Ο πλανήτης βρίσκεται σε πορεία προς μια «καταστροφική» άνοδο της θερμοκρασίας κατά περισσότερο από 3C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, δηλαδή διπλάσια από τον στόχο που έχει τεθεί από τη Συμφωνία του Παρισιού, αναφέρει σε έκθεσή του ο ΟΗΕ που εντείνει τις προειδοποιήσεις ότι ο χρόνος για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής τελειώνει.
Η πιο πρόσφατη έρευνα του Προγράμματος Περιβάλλοντος του ΟΗΕ (UNEP) διαπίστωσε ότι η ικανότητα του κόσμου να παραμείνει εντός του στόχου του 1,5C της υπερθέρμανσης του πλανήτη «θα χαθεί μέσα σε λίγα χρόνια» χωρίς ταχεία δράση, επισημαίνουν οι FT.
Τα συμπεράσματα βασίζονται στο λεγόμενο χάσμα εκπομπών ή στη διαφορά μεταξύ του επιπέδου των αερίων του θερμοκηπίου που προσθέτει ο άνθρωπος στην ατμόσφαιρα σε σύγκριση με τα επίπεδα που οι επιστήμονες λένε ότι πρέπει να είναι για να περιοριστεί η θέρμανση του πλανήτη. Ήδη, η μακροπρόθεσμη μέση αύξηση της θερμοκρασίας τοποθετήθηκε στο 1,1 C σε μια έκθεση-ορόσημο του 2021 που υπογράφηκε από σχεδόν 200 χώρες.
Ενώ είναι ακόμη «τεχνικά εφικτό να επιτευχθεί» ο στόχος 1,5C της Συμφωνίας του Παρισιού, αυτό θα απαιτούσε τεράστια προσπάθεια από τις χώρες της G20 που ευθύνονται για σχεδόν το 80% των παγκόσμιων εκπομπών, αναφέρει η έκθεση του ΟΗΕ.
Εάν οι κυβερνήσεις εφαρμόσουν πλήρως τα υφιστάμενα κλιματικά τους σχέδια, η αύξηση της θερμοκρασίας θα μπορούσε να περιοριστεί στους 2,6C, δήλωσε το UNEP. Αλλά η συνέχιση των υφιστάμενων πολιτικών θα οδηγούσε σε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3,1C, σύμφωνα με την έρευνα. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ António Guterres δήλωσε ότι η έκθεση είναι σαφής ότι «ακροβατούμε σε ένα πλανητικό τεντωμένο σχοινί».
«Παίζουμε με τη φωτιά, αλλά δεν μπορούμε να παίξουμε άλλο με τον χρόνο. Ο χρόνος μας τελείωσε», πρόσθεσε. Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου αυξήθηκαν στο ρεκόρ των 57,1 δισ. τόνων ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα το 2023, παρά τις παγκόσμιες δεσμεύσεις για μείωση των εκπομπών. Όμως τα κράτη πρέπει να μειώσουν συλλογικά τις εκπομπές κατά 42% έως το 2030 και κατά 57% έως το 2035 από τα επίπεδα του 2019, για να διατηρηθούν εντός του ορίου του 1,5C, σύμφωνα με την έκθεση.
Εάν η αύξηση της θερμοκρασίας φθάσει τους 2C, οι επιστήμονες έχουν προβλέψει καταστροφικές επιπτώσεις για τις χώρες και τη βιοποικιλότητα, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των αποδόσεων των καλλιεργειών, ενώ περισσότερο από το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού θα εκτεθεί σε ακραία ζέστη.
Στα θετικά της έκθεσης σημειώνεται ότι η αύξηση της ανάπτυξης των ηλιακών συλλεκτών και της αιολικής ενέργειας θα μπορούσε να προσφέρει το 27% της συνολικής μείωσης των εκπομπών που απαιτείται έως το 2030 και το 38% το 2035. Άλλα εποικοδομητικά μέτρα περιλάμβαναν τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, την περαιτέρω ηλεκτροδότηση και την αλλαγή καυσίμων σε σπίτια, μεταφορές και βιομηχανία.
Η έκθεση εκτιμά ότι οι παγκόσμιες επενδύσεις που απαιτούνται για τη μετάβαση σε μηδενικές εκπομπές είναι από 900 εκατ. έως 2,1 τρις δολάρια ετησίως μεταξύ 2021 και 2050.
