Σύμφωνα με μελέτες η Πρωτομαγιά έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα, τότε που οι εκδηλώσεις είχαν σκοπό να γιορτάσει ο κόσμος τη γονιμότητα των αγρών, την καρποφορία της γης, την άνθιση της φύσης, το οριστικό τέλος του χειμώνα και τον ερχομό του καλοκαιριού.
Στην Ελλάδα το πιο διαδεδομένο έθιμο είναι η δημιουργία του πρωτομαγιάτικου στεφανιού από λουλούδια κομμένα από τους αγρούς.
Η παράδοση θέλει τους αγρότες να φτιάχνουν από μόνοι τους τα πρωτομαγιάτικα στεφάνια με κάπως διαφορετικό τρόπο από αυτόν που έχουμε συνηθίσει.
Στη Σέριφο, ήδη από το βράδυ της πρωτομαγιάς, κρεμούν στην πόρτα του σπιτιού τους ένα στεφάνι από λουλούδια, προσθέτοντας όμως και τσουκνίδες, κριθάρι και σκόρδο.
Στην Αγιάσο της Λέσβου, φτιάχνουν στεφάνια από όλα τα λουλούδια και βάζουν μέσα «δαιμοναριά», άγριο χόρτο με πλατιά φύλλα και κίτρινα λουλούδια για να δαιμονίζονται οι γαμπροί.
Στα μέρη της Μικράς Ασίας σε κάθε στεφάνι έβαζαν, εκτός από λουλούδια, ένα σκόρδο για τη βασκανία, ένα αγκάθι για τον εχθρό κι ένα στάχυ για την καλή σοδειά.
Το μαγιάτικο στεφάνι στόλιζε τις πόρτες των σπιτιών ως τις 23 Ιουνίου, του Αϊ – Γιαννιού του Θεριστή και τότε, το καίγανε στις φωτιές του αγίου.
Εκτός από το μαγιάτικο στεφάνι, σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας αναβιώνουν ακόμα και στις μέρες μας κάποια ενδιαφέροντα έθιμα που έχουν λυτρωτικές, εξαγνιστικές ιδιότητες και κυρίως έχουν να κάνουν με την καλοτυχία και την υγεία.
Στην Κέρκυρα, ένα νησί που φημίζεται για τις ξεχωριστές της παραδόσεις και για τους ανθρώπους της που παραμένουν πιστοί σε αυτές, το Μαγιόξυλο έχει την τιμητική του.
Οι κάτοικοι περιφέρουν έναν κορμό κυπαρισσιού, σκεπασμένο με κίτρινες μαργαρίτες που γύρω του έχει ένα στεφάνι με χλωρά κλαδιά.
Με το μαγιόξυλο αυτό, οι νέοι εργάτες ντυμένοι με κάτασπρα παντελόνια και πουκάμισα και κόκκινα μαντήλια στο λαιμό βγαίνουν στους δρόμους, τραγουδώντας το Μάη.
Στη σύγχρονη εποχή, απαλλαγμένοι από τέτοιου είδους συμβολισμούς, το στεφάνι της Πρωτομαγιάς αποτελεί περισσότερο μία ευχάριστη δραστηριότητα για τα παιδιά.
Φτιάξτε το δικό σας πρωτομαγιάτικο στεφάνι
Ίσως το μοναδικό ζωντανό ακόμα έθιμο από τη μέρα της Πρωτομαγιάς και μια ευκαιρία να κάνετε ένα περίπατο λίγο έξω από τη πόλη, διασκεδάζοντας και δημουργώντας το δικό σας στεφάνι όχι με λουλούδια του εμπορίου αλλά με όσα αγριολούλουδα βρείτε. Το ότι θα το έχετε φτιάξει με τα χέρια σας, ακόμα κι αν δεν έχει παρά μόνο μαργαρίτες, σίγουρα θα το κάνει ξεχωριστό......
