Η ώρα για την επιλογή του επόμενου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών σχεδόν έφτασε: θα συνεχίσουν οι Δημοκρατικοί με την Χίλαρι Κλίντον ή θα επιστρέψουν μετά από οκτώ χρόνια οι Ρεπουμπλικάνοι με τον Ντόναλντ Τραμπ;
Ένας χρήσιμος οδηγός για τη διαδικασία:
Καταρχήν οι κάλπες σε ορισμένες πολιτείες έχουν ανοίξει και υπολογίζεται ότι περίπου το 1/3 των πολιτών με εκλογικό δικαίωμα έχουν ήδη ψηφίσει.
Επισήμως, οι εκλογές γίνονται την Τρίτη 8 Νοεμβρίου: είναι η πρώτη Τρίτη μετά την πρώτη Δευτέρα του Νοεμβρίου.
Ο πρόεδρος εκλέγεται έμμεσα από τον λαό μέσω των εκλεκτόρων: συνολικά είναι 538 και κατανέμονται στις Πολιτείες ανάλογα με τις έδρες στη Βουλή των Αντιπροσώπων, αλλά και βάσει της απογραφής του 2010.
Έτσι κάποιες πολιτείες είδαν μείωση των εκλεκτόρων, κάποιες αύξηση. Το σύστημα προβλέπει ότι όποιος κερδίσει στην πολιτεία την λαϊκή ψήφο παίρνει όλους τους εκλέκτορες με εξαίρεση το Μέιν και τη Νεμπράσκα, όπου κατανέμονται αναλογικά.
Για την είσοδο στον Λευκό Οίκο απαιτούνται 270. Και αν ένας από τους δύο μείνει στους 269; Δεν έχει συμβεί, αλλά στην περίπτωση αυτή ο πρόεδρος θα εκλεγεί από το Κογκρέσο, το οποίο ως γνωστόν, ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικάνους. Οι οποίοι δεν έχουν ιδιαίτερη αγάπη στο υποψήφιό τους…
Συχνά ακούγεται η έκφραση swing state. Δεν είναι απλά μια έκφραση, αλλά ένας κρίσιμος παράγοντας.
Πρόκειται για Πολιτείες που δεν έχουν παράδοση υπέρ του ενός ή του άλλου κόμματος, αλλά αλλάζουν χέρια ανάλογα με την πολιτική συγκυρία-πραγματικότητα-υποψήφιο.
Οι πλέον κρίσιμες στην εκλογή του 2016 είναι το Κολοράντο, η Φλόριντα, η Αϊόβα, το Μίσιγκαν, η Νεβάδα, το Ν.Χάμσάιρ, η Βόρειος Καρολίνα, το Οχάιο, η Πενσιλβάνια, η Βιρτζίνια και το Ουισκόνσιν.
Η Φλόριντα θεωρείται αποφασιστικής σημασίας. Αν ο Τραμπ χάσει, ουσιαστικά οι πιθανότητές του είναι πολύ περιορισμένες. Αν η Χίλαρι χάσει ίσως σωθεί με νίκη σε κάπου αλλού. Η Φλόριντα ήταν η Πολιτεία που έδωσε τη νίκη στον Τζορτζ Ο. Μπους το 2000 απέναντι στον Αλ Γκορ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, λόγω και τους μεγέθους τους, έχουν διαφορά ώρας από την Ανατολική έως τη Δυτική Ακτή. Αυτό σημαίνει ότι οι κάλπες δεν κλείνουν την ίδια ώρα, ούτε φυσικά οι μεν (που ψήφισαν) περιμένουν τους δε (που ψηφίζουν).
Οι κάλπες κλείνουν τα ξημερώματα της Τετάρτης (ώρα Ελλάδος) και περίπου μέχρι τις 8 το πρωί (ώρα Ελλάδος) ο νικητής είναι γνωστός, εκτός και αν υπάρχουν πολύ μικρές διαφορές στις swing states. Τότε εμφανίζεται στα εντυπωσιακά γραφικά των αμερικανικών τηλεοπτικών δικτύων η έκφραση «too close to call». Και η αγωνία παρατείνεται.
Υπάρχει βέβαια και η πιθανότητα να χάσει ο Τραμπ και να μην αναγνωρίσει το αποτέλεσμα, όπως -τουλάχιστον- λέει.
Αν είστε οπαδός των προγνωστικών κάθε μορφής, εδώ θα βρείτε όλα όσα θέλετε να μάθετε.
Η 8η Νοεμβρίου είναι όμως μια πραγματική γιορτή της Δημοκρατίας, αφού σε ορισμένες πολιτείες μπορεί να στηθούν και έξι κάλπες.
Οι πολίτες εκλέγουν πρόεδρο, ανανεώνουν το 1/3 της Γερουσίας (σήμερα οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν την πλειοψηφία με 54 έναντι 46) και τη Βουλή των Αντιπροσώπων που σήμερα ελέγχουν οι Ρεπουμπλικάνοι (247 έναντι 188).
Σε 12 πολιτείες θα εκλεγούν επίσης κυβερνήτες ή/και τοπικές Αρχές ή θα κληθούν οι πολίτες να απαντήσουν σε τοπικά δημοψηφίσματα.
Για την ιστορία, δεν υπάρχουν μόνο η Χίλαρι Κλίντον και ο Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και άλλοι υποψήφιοι, όπως ο Γκάρι Τζόνσον του Libertarian Party, η Τζιλ Στέιν των Πρασίνων, Ο Ντάρελ Κασλ του Constitution Party και ο ανεξάρτητος Έβαν ΜακΜάλιν.