Πρωτοφανές περιστατικό χαρακτήρισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς τη σύλληψη «δύο αξιωματικών Νατοϊκού Στρατού, από έναν άλλο Νατοϊκό Στρατό γιατί περάσανε 20 μέτρα», αναφερόμενος στο ζήτημα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, ενώ σημείωσε ότι η μεγάλη διαφορά, είναι πως «οι “οκτώ” ήρθαν στην Ελλάδα να ζητήσουν άσυλο, ενώ τους “δύο” τους συλλάβανε εκείνοι». Παράλληλα, υπογράμμισε πως «έχουμε φτάσει σχεδόν τους δύο μήνες τώρα και δεν έχει απαγγελθεί κατηγορητήριο».
Σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ, ο κ. Κοτζιάς επεσήμανε ότι «σε μια - δυο περιπτώσεις, φτάσαμε κοντά στο να ξεπεραστούν οι κόκκινες γραμμές με την Τουρκία», ενώ αναφερόμενος στον εμβολισμό του ελληνικού σκάφους «Γαύδος» στα Ίμια, είπε πως «αν δεν υπήρχε ηρεμία και ψυχραιμία από την ελληνική πλευρά ουδείς ξέρει πού θα οδηγούσε».
Για τις τουρκικές αιτιάσεις σχετικά με τις σημαίες στις βραχονησίδες, ο κ. Κοτζιάς σημείωσε ότι «δεν έχουμε δει να κατεβαίνει καμιά σημαία, δεν φάνηκε κάποιο βίντεο».
«Γενικά η δική μου γνώμη είναι ότι δικαιούται κάθε Έλληνας να αξιοποιεί τα ελληνικά εδάφη, απλά πρέπει πάντα να σκέφτεται τη συνέχεια», πρόσθεσε. Ερωτηθείς «αν εγώ είμαι ένας πολίτης και θέλω να πάω να βάλω στα Ίμια ή κάπου άλλου μια ελληνική σημαία», απάντησε πως «πολύ καλά θα κάνετε, αλλά θα πρέπει και να την προστατεύετε…».
Για το περιστατικό με το ελικόπτερο στη Ρω
Σχετικά με το συμβάν με το τουρκικό ελικόπτερο στη Ρω, σημείωσε πως «όταν πυροβολείς δείχνεις αποφασιστικότητα». Πρόσθεσε ότι «μπορείς να πυροβολείς ένα αντικείμενο που βλέπεις ή έναν ήχο που ακούς όταν υπάρχουν και καιρικές συνθήκες που δεν βλέπεις». Πάντως, διευκρίνισε πως «δεν υπάρχει διαπίστωση τι ακριβώς και σε ποιο ακριβές σημείο ήταν το ελικόπτερο».
Είπε επίσης ότι «η δική μου αντίληψη της εξωτερικής πολιτικής είναι ότι αν θέλω να “χοντρύνω” ένα παιχνίδι πρέπει να έχω πάρει απόφαση πώς και μέχρι πού το πάω. Αν έχει πάρει απόφαση να προκαλεί η Τουρκία τότε εγώ δεν πρέπει απαραίτητα να απαντάω στις προκλήσεις της. Δηλαδή δεν θεωρώ ότι είναι σοφό κάθε μέρα, τώρα κάνει προεκλογικό αγώνα η Τουρκία, εγώ να πρέπει να απαντάω κάθε μέρα ως να τους παίρνω και εξίσου σοβαρά».
Για τις συζητήσεις οριοθέτησης ΑΟΖ με τις γειτονικές χώρες
Ο κ. Κοτζιάς επεσήμανε ότι το υπουργείο Εξωτερικών κάνει σημαντική δουλειά που θα φανεί σε λίγες εβδομάδες γύρω από όλα τα θέματα που συνδέονται με το Δίκαιο της Θαλάσσης. Σε ό,τι αφορά την ΑΟΖ, είπε ότι διεξάγονται συζητήσεις με τρεις χώρες.
«Περιμένουμε να σταθεροποιηθεί η κυβέρνηση στην Αίγυπτο του προέδρου Σίσι, τώρα μετά τις εκλογές, δηλαδή να σταθεροποιηθεί με την έννοια πώς θα διαμορφωθεί και ποιες θα είναι οι κατευθύνσεις της. Έχουμε μία συζήτηση για την ΑΟΖ με την Αλβανία, σήμερα είχαν συνάντηση πάλι οι τεχνικές μας ομάδες. Ελπίζω μέχρι το τέλος του Μάη να έχουμε μία συμφωνία και αν όχι τέλη του Μάη, αρχές του Ιούνη και έχουμε το ζήτημα με την Ιταλία, που η επιλογή μας είναι αφού τελειώσουμε με την Αλβανία να προχωρήσουμε σε συμφωνία μαζί τους», συμπλήρωσε.
Για την Τουρκία, είπε ότι «στο Αιγαίο είχαμε δύο κανάλια συζητήσεων. Το ένα είναι τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης τα αμυντικά. Αυτά τον τελευταίο ενάμισι χρόνο δεν έγιναν. Τώρα, θα επιδιώξουμε να πείσουμε και την άλλη πλευρά να τα κάνει. Και το δεύτερο ήταν οι διερευνητικές συζητήσεις. Οι διερευνητικές συζητήσεις αφορούν την υφαλοκρηπίδα και την εφαρμογή ασφαλώς του διεθνούς Νόμου όσον αφορά την υφαλοκρηπίδα στο Αιγαίο».