Θα χρειαστείτε 2-3 ευλύγιστα κλαριά, από λυγαριά ή κληματόβεργες μήκους περίπου 1 μέτρου. Αν σας είναι δύσκολο να βρείτε, θα καταφύγετε στη λύση του σύρματος. Λυγίστε τα κλαριά ή το σύρμα δημιουργώντας έναν κύκλο, ώστε η μιά του άκρη να καλύψει την άλλη περίπου κατά μια παλάμη και δέστε σφιχτά με σπάγγο ή σύρμα. Κάντε ακριβώς το ίδιο με ένα ακόμα κλαρί, ή κομμάτι σύρμα που σε κάποια σημεία θα περάσετε και θα στερεώσετε, μέσα από τον προηγούμενο κύκλο.
Αν έχετε χρησιμοποιήσει σύρμα ντύστε το γύρω γύρω με ξερό χόρτο ή σκοινί για να αποκτήσει ο κύκλος του στεφανιού περισσότερο όγκο. Αν βρείτε λυγαριά ή κληματόβεργες ο σκελετός του στεφανιού σας είναι ήδη έτοιμος.
Για τους "προνοητικούς", μια πολύ εξυπηρετική ιδέα είναι να δημιουργήσετε ένα γερό σκελετό από λυγαριά ή οποιοδήποτε άλλο εύκαμπτο υλικό, που δεν θα τον πετάξετε όταν μαραθούν τα λουλούδια σας, αλλά θα τον φυλάξετε για το στεφάνι της επόμενης χρονιάς.
Κόψτε λουλούδια με μακρύ κοτσάνι και δέστε τα με λεπτό σπάγγο πάνω στο στεφάνι, ή περάστε τα ανάμεσα από τα κλαριά, πότε το ένα πίσω από το άλλο και πότε το ένα δίπλα στο άλλο, επικαλύπτοντας κάθε φορά τα κοτσάνια των λουδουδιών και τον σκελετό του στεφανιού, αυξάνοντας τον όγκο του μέχρι όσο εσείς θέλετε.
Φτιάξτε θηλιά μ΄ ένα σκοινάκι στο κέντρο του κύκλου και κρεμάστε το στη πόρτα του σπιτιού. Τώρα αν θέλετε να μείνετε πιστοί στην παράδοση του εθίμου... θα πρέπει να προσθέσετε ένα φυτό ..αποτρεπτικό του κακού, όπως το σκόρδο ή η τσουκνίδα και να το αφήσετε στη πόρτα σας μέχρι του Αι Γιαννιού του θεριστή, που έκαιγαν τα μαγιάτικα στεφάνια στις φωτιές.
Πρωτομαγιά........ Από τις ελάχιστες γιορτές χωρίς θρησκευτικό περιεχόμενο που έχουν διατηρηθεί ως τις μέρες μας, πιθανόν κατάλοιπο πανάρχαιων προχριστιανικών δοξασιών σχετικών μετη γονιμότητα και την καρποφορία της γης.
Χαρακτηριστικό ότι οι βασικές εκδηλώσεις της, όπως η έξοδος των ανθρώπων στην ύπαιθρο μεσυνοδεία χορών και τραγουδιών και το μάζεμα λουλουδιών για να πλεχτούνστεφάνια, τα οποία στη συνέχεια κρεμιούνται σε εμφανή θέση των σπιτιών, συναντώνται ι στον λαϊκό πολιτισμό πολλών ευρωπαϊκών λαών. Στη Σουηδία,π.χ., την Πρωτομαγιά οι χωρικοί μαζεύουν πράσινα κλαδιά που τα αναρτούνστα σπίτια τους, ενώ τραγουδούν τραγούδια που μιλούν για ευφορία και ευτυχία. Σε χωριά της Γερμανίας την 1η Μαΐου ένα κλαδί στολισμένο με ταινίες (το Maibaum) τοποθετείται στην κεντρική πλατεία και γύρω τουστήνονται ξέφρενοι χοροί. Ακόμη εκλέγουν το πιο όμορφο κορίτσι τουχωριού ως Βασίλισσα του Μαΐου (Maikonigin), το οποίο και ντύνουν με κάτασπρο φόρεμα.
