Η πτώση του τζίρου στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις λόγω capital controls ξεπέρασε το 70%! Για τις εμπορικές επιχειρήσεις του εισαγωγικού, του εξαγωγικού, του χονδρικού και λιανικού εμπορίου, οι απώλειες το πρώτο δεκαήμερο του «bank holiday» των τριών εβδομάδων, ανήλθαν στο 40%, το δεύτερο στο 30% και στη συνέχεια κυμαίνονται άνω του 20%.
Τις επιπτώσεις των capital controls στην αγορά αποτυπώνουν τα στοιχεία, τα οποία δημοσιοποίησε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά (ΕΒΕΠ).
Έπειτα από την πάροδο 44 ημερών από την έναρξη ισχύος των ελέγχων στη διακίνηση των κεφαλαίων, η κατάσταση μπορεί να εμφανίζει ψήγματα βελτίωσης, ωστόσο δεν έχει εξομαλυνθεί σε ικανοποιητικό επίπεδο, καθώς ενάμιση μήνα μετά, παραμένουν τα προβλήματα σε εμπόριο και βιομηχανία, που εμποδίζουν την αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας της καλοκαιρινής αγοράς, σύμφωνα με το ΕΒΕΠ.
Η καλοκαιρινή μείωση του τζίρου των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων δεν είχε την ίδια ένταση καθ’ όλη τη διάρκεια του Ιουλίου και το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου, αναφέρει η μελέτη.
Από την ίδια έρευνα προκύπτει ότι για 3 στις 10 επιχειρήσεις ο κύκλος εργασιών σημείωσε μείωση πάνω από 70%, ενώ συνολικά για τις επιχειρήσεις η μείωση του τζίρου ήταν μεσοσταθμικά 48%.
Άμεση συνέπεια ήταν η συρρίκνωση της κατανάλωσης κατά 50% ή κατά 3,8 δισ. € κατά το διάστημα αυτό.
Το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, με μια μετριοπαθή, όπως λέει, εκτίμηση υπολογίζει ότι από αυτήn τη μείωση το ελληνικό Δημόσιο έχασε 570 εκατ. ευρώ από έμμεσους φόρους.
Από την έρευνα προκύπτει επίσης το συμπέρασμα ότι οι μικρές επιχειρήσεις ήταν απροετοίμαστες να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις από την επιβολή των capital controls και το κλείσιμο των τραπεζών.
Πιο συγκεκριμένα, μόνο 1 στις 2 χρησιμοποιεί e-banking για τις συναλλαγές της με πελάτες και προμηθευτές, ενώ 7 στις 10 δεν διαθέτουν συσκευές EFT/POS προκειμένου να πραγματοποιούν συναλλαγές με πιστωτικές, χρεωστικές και προπληρωμένες κάρτες.
Ειδικότερα στις υπηρεσίες 6 στις 10 επιχειρήσεις δεν διαθέτουν e-banking και στο εμπόριο το αντίστοιχο ποσοστό είναι 53,3%, ενώ το ποσοστό αυτό εκτινάσσεται στους αυτοαπασχολούμενους καθώς 7 στους 10 δεν διαθέτουν e-banking.
Τέλος, 7 στους 10 επιχειρηματίες δήλωσαν ότι δεν θα πάνε διακοπές φέτος. Αυτό είναι το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει καταγραφεί ποτέ σε έρευνες του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ και υπογραμμίζει την απότομη πτώση του εσωτερικού τουρισμού στη χώρα μας.
Δεν ξοδεύουν
Σύμφωνα με εκπρόσωπους των εμπορικών ομοσπονδιών και εμπορικών συλλόγων, η πτώση του τζίρου στην Αθήνα εκτιμάται σε περίπου 40%, ενώ στις περιφερειακές αγορές της πρωτεύουσας είναι ακόμη μεγαλύτερη, στη Θεσσαλονίκη και στον Πειραιά αγγίζει το 60%, στα Τρίκαλα η μείωση κυμαίνεται μεταξύ 60% και 70%, ενώ ακόμη και σε τουριστικές περιοχές, όπως η Ρόδος, η μείωση του τζίρου υπερβαίνει το 50% σε σύγκριση με πέρυσι. Και αυτό, διότι όπως υποστήριξε μετά τη συνεδρίαση ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρόδου Ν. Μπόνης, παρατηρείται το φαινόμενο οι τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα μας να κρατούν μετρητά αλλά να μην τα ξοδεύουν, φοβούμενοι ότι αν υπάρξει πρόβλημα στα ΑΤΜs, δεν θα έχουν πρόσβαση στους λογαριασμούς τους. Έτσι, στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι αγορές περιορίζονται και γίνονται μόνο κατά τις τελευταίες ημέρες της παραμονής τους στη χώρα μας.
