Οι δυο πλέον υψηλόβαθμοι ηγέτες των Ερυθρών Χμερ που είναι ακόμη εν ζωή καταδικάστηκαν στην Καμπότζη σε ποινή φυλάκισης για γενοκτονία, κατηγορία την οποία αποδέχθηκε για πρώτη φορά το διεθνές δικαστήριο 40 χρόνια μετά την πτώση του καθεστώτος των Ερυθρών Χμερ που προκάλεσε τον θάνατο 2 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Ο ιδεολόγος του καθεστώτος Νουόν Τσιά, 92 ετών σήμερα, άκουσε την ετυμηγορία από ένα κελί ειδικά διαμορφωμένο μέσα στο δικαστήριο λόγω της κατάστασης της υγείας του. «Είχε την εξουσία της τελικής απόφασης» μαζί με τον Πολ Ποτ, αποκάλυψε ο δικαστής Νιλ Νον.
Όσον αφορά τον άλλον κατηγορούμενο, τον 87χρονο σήμερα Κίου Σαμφάν, που ήταν αρχηγός του κράτους της πρώην «Δημοκρατίας της Καμπουτσέας», αυτός ήταν, όπως είπε ο δικαστής, «το πρόσωπο» του καθεστώτος και «ενθάρρυνε», «υποκίνησε» και «συνέβαλε στις εκκαθαρίσεις».
Οι κατηγορούμενοι θα ασκήσουν έφεση, σύμφωνα με τους δικηγόρους τους.
Πολλές εκατοντάδες άνθρωποι, μεταξύ των οποίων μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας της χώρας και βουδιστές μοναχοί, είχαν πάει στο δικαστήριο, το οποίο λειτουργεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, για να ακούσουν την ετυμηγορία.
«Προκάλεσαν τόσο πολύ πόνο στους συγγενείς μου», δήλωσε στο AFP Λος Σατ, ένας 72χρονος μουσουλμάνος.
Η δίκη αυτή θα είναι μάλλον η τελευταία που γίνεται κατά πρώην στελεχών του καθεστώτος των Ερυθρών Χμερ.
Παρά τις ωμότητες που έγιναν σε πολύ μεγάλη κλίμακα μεταξύ του 1975 και του 1979, ο νυν πρωθυπουργός Χουν Σεν, πρώην στέλεχος και ο ίδιος των Ερυθρών Χμερ, ζήτησε κανένας άλλος ύποπτος να μην οδηγηθεί ενώπιον της δικαιοσύνης, επισημαίνοντας τον κίνδυνο αυτό να προκαλέσει κι άλλα προβλήματα στη χώρα.
Οι δύο αυτοί αναπληρωτές του Πολ Ποτ δικάζονται από το 2011 και είχαν ήδη καταδικαστεί σε ισόβια το 2014 στην πρώτη δίκη τους, η οποία είχε επικεντρωθεί στα «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας». Η καταδίκη τους είχε επικυρωθεί δύο χρόνια αργότερα από δικαστήριο που είχε εκδικάσει την έφεση που είχαν ασκήσει.
Η δεύτερη δίκη τους επικεντρώθηκε στην κατηγορία της «γενοκτονίας» και είναι η πρώτη φορά που το δικαστήριο δέχθηκε την κατηγορία αυτή για τις σφαγές σε βάρος Βιετναμέζων, μελών της μουσουλμανικής μειονότητας της χώρας και άλλων θρησκευτικών μειονοτήτων.
Στόχος του καθεστώτος ήταν «να εγκαθιδρύσει μια άθεη και ομοιογενή κοινωνία καταστέλλοντας όλες τις εθνοτικές, εθνικές, θρησκευτικές, φυλετικές, ταξικές και πολιτιστικές διαφορές», σημείωσε ο δικαστής Νιλ Νον.
Το καθεστώς κατηγορείται για καύση Κορανίων, ομαδικούς πνιγμούς, ενώ υπολογίζεται ότι από 100.000 ως 500.000 μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας της χώρας σε σύνολο 700.000 σκοτώθηκαν μεταξύ του 1975 και του 1979.
Η κατηγορία αυτή δεν αφορά τις σφαγές των Χμερ από Χμερ. Υπό το καθεστώς των Ερυθρών Χμερ δύο εκατομμύρια Καμποτζιανοί, το ένα τέταρτο του πληθυσμού, πέθαναν από εξάντληση, πείνα, συνεπεία βασανιστηρίων ή εκτελέστηκαν.
Πριν από τον Νουόν Τσιά και τον Κίου Σαμφάν το δικαστήριο, το οποίο έχει επικριθεί για τις καθυστερήσεις του, είχε καταδικάσει σε ισόβια τον Ντόικ, με το πραγματικό του όνομα Κάινγκ Γκουέκ Εαβ, επικεφαλής της διαβόητης φυλακής της Πνομ Πενχ S-21, όπου 15.000 άνθρωποι βασανίστηκαν και στη συνέχεια εκτελέστηκαν. Και αυτός εκτίει ισόβια ποινή κάθειρξης.
