Κατάργηση φοροαπαλλαγών, περικοπή επιδομάτων, έξτρα φορο-επιβαρύνσεις για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες με χαμηλά εισοδήματα, πλήρη αυτοματοποίηση της διαδικασίας επιβολής κατασχέσεων σε εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία οφειλετών του Δημοσίου, εφαρμογή ενός νέου συστήματος εξόφλησης φορολογικών οφειλών σε μηνιαία βάση και άλλες παρεμβάσεις για τη βελτίωση των διαδικασιών είσπραξης δημοσίων εσόδων και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής προβλέπει το επικαιροποιημένο Μνημόνιο.
Οι επιβαρύνσεις για τους φορολογούμενους έρχονται από το 2018 με την κατάργηση των ελάχιστων φοροαπαλλαγών που έχουν απομείνει ενώ από το 2020 -σύμφωνα με το καλό σενάριο- θα εφαρμοστεί το «κουρεμένο» αφορολόγητο όριο που θα φέρει πρόσθετους φόρους στους χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους, ενώ περισσότεροι από 500.000 φορολογούμενοι με ετήσια εισοδήματα της τάξης των 6.000 - 8.000 ευρώ θα πληρώσουν για πρώτη φορά, φόρο για τα εισοδήματά τους.
Επιπλέον, στα μέτρα που συμφωνήθηκαν περιλαμβάνονται και αλλαγές στο καθεστώς φορολόγησης των εταιρειών που συγχωνεύονται, ενώ προβλέπεται η αύξηση του ορίου απαλλαγής από το καθεστώς ΦΠΑ και η ενίσχυση ακόμη περισσότερο της ανεξαρτησίας της Αρχής Δημοσίων Εσόδων διαχωρίζοντάς την πλήρως από τις δομές των ελεγκτικών υπηρεσιών που θα βρίσκονται υπό την εποπτεία των οικονομικών εισαγγελέων.
Ειδικότερα, οι παρεμβάσεις στο φορολογικό πεδίο που περιλαμβάνει το νέο επικαιροποιημένο Μνημόνιο έχουν ως εξής:
1. Κατάργηση φοροαπαλλαγών: Εξορθολογισμός των φοροαπαλλαγών για την εξοικονόμηση 189 εκατ. ευρώ το 2018. Προς κατάργηση οδεύουν:
- Η έκπτωση 10% από τον φόρο εισοδήματος των δαπανών των φορολογουμένων για ιατρική, φαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη.
- Η έκπτωση 1,5% κατά την παρακράτηση φόρου εισοδήματος επί των μισθών και των συντάξεων. Οι διατάξεις αυτές θα πάψουν να ισχύουν από το 2018, με συνέπεια την αύξηση των μηνιαίων κρατήσεων φόρου εισοδήματος επί των μισθών και των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου του επομένου έτους και την περαιτέρω φορολογική επιβάρυνση των φυσικών προσώπων το 2019, όταν θα γίνει η εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για το 2018.
2. Μείωση αφορολογήτου - αντίμετρα: Ανατροπές στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων, με καθαρή εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ το 2020 και το 2021. Η έκπτωσης φόρου εισοδήματος που ισχύει για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους αγρότες θα μειωθεί κατά 650 ευρώ, με αποτέλεσμα το αφορολόγητο όριο να μειωθεί από 8.636-9.545 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών των φορολογούμενων στα επίπεδα των 5.681-6.591 ευρώ. Οι μειώσεις αυτές θα προκαλέσουν σημαντικές αυξήσεις στις φορολογικές επιβαρύνσεις μισθωτών, συνταξιούχων και κατ’ επάγγελμα αγροτών με χαμηλά εισοδήματα. Στο επικαιροποιημένο μνημόνιο ενσωματώνεται και το φορολογικό πακέτο των αντίμετρων που θα ενεργοποιηθεί, εφόσον επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι και προβλέπει:
- τη μείωση των συντελεστών φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης με απόδοση 0,8% του ΑΕΠ. Η μείωση αυτή συνδυαζόμενη με τις περικοπές στα αφορολόγητα όρια θα προκαλέσει φοροελαφρύνσεις μόνο σε μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες με μεσαία και υψηλά εισοδήματα
- τη μείωση των συντελεστών φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων με απόδοση 0,1% του ΑΕΠ και
- τη μείωση του ΕΝΦΙΑ με απόδοση 0,1% του ΑΕΠ
3. Περικοπές επιδομάτων και ΕΚΑΣ. Κατάργηση παροχών ύψους 269 εκατ. ευρώ που «αλληλοκαλύπτονται» με το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, φοροαπαλλαγών και επιδομάτων, όπως το επίδομα θέρμανσης και τον περαιτέρω περιορισμό του ΕΚΑΣ (570 εκατ. ευρώ το 2017, 808 εκατ. ευρώ το 2018 και εξαφάνιση της δαπάνης 853 εκατ. ευρώ το 2019) θα νομοθετήσει η κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, θα καταργηθούν επιδόματα τέκνων, θα μειωθεί το επίδομα θέρμανσης κατά 58 εκατ. ευρώ, θα μειωθούν δημοσιονομικές δαπάνες κατά 189 εκατ. ευρώ το 2018 και θα καταργηθεί το επίδομα ανεργίας για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας για την εξοικονόμηση 1,5 εκατ. ευρώ το 2017 και 2 εκατ. ευρώ το 2018.