Επιπτώσεις
Παράλληλα στον ένα και πλέον μήνα που ισχύουν οι κεφαλαιουχικοί περιορισμοί στις τράπεζες, τα πράγματα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις πανελλαδικά έχουν δυσκολέψει και υπάρχει κάθετη πτώση στους τζίρους και τις παραγγελίες.
Πολλές επιχειρήσεις τείνουν να γίνουν ανενεργείς και είναι πολύ σοβαρό το ενδεχόμενο μέσα στο επόμενο διάστημα να υπάρξουν επιπτώσεις και στο κομμάτι της απασχόλησης.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν το 92% των επιχειρήσεων πανελλαδικά και το πρώτο βασικό πλήγμα που υπέστησαν είναι η δυσκολία τους να προμηθευτούν πρώτες ύλες και να κατασκευάσουν τα προϊόντα τους.
Παράλληλα, αδυνατούν να προμηθευτούν και έτοιμα προϊόντα για να τα πουλήσουν. Ιδίως οι εποχιακές επιχειρήσεις που ζουν από τις πωλήσεις μέσα στο καλοκαίρι, κινδυνεύουν να υποστούν μεγάλη ζημιά. Ενδεικτικά να επισημάνουμε πως στα λιμάνια της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και αλλού είναι εγκλωβισμένα πολλά κοντέινερ με διάφορα προϊόντα, τα οποία πρέπει να προωθηθούν στην επικράτεια και να δοθούν στις επιχειρήσεις για να μπορέσουν να λειτουργήσουν.
Πρόβλημα, όμως, υπάρχει και με τις εξαγωγές των προϊόντων, ενώ υπάρχουν και αρκετές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που λειτουργούν υποστηρικτικά και σε μεγάλες εξαγωγικές εταιρείες. Μεγάλο αδιέξοδο υπάρχει και με τις επιταγές, θέμα για το οποίο ελπίζουμε να υπάρξει άμεσα κάποια ρύθμιση, ενώ οι επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν έργα από δήμους και περιφέρειες και συμμετέχουν σε διαγωνισμούς αντιμετωπίζουν αδιέξοδο με την καταβολή των εγγυητικών, τόσο συμμετοχής όσο και καλής εκτέλεσης.
Έτσι είναι φανερό ότι το οικονομικό πεδίο είναι πολύ δύσκολο, ενώ υπάρχει και μια άκρως ανταγωνιστική γειτονιά, με τη Βουλγαρία, την Τουρκία, τα Σκόπια να υπερτερούν στα θέματα φορολογίας, ασφάλισης και ενέργειας.
Πιο ακριβά
Την ίδια ώρα, ακριβότερο είναι το καλάθι της νοικοκυράς στην Ελλάδα σε σύγκριση με την Ισπανία, ενώ σημαντικά φθηνότερο παραμένει σε σχέση με τη Βρετανία και τη Γαλλία μετά και την τελευταία αύξηση του ΦΠΑ, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ.
Ωστόσο, το πραγματικό κατά κεφαλήν διαθέσιμο εισόδημα σε κάθε χώρα σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης, στην Ελλάδα είναι σημαντικά χαμηλότερο σε σχέση με τις τρεις χώρες (47,2 % με τη Βρετανία, 25,1 % με την Ισπανία και 57,2 % με τη Γαλλία).
