηρίου δεν αποκλείεται.
Το Ηνωμένο Βασίλειο εισέβαλε στο Ιράκ πρόωρα το 2003, πριν ο πόλεμος καταστεί ύστατη λύση, χωρίς να έχει αναζητήσει προηγουμένως μία ύστατη λύση, ανακοίνωσε ο σερ Τζον Τσίλκοτ, πρόεδρος της επιτροπής έρευνας για τις συνθήκες που οδήγησαν τη χώρα να εμπλακεί στον πόλεμο, στο πλευρό των ΗΠΑ. Αποκάλυψε όμως και κάτι άλλο: «Μαζί σου, οτιδήποτε», είχε γράψει στον τότε Αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους ο Μπλερ.
«Φτάσαμε στο συμπέρασμα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να συμμετάσχει στην εισβολή στο Ιράκ πριν εξαντληθούν οι ειρηνικές λύσεις για τον αφοπλισμό της Βαγδάτης. Η στρατιωτική λύση δεν ήταν αναπόφευκτη τότε», πρόσθεσε ο πρόεδρος της επιτροπής, παρουσιάζοντας το καταδικαστικό, για τον Μπλερ, πόρισμα, που χρειάστηκε επτά χρόνια για να καταλήξει σε συμπεράσματα.
Η απόφαση της Βρετανίας να συμμετάσχει στον πόλεμο στο Ιράκ το 2003 είχε μία νομική βάση «που απέχει πολύ από το να είναι ικανοποιητική» και η υποστήριξη του τότε πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ προς την επιλογή της ανάληψης στρατιωτικής δράσης ήταν υπερβολική, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας.
Τα βρετανικά σχέδια για την μετά την εισβολή περίοδο στο Ιράκ ήταν «απολύτως ακατάλληλα. Παρά τις προειδοποιήσεις, οι συνέπειες της εισβολής υποτιμήθηκαν. Ο σχεδιασμός και οι προετοιμασίες για το Ιράκ μετά τον Σαντάμ ήσαν απολύτως ακατάλληλοι», αναφέρεται στα συμπεράσματα της έκθεσης.
Παράλληλα, ο σερ Τσίλκοτ κατηγόρησε τον Τόνι Μπλερ πως παρουσίασε τα στοιχεία των υπηρεσιών Πληροφοριών για την κατοχή Όπλων Μαζικής Καταστροφής που υποτίθεται πως κατείχε το Ιράκ με «αδικαιολόγητη βεβαιότητα». «Τα στοιχεία των υπηρεσιών πληροφοριών για την υποτιθέμενη κατοχή Όπλων Μαζικής Καταστροφής από το Ιράκ, τα οποία ο Μπλερ χρησιμοποίησε για να νομιμοποιήσει τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στην αμερικανική εισβολή, που οδήγησε στην ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν ήταν προβληματικά, ελλιπή, αλλά δεν αμφισβητήθηκαν, τόνισε ο Τσίλκοτ.
Τον Μάρτιο 2003, δεν υπήρχε άμεση απειλή από τον Σαντάμ Χουσέιν και το χάος που ακολούθησε στο Ιράκ και στην περιοχή έπρεπε επίσης να έχει προβλεφθεί, δήλωσε ο σερ Τζον Σίλκοτ.
«Η έρευνα δεν εξέφρασε άποψη για το αν η στρατιωτική επιχείρηση ήταν νόμιμη. Ωστόσο, φθάσαμε στο συμπέρασμα ότι οι συνθήκες στο πλαίσιο των οποίων αποφασίσθηκε ότι υπήρχε νομική βάση για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης απέχουν πολύ από το να είναι ικανοποιητικές», είπε.
Ημέρες μόλις πριν από την εισβολή, ο νομικός σύμβουλος της κυβέρνησης ζήτησε από τον Τόνι Μπλερ να επιβεβαιώσει ότι υπήρξαν παραβιάσεις της απόφασης του Ηνωμένων Εθνών που να δικαιολογούν την ανάληψη στρατιωτικής δράσης. Ο Μπλερ απάντησε ότι υπήρξαν παραβιάσεις, αλλά όπως δήλωσε σήμερα ο σερ Τζον Σίλκοτ, «η ακριβής βάση επί της οποίας ο κ. Μπλερ έλαβε την απόφαση δεν είναι σαφής».
Ο Τόνι Μπλερ άλλαξε στη διαδρομή την επιχειρηματολογία του. Συγκεκριμένα, απομακρύνθηκε από τα «τεράστια αποθέματα» παράνομων όπλων που διαθέτει το Ιράκ και έκανε λόγο για «πρόθεση του Σαντάμ Χουσεΐν να τα αποκτήσει». «Ωστόσο, δεν ήταν αυτή η εξήγηση που είχε δώσει πριν από τον πόλεμο», είπε ο σερ Τζον Σίλκοτ.
Ως προς τα στρατιωτικά μέσα που χρησιμοποιήθηκαν, η έρευνα κατέληξε ότι ήταν επίσης ακατάλληλα και περιορισμένα. «Φθάσαμε στο συμπέρασμα ότι το υπουργείο Άμυνας ανταποκρίθηκε με βραδύτητα στην απειλή που παρουσιάσθηκε από τους αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς και ότι οι καθυστερήσεις που καταγράφηκαν στην χορήγηση κατάλληλων τεθωρακισμένων περιπολικών οχημάτων δεν έπρεπε να γίνουν ανεκτές».
Μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης, ο Τόνι Μπλερ εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει πως «είτε κάποιος συμφωνεί ή διαφωνεί με την απόφασή μου να αναλάβω στρατιωτική δράση κατά του Σαντάμ Χουσεΐν, την πήρα καλή τη πίστει και βάσει αυτού που πίστευα πως είναι προς το συμφέρον της χώρας».
