Στο παρελθόν οι περισσότερες έρευνες επικεντρώνονταν στο πώς οι εξωγενείς παράγοντες, όπως το περιβάλλον και τα συναισθήματα, επηρεάζουν τις διατροφικές μας συνήθειες, όπως πρόσφατα άρχισε να εξετάζεται και ο συσχετισμός ανάμεσα στη διατροφή και τις αισθήσεις μας, οι οποίες αποκαλούνται ενδογενείς παράγοντες.
Το ενδιαφέρον είναι ότι ο ήχος είναι η αίσθηση που έχει συσχετιστεί λιγότερο με τη γεύση. Έτσι, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο αποφάσισαν να εξετάσουν τη σχέση ανάμεσα στον ήχο που παράγει η ίδια η τροφή και τις ποσότητες φαγητού που καταναλώνουμε, δημοσιεύοντας τα ευρήματά τους στην επιθεώρηση Journal of Food Quality and Preference.
Στις τρεις μελέτες που πραγματοποίησαν, οι ερευνητές Ryan Elder και Gina Mohr βρήκαν ένα κοινό στοιχείο: το «εφέ του τραγανίσματος». Συγκεκριμένα, οι συγγραφείς της μελέτης διαπίστωσαν ότι η αυξημένη προσοχή στον ήχο που παράγει η τροφή μπορεί να λειτουργήσει ως στοιχείο ελέγχου της κατανάλωσης, οδηγώντας τελικά σε μειωμένη κατανάλωση φαγητού.
Το «εφέ του τραγανίσματος» (που ονομάστηκε έτσι από τον ήχο που παράγεται από την κατανάλωση τραγανών τροφίμων) πιθανόν να σας κάνει να τρώτε λιγότερο, εφόσον έχετε συναίσθηση του ήχου που παράγεται ενόσω τρώτε. Φανταστείτε να τρώτε πατατάκια σε ένα γραφείο όπου δεν ακούγεται τίποτα. Πόσες φορές θα σχολιάσει κάποιος το τι τρώτε; Πιθανόν περισσότερες απ' όσες θα θέλατε. Επομένως, όταν υπάρχουν γύρω πιο «θορυβώδεις» περισπασμοί, όπως η δυνατή μουσική ή η τηλεόραση στη διαπασών, μπορεί να καλύψει τους ήχους που παράγετε τρώγοντας, οι οποίοι σας εμποδίζουν να το παρακάνετε με το φαγητό.
Επειδή οι συμμετέχοντες στη μελέτη κατανάλωναν μόνο 50 θερμίδες από όποιο σνακ είχε ανατεθεί σε κάθε ομάδα, δεν είναι σαφές αν η μειωμένη κατανάλωση τροφής, που οφειλόταν στους ήχους που παρήγαγαν οι συμμετέχοντες, θα οδηγούσε σε σημαντική απώλεια βάρους. Ωστόσο, «τα αποτελέσματα μπορεί να μην είναι τεράστια -π.χ. ένα κουλούρι λιγότερο-, αλλά σε διάστημα μιας βδομάδας, ενός μήνα ή και ενός έτους, η διαφορά αυτή μπορεί να είναι αξιόλογη».
Αν και δεν μας συμβουλεύουν να τρώμε οπωσδήποτε σε συνθήκες απόλυτης ησυχίας, οι Mohr και Elder υποστηρίζουν ότι πρέπει να προσέχουμε περισσότερο στις καθημερινές διατροφικές μας συνήθειες και να δίνουμε σημασία σε όλες τις αισθητήριες αντιδράσεις που προκαλεί η κατανάλωση φαγητού (γεύση, οσμή, όσφρηση κτλ.), ώστε να έχουμε πραγματική επίγνωση της ποσότητας που καταναλώνουμε. Με άλλα λόγια, ισχύει και εδώ ο κανόνας: μην τρώτε μπροστά στην τηλεόραση!