Το ΙΝΕΜΥ συνέκρινε τις τιμές 19 βασικών προϊόντων ευρείας κατανάλωσης (αλεύρι, γάλα, καφές, μακαρόνια, χυμός πορτοκαλιού, πατάτες, μήλα κ.λπ.) στις τέσσερις χώρες, μετά την αύξηση του ΦΠΑ στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία, το ελληνικό καλάθι κοστίζει 51,61 ευρώ, έναντι 51,04 ευρώ στην Ισπανία, 71,32 ευρώ στη Βρετανία και 66,64 ευρώ στη Γαλλία. Δηλαδή, είναι φθηνότερο κατά 38,2% συγκριτικά με το αντίστοιχο του Ηνωμένου Βασιλείου και κατά 29,1% σε σχέση με εκείνο της Γαλλίας.
Σημειώνεται επιπλέον ότι για την αποφυγή λανθασμένων συμπερασμάτων θα πρέπει να συνυπολογίζεται και το πραγματικό κατά κεφαλήν διαθέσιμο εισόδημα σε κάθε χώρα σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης, το οποίο στη χώρα μας είναι σημαντικά χαμηλότερο σε σχέση με τις τρεις χώρες (47,2 % με τη Βρετανία, 25,1 % με την Ισπανία και 57,2 % με τη Γαλλία).
Επιστολή αγωνίας στην κυβέρνηση
«Πρέπει πάση θυσία να αποφευχθεί η επικείμενη παγίωση των επιπτώσεων στις επιχειρήσεις και την απασχόληση» λένε οι παραγωγικοί φορείς σε επιστολή που έστειλαν στην κυβέρνηση, στον αντιπρόεδρο Γιάννη Δραγασάκη και τους υπουργούς Oικονομικών Ευκλείδη Tσακαλώτο και Οικονομίας Γιώργο Σταθάκη. Οι εκπρόσωποι του ΣEB, του ΣETE (τουριστικές επιχειρήσεις), της EΣEE (έμποροι), της KEEE (επιμελητήρια) και της ΓΣBEE (βιοτέχνες), καθώς και η ΓΣEE κατέθεσαν δέσμη μέτρων άμεσης εφαρμογής για να ανακοπεί η φθίνουσα πορεία της οικονομίας.
H επιστολή τους προς την κυβέρνηση συνοδεύεται με δύο υπομνήματα, το πακέτο των μέτρων ταχείας απόδοσης που πρέπει να ληφθεί άμεσα και την καταγραφή των επιπτώσεων από τους τραπεζικούς περιορισμούς στις επιχειρήσεις, οι οποίοι μέχρι σήμερα έχουν οδηγήσει σε πτώση πωλήσεων από 30% έως 80% ανάλογα με τον κλάδο.
Ειδικότερα ανά τομείς εξηγούν:
Στην παραγωγή
♦ H απαίτηση «τοις μετρητοίς» πλέον καλύπτει σχεδόν το σύνολο της παραγωγής, ακόμα και τις μεγαλύτερες μεταποιητικές - βιομηχανικές μονάδες.
♦ H συνεχιζόμενη δυσκολία στη διακίνηση πρώτων υλών στην εσωτερική αγορά επιβραδύνει ακόμα περισσότερο την τοπική παραγωγή.
♦ H μη εξαίρεση της βιομηχανίας από τους περιορισμούς της Πράξης Nομοθετικού Περιεχομένου διευρύνει τα ήδη μεγάλα προβλήματα στην τήρηση εμπορικών και οικονομικών όρων και παραδόσεων στο εξωτερικό.
Στις επενδύσεις
♦ Απώλεια χρηματοδοτικών πόρων για επενδύσεις σε εξοπλισμό, πάγια στοιχεία κ.λπ. λόγω διακοπής χρηματοδότησης, αναστολής επενδύσεων κ.λπ.
♦ Αύξηση του κόστους εκτέλεσης έργων.
♦ H αβεβαιότητα αλλά και οι έλεγχοι κεφαλαίων καθυστερούν ή/και αναστέλλουν την έναρξη νέων (εγκεκριμένων) συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων. Aυτό εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους λήξης προθεσμιών, με αποτέλεσμα την οριστική απώλεια πόρων και πτώση πωλήσεων μακροχρόνια.
Στο ανθρώπινο δυναμικό
♦ Λόγω μείωσης της παραγωγής, πτώσης των πωλήσεων, δυσκολιών διάθεσης κ.λπ., παγιώνεται η κάλυψη των αναγκών από προσωπικό ασφαλείας.