Για το ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου
Αναφερόμενος στο κατά πόσο θα προκαλούσε η Τουρκία ένα θερμό επεισόδιο, είπε πως «ποτέ δεν έκανε επεισόδιο χωρίς να έχει τη δυνατότητα να επικαλεστεί νομιμότητα ή Διεθνές Νόμο ή ότι “οι στρατιώτες παραβίασαν τα σύνορα”, ή έγινε το πραξικόπημα στην Κύπρο, να επικαλεστεί, δεν λέω ότι πράγματι το εννοεί. Άρα πρέπει κανείς να της δώσει ευκαιρίες με ανοησίες του για να κάνει τέτοιο. Δεύτερον, η Τουρκία μετράει πάρα πολύ το κόστος και τα κέρδη από μία τέτοια ενέργεια και ξέρει ότι το κόστος με την Ελλάδα θα είναι πολλαπλά μεγαλύτερο».
Για την Κύπρο και την ΑΟΖ
Σε ό,τι αφορά την τουρκική δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ, είπε ότι «οι Τούρκοι ενοχλούνται που βρίσκονται ενεργειακά κοιτάσματα και δεν είναι υπό τον έλεγχό τους. Έχει ανοίξει η όρεξή τους. Πρέπει να κοπεί η όρεξή τους».
Σημείωσε εξάλλου ότι «νομίζω πως η κυπριακή κυβέρνηση θέλει να φτιάξει ένα κοινό ταμείο για τα έσοδα που θα υπάρξουν για να αξιοποιηθούν σε όλο το νησί. Στο μέλλον, δεν λέω τώρα. Αλλά αυτό το αποφασίζει η κυπριακή κυβέρνηση».
Για το Σκοπιανό
Σε ό,τι αφορά το Σκοπιανό, σημείωσε ότι είναι θέμα της ΠΓΔΜ αν θα αποδεχθεί το «Erga Omnes», εκφράζοντας την εκτίμηση ότι δεν είναι αρκετός ο χρόνος προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία μέχρι τον Ιούνιο.
Στάθηκε εκ νέου στην ανάγκη αναθεώρησης του Συντάγματος της ΠΓΔΜ, ακόμη και για την προστασία της κυβέρνησης Ζάεφ, καθώς όπως ανέφερε «η πείρα δείχνει ότι αν αλλάξει αυτή η κυβέρνηση, η επόμενη θα στείλει τον Ζάεφ στη φυλακή, λέγοντάς του ότι παραβίασε το Σύνταγμα, δεχόμενος μία διεθνή ονομασία που δεν προβλέπει και δεν επιτρέπει το Σύνταγμα. Δηλαδή ακόμη και για την προστασία τους, όπως τους έχω εξηγήσει, χρειάζεται αλλαγή του Συντάγματος».
Σχετικά με το όνομα, είπε πως «υπάρχει μία πρόταση του Νίμιτς για πέντε ονόματα. Το πέμπτο όνομα είναι και η πρόταση που είχε υποβληθεί από την πλευρά της Ελλάδος στο παρελθόν, που είναι “Μακεδονία – Σκόπια”, σε παρένθεση το “Σκόπια”, στα άλλα τέσσερα, τους έχουμε πει, ό,τι θέλουνε ας πάρουνε. Έχουμε συμφωνήσει ότι θα είναι σύνθετο, γεωγραφικά».
Σημείωσε ότι «μπορέσαμε να καθοδηγήσουμε την διαπραγμάτευση, κατά συνέπεια να είμαστε κοντά, για πρώτη φορά τόσο κοντά σε μια συμφωνία. Αλλά κι αν δεν υπάρξει συμφωνία δε θα φταίμε εμείς, και το ξέρει το σύμπαν αυτό».
Για το προσφυγικό
Ο κ. Κοτζιάς σημείωσε ότι οι κίνδυνοι που έχουν να κάνουν με το προσφυγικό είναι πρώτα από όλα αντικειμενικοί. Το κύριο, όπως υπογράμμισε, είναι να πειστεί η Ευρώπη και να πείσει η Ευρώπη τις υπόλοιπες δυνάμεις να τελειώσει ο πόλεμος στη Συρία. «Το δεύτερο σε σχέση με αυτό είναι ότι η Ε.Ε. εξακολουθεί να μην έχει μία καλά επεξεργασμένη πολιτική για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες», πρόσθεσε.
«Νομίζω ότι όσο δεν σταματάει ο πόλεμος, δεν βρίσκουμε τα εργαλεία και δεν προχωρούμε σε ορισμένα πράγματα πρακτικά, θα έχουμε πάντα κινδύνους. Αλλά δύσκολα το βλέπω αυτήν τη στιγμή τόσα μεγάλα ρεύματα, γιατί παρά τα προβλήματα που σας ανέφερα υπάρχουν και ορισμένα μέτρα αποτροπής», συνέχισε ο κ. Κοτζιάς.