4. Συγχωνεύσεις - εξαγορές. Επανεξέταση της φορολογικής νομοθεσίας για τις συγχωνεύσεις και εξαγορές εταιρειών.
5. Ναυτιλία: Επέκταση της προσωρινής εθελοντικής συνεισφοράς έως το 2018.
6. Πλειστηριασμοί: Αναθεώρηση και μεταρρύθμιση των διαδικασιών της φορολογικής διοίκησης για την αναγκαστική εκποίηση περιουσιακών στοιχείων σε δημόσιους πλειστηριασμούς.
7. Ηλεκτρονικές πληρωμές - Λοταρία: Υποβολή προτάσεων για πρόσθετα κίνητρα τα οποία θα είναι δημοσιονομικά ουδέτερα. Μέχρι τον Ιούνιο του 2017 θα τεθεί σε λειτουργία η λαχειοφόρος αγορά (λοταρία) των αποδείξεων.
8. Έλεγχος φορολογικών υποθέσεων: Θέσπιση νομοθετικών διατάξεων που θα επιτρέπουν στους εισαγγελείς να αποστέλλουν πληροφορίες στη φορολογική διοίκηση χωρίς να την δεσμεύουν για τη διενέργεια ελέγχων. Οι διατάξεις θα αφήνουν στη φορολογική διοίκηση τη διακριτική ευχέρεια για το τι πρέπει να κάνει με τις πληροφορίες. Θέσπιση νομοθετικών διατάξεων που θα αποκλείουν τη φορολογική διοίκηση και το προσωπικό της από την παραλαβή και εφαρμογή μέτρων ελέγχου και έρευνας που έχουν διαταχθεί από τους εισαγγελείς.
9. Είσπραξη οφειλών: Οι αρχές θα προμηθευτούν λογισμικό που θα επιτρέπει την περαιτέρω αυτοματοποίηση της είσπραξης οφειλών, συμπεριλαμβάνοντας κυρίως την πλήρως αυτοματοποιημένη διαδικασία κατάσχεσης.
10. Χρόνος παραγραφής: Επανεξέταση και τροποποίηση των κανόνων του καθεστώτος παραγραφής για την είσπραξη, προκειμένου να θεσπιστούν αυστηρότερες απαιτήσεις για την αποφυγή διαδοχικών διακοπών και επεκτάσεων πέραν του εύλογα αναγκαίου.
11. Μηνιαία πληρωμή φόρων: Έως τον Ιούλιο του 2017 θα συνταχθεί μελέτη σχετικά με τη δυνατότητα καθιέρωσης ενός συστήματος τακτικής μηνιαίας πληρωμής με αυτοματοποιημένα ηλεκτρονικά μέσα για τους φόρους που καταβάλλουν τα φυσικά πρόσωπα.
12. Οφειλέτες: Δημοσίευση του επικαιροποιημένου ετήσιου καταλόγου των μεγάλων οφειλετών του Δημοσίου μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017. Με απόφαση θα καθοριστούν κριτήρια για την ταξινόμηση των φορολογουμένων σύμφωνα με την ικανότητα πληρωμής τους και θα γίνει ταξινόμηση των μεγάλων οφειλετών βάσει της ανάλυσης οικονομικών και χρηματοοικονομικών στοιχείων για τον προσδιορισμό της βιωσιμότητάς τους.
