Οι διανομείς στην Ελλάδα συνεχίζουν να απαιτούν την υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας και όχι την επέκταση των «εργολαβιών», όπως και τη διατήρηση του τρόπου καθορισμού των ωραρίων τους, αλλά πάντοτε υπάρχει και ο… αλγόριθμος.
Όπως τόνισε προ ημερών ένα από τα πιο δυναμικά σωματεία τους, «ένας αλγόριθμος και ο νόμος προσφοράς-ζήτησης κρίνει πόσο “αξίζουμε” κάθε ώρα, με βάση τον αριθμό των παραγγελιών και τη διαθεσιμότητα των διανομέων. Δεν υπάρχει διαφάνεια ούτε δίκαιη αξιολόγηση. Δεν έχει σημασία αν βρισκόμαστε ακριβώς έξω από το εστιατόριο παραλαβής αφού ο “αλγόριθμος” δίνει την παραγγελία στην εργολαβία! Το αποτέλεσμα είναι το εισόδημα από τις τόσες ώρες εργασίας να γίνεται χαρτζιλίκι!».
Ο αλγόριθμος, όμως, έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις και στο εξωτερικό. Τις περισσότερες μέρες, λέει ο Guardian, μπορεί κανείς να δει ένα σμάρι διανομείς γύρω από τα McDonald’s στο Ballymena της Βόρειας Ιρλανδίας, που περιμένουν παραγγελίες και συζητούν τα μυστήρια των συστημάτων που κυβερνούν την επαγγελματική τους ζωή.
Αυτήν την εβδομάδα, εργαζόμενοι στις παραγγελίες, συνδικάτα και ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων ξεκίνησαν μια εκστρατεία για μεγαλύτερη διαφάνεια από τις Uber Eats, Just Eat και Deliveroo γύρω από τη λογική που κρύβεται πίσω τους αδιαφανείς αλγόριθμους που καθορίζουν τι δουλειά κάνουν και πώς αμείβονται.
Οι διανομείς αναρωτιούνται γιατί κάποιος που μόλις έχει συνδεθεί παίρνει μια παραγγελία ενώ άλλοι που περιμένουν περισσότερο παραβλέπονται. Γιατί, όταν το εστιατόριο είναι απασχολημένο και φωνάζει για διανομέα, η εφαρμογή λέει ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμοι;
«Δεν μπορούμε ποτέ να επεξεργαστούμε τον αλγόριθμο», λέει ένας από τους διανομείς, ζητώντας να μην αναφερθεί το όνομά του από φόβο μήπως χάσει τη δουλειά του. Αναρωτιούνται αν η εφαρμογή τούς αγνοεί αν έχουν ήδη κάνει μερικές δουλειές εκείνη την ώρα και πειραματίζονται με το να στέκονται μέσα στο εστιατόριο, στο πεζοδρόμιο ή στο πάρκινγκ για να δουν αν έχουν σημασία οι ανεπαίσθητες αλλαγές στη γεωγραφική τους θέση.
«Είναι ο απόλυτος εφιάλτης», λέει ο εν λόγω διανομέας, προσθέτοντας χάθηκε η σύνδεσή του με μια από τις εφαρμογές, ενώ ήθελε άλλα 5 λεπτά για να παραδώσει, κι ενώ μόλις που είχε τελειώσει μια άλλη δουλειά, σε μια άλλη εφαρμογή. Μπέρδεμα. «Μερικές φορές αποσυνδέεται για μερικές ώρες επειδή τα γένια του έχουν μεγαλώσει, μπερδεύοντας το λογισμικό αναγνώρισης προσώπου»!
«Δεν είναι καθόλου σαν να είσαι υπάλληλος», λέει. Είναι διαρκώς απογοητευμένος επειδή δεν μπορεί να χωνέψει ότι όλα αυτά τα τρελά συμβαίνουν την ίδια στιγμή που είναι υποαμειβόμενος, παίρνοντας ψίχουλα ανά διανομή. «Δεν υπάρχει κανένας με τον οποίο να μπορείς να μιλήσεις. Όλα είναι αυτοματοποιημένα».
Οι εταιρείες εφαρμογών λένε ότι διαθέτουν τεχνική υποστήριξη, στελεχωμένη από ανθρώπους που παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τους αλγόριθμους, που είναι διαθέσιμες στους ιστότοπούς τους.
Όμως, οι μαρτυρίες των εργαζόμενων υποδηλώνουν άλλα. Ένα βράδυ, περίπου στις 21:00, ο Lucas Myron παρέδιδε μπέργκερ, τηγανητό κοτόπουλο και είδη παντοπωλείου όταν χωρίς προειδοποίηση μπλοκαρίστηκε ένα από τα βασικά εργαλεία της δουλειάς του: Μία από τις δύο εφαρμογές που χρησιμοποίησε σταμάτησε ξαφνικά να λειτουργεί. Χωρίς προειδοποίηση, το ήμισυ του εισοδήματός του εξαφανίστηκε. Είναι πατέρας μικρών παιδιών.
«Δεν μπορούσα να το πιστέψω», είπε. «Τι συνέβη;».
Δεν ήταν εύκολο να το ανακαλύψεις. «Ένα ανθρώπινο αφεντικό θα προσπαθούσε να σου μιλήσει και να σου πει τι έχει συμβεί», είπε. «Αλλά [σε αυτήν την εφαρμογή] δεν μπορείς να συνδεθείς μαζί τους.»
Λίγες ώρες αργότερα έλαβε ένα μέιλ που έλεγε ότι η εταιρεία εφαρμογών είχε «πάρει την απόφαση να ανακαλέσει την πρόσβαση» στον λογαριασμό του επειδή είχε επιμηκυνθεί αδικαιολόγητα η διαδρομή του.
Εβδομάδες αργότερα, όταν άσκησε το νόμιμο του δικαίωμά να ζητήσει τα εν λόγω δεδομένα, του είπαν κάτι εντελώς διαφορετικό: η εταιρεία εφαρμογών πίστευε ότι το περιστατικό δεν είχε γίνει κατά λάθος· ότι ο ίδιος είχε προσπαθήσει να χειραγωγήσει το σύστημα για να κερδίσει αδικαιολόγητα επιπλέον χρεώσεις.
Αυτό είχε εντοπιστεί από μέλη της ομάδας, ισχυρίστηκε η εταιρεία εφαρμογής. Μια φαινομενικά αλγοριθμική παρέμβαση, πλέον περιγράφεται ως ανθρώπινη. Αλλά όταν ο Myron κοίταξε πίσω στα αρχεία των αμοιβών του, δεν μπορούσε να δει καμία από τις αμοιβές που κατηγορήθηκε ότι έπαιρνε. Αυτό τα έλεγε όλα.
«Δεν είμαι ο μόνος», λέει. «Πολλοί άνθρωποι χάνουν μέρος του εισοδήματός τους χωρίς λόγο». Ως επί το πλείστον, τονίζει ο ίδιος, η εμπιστοσύνη έχει ήδη καταρρεύσει…
in