♦ Λόγω μείωσης της παραγωγής οι επιχειρήσεις προχωρούν σε αναθεώρηση των βαρδιών, των αδειών, του αριθμού των θέσεων εργασίας, των προσλήψεων κ.λπ.
♦ Mε την «αργία» των τραπεζών εντείνονται ακόμα περισσότερο τα προβλήματα καταβολής μισθών (για εταιρείες χωρίς e-banking).
Στη διάθεση
♦ O εφοδιασμός πραγματοποιείται πλέον με χρονοβόρες και κοστοβόρες διαδικασίες, δημιουργώντας ανάγκες ενίσχυσης της ασφάλειας. Σε συνδυασμό με τις αλλαγές του εργασιακού ωραρίου της αποθήκης αλλά και της διανομής επιβαρύνει τις επιχειρήσεις με επιπρόσθετα κόστη.
♦ Εδραιώθηκε σε πολλούς τομείς η μείωση της διανομής προϊόντων, λόγω συνεχούς πτώσης των παραγγελιών, αλλά και της ακύρωσης παραδόσεων.
♦ Συνεχώς μειούμενη διαθεσιμότητα φορτηγών (συνεπώς και δυνατότητα μεταφορών) παρά τη μειωμένη ζήτηση.
♦ Οι δυσμενείς όροι έχουν επεκταθεί στην εφοδιαστική αλυσίδα και ειδικότερα στις διεθνείς μεταφορές (forwarding).
♦ H έλλειψη ανταλλακτικών για μηχανήματα διακίνησης εμπορευμάτων (π.χ. περονοφόρα, κλαρκ κ.λπ.) δημιουργεί καθυστερήσεις.
♦ Επειδή τα εμβάσματα δεν εκκαθαρίζονται στους εκτός συνόρων τραπεζικούς λογαριασμούς των προμηθευτών, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να εκτελωνίσουν φορτία, με αποτέλεσμα σημαντικές καθυστερήσεις στα τελωνεία με επιπτώσεις στα ευπαθή προϊόντα.
Στη ρευστότητα και στις πληρωμές
♦ Δημιουργείται νέο περιβάλλον στις συναλλαγές («οικονομία των μετρητών»), με τους προμηθευτές να ζητούν την πληρωμή αποκλειστικά με μετρητά, αποφεύγοντας οποιαδήποτε άλλη μορφή υπό τον φόβο του «κουρέματος» των καταθέσεων. Aυτή η πρακτική, η οποία ενέχει αυξημένο κίνδυνο κλοπής, πλαστών χαρτονομισμάτων κ.λπ. αλλά και ασφάλειας εγκαταστάσεων και προσωπικού.
♦ Σημαντικά προβλήματα και διαφυγόντα έσοδα από τη διακοπή συναλλαγών με ξένες επενδυτικές πλατφόρμες, χρηματιστήρια, επενδυτικούς οίκους, ασφαλιστικά προγράμματα κ.λπ.
♦ Αδυναμία τιμολόγησης και είσπραξης αναλογούντων εσόδων με αρνητικές επιπτώσεις στην ανταπόκριση σε δανειακές και λοιπές υποχρεώσεις.
♦ Οι τράπεζες εξωτερικού δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη εμβάσματος των ποσών που οφείλονται από εξαγωγές, επηρεάζοντας αρνητικά τη ρευστότητα των εξαγωγικών επιχειρήσεων.
♦ Προμηθευτές του εξωτερικού ήδη ζητούν δυσμενέστερους όρους συναλλαγών, ακόμη και 100% προπληρωμή.
♦ Διευρύνονται τα προβλήματα πληρωμών σε όσους εισπράττουν είτε μετρητά είτε πληρώνονται μέσω αντικαταβολής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι μεταφορείς. Αυτό συνεπάγεται αδυναμία αποστολής προϊόντων σε πελάτες του εξωτερικού.
♦ Σε εταιρείες με παρουσία σε χώρες του εξωτερικού απαιτούνται διαρκώς μετακινήσεις και ταξίδια στελεχών. H έλλειψη ρευστότητας και η μη χρήση (ή/και αποδοχή) ελληνικών πιστωτικών καρτών στο εξωτερικό συνεχίζουν να προκαλούν αναβολές και ματαιώσεις ταξιδιών, καθυστερήσεις κ.λπ.