Επίσπευση των αποκρατικοποιήσεων zητούν οι δανειστές
Την επίσπευση των αποκρατικοποιήσεων που έχουν προγραμματισθεί και έχουν για διάφορους λόγους «παγώσει» ζητούν στο αναθεωρημένο Μνημόνιο οι δανειστές, οι οποίοι έθεσαν παράλληλα αυστηρά χρονικά περιθώρια για την υλοποίησή τους. Μεταξύ άλλων, οι Θεσμοί απαιτούν να προσληφθούν σύμβουλοι για την πώληση των συμμετοχών του ΤΑΙΠΕΔ σε ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, ΔΕΠΑ, ΕΥΑΘ, ΕΥΔΑΠ, ΟΤΕ και Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, ενώ κάνει ιδιαίτερη μνεία στην επίλυση των ζητημάτων που έχουν προκύψει στην υπόθεση του Ελληνικού, με την αρχαιολογία και ζητά να οριστεί ειδική επιτροπή διαπραγμάτευσης με τους επενδυτές. Στα προαπαιτούμενα που προβλέπει το νέο Μνημόνιο είναι η επέκταση για μια τριετία του χρόνου ζωής του ΤΑΙΠΕΔ, η έγκριση από το ΚΥΣΟΙΠ του σχεδίου ανάπτυξης περιουσιακών στοιχείων του ΤΑΙΠΕΔ, προκήρυξη διαγωνισμού από την Εγνατία Οδό, για την κατασκευή και τον πλήρη εξοπλισμό σταθμών διοδίων, η υιοθέτηση ενός αναθεωρημένου νομοθετικού πλαισίου σχετικά με τη χορήγηση αδειών καζίνο στην περιοχή της Αττικής και τη δρομολόγηση μιας νέας διαδικασίας υποβολής προσφορών για την ιδιωτικοποίηση του 66% του ΔΕΣΦΑ. Σε σχέση με τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στο κράτος (περιλαμβανομένων των περιουσιακών στοιχείων του κράτους υπό τη διαχείριση φορέων που τελούν υπό την εποπτεία των Υπουργείων) σημειώνεται πως θα συμφωνηθούν από κοινού μεταξύ των θεσμών και των ελληνικών αρχών. «Δεν πραγματοποιείται καμία μεταβίβαση κρατικών περιουσιακών στοιχείων, αν αυτό αντίκειται στην ελληνική νομοθεσία», επισημαίνεται στο Μνημόνιο.
Το συγκεκριμένο ζήτημα αναμένεται να ανεβάσει την ένταση στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς αρκετοί βουλευτές και στελέχη του κυβερνώντος είναι ιδεολογικά αντίθετοι στην παραχώρηση της δημόσιας περιουσίας.
Η λίστα
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη λίστα η κυβέρνηση δεσμεύεται:
- Να παρατείνει για μια τριετία η θητεία του ΤΑΙΠΕΔ, ενώ η θητεία του λήγει τον ερχόμενο Ιούνιο. Ο ιδρυτικός νόμος (ν. 3896/2011) προέβλεπε εξαετή διάρκεια.
- Να εγκριθεί από το ΚΥΣΟΙΠ το σχέδιο αποκρατικοποιήσεων (Αsset Development Plan, ADP).
- Να προσλάβει συμβούλους άμεσα για τη διάθεση των συμμετοχών του σε ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, ΔΕΠΑ, ΕΥΑΘ, ΕΥΔΑΠ, ΟΤΕ και Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών.
- Να προκηρύξει διαγωνισμό η «Εγνατία Οδός» για την κατασκευή και τον πλήρη εξοπλισμό σταθμών διοδίων (Βενέτικο, Θεσσαλονίκη, Αλιάκμονας) και θα προετοιμάσει τη διαδικασία προκήρυξης διαγωνισμού για την κατασκευή άλλων τριών διοδίων (Ασπροβάλτα, Καβάλα, Στρυμωνικό).
- Να λυθούν τα ζητήματα αρχαιολογίας στο Ελληνικό και να ορίσουν ειδική επιτροπή διαπραγμάτευσης με τους επενδυτές.
Να υιοθετηθεί ένα νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με τη χορήγηση αδειών καζίνο στην περιοχή της Αττικής.
- Η δρομολόγηση μιας νέας διαδικασίας υποβολής προσφορών για την ιδιωτικοποίηση του 66% του ΔΕΣΦΑ. Θα εξασφαλιστεί ότι στον προτιμητέο επενδυτή θα συμμετέχει ένα τουλάχιστον μέλος της ένωσης εταιρειών μεταφοράς φυσικού αερίου των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
-Κανονισμός λειτουργίας για το Υπεταμείο με βάση του κανόνες του ΟΟΣΑ.
-Τροποποίηση νομοθεσίας για την ΥΠΑ.
-Επίσης, ζητά ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο για τη λειτουργία των μεταφορών (λιμάνια, τρένα κ.λπ.).
-Σε σχέση με τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία και ΔΕΚΟ θα αποφασιστεί τι θα μεταφερθεί στο υπερταμείο και θα γίνει από κοινού μεταξύ των θεσμών και των ελληνικών αρχών. Η μεταβίβαση θα υλοποιηθεί άμεσα και η λίστα θα καθοριστεί πάνω στη βάση των προαναφερόμενων κριτηρίων.
- Το Δ.Σ. του υπερταμείου θα ολοκληρώσει την αξιολόγηση των μελών του Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ.
Τα 10 περιφερειακά λιμάνια θα παραμείνουν στο ΤΑΙΠΕΔ και θα προωθήσει τις διαδικασίες υλοποίησης συμβάσεων παραχώρησης. Η αρχή διαχείρισης του λιμένα θα μεταφερθεί στην ΕΔΗΣ. Στην ΕΔΗΣ θα μεταφερθούν και τα 23 μικρά αεροδρόμια της χώρας.
-Πρόταση από εξωτερικό σύμβουλο για την ΕΑΒ.
