Δέκα τροφές είναι υπεύθυνες για την πρόκληση του 40% των περιπτώσεων μαζικής τροφικής δηλητηρίασης, σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ.
Οι αιτίες είναι η πολυπλοκότητα του παγκοσμιοποιημένου συστήματος τροφών, οι απαρχαιωμένοι νόμοι για την ασφάλεια τροφίμων, καθώς και η αύξηση της παραγωγής και επεξεργασίας, σύμφωνα το Κέντρο Επιστήμης για το Δημόσιο Συμφέρον (CSPI), έναν από τους φορείς με τη μεγαλύτερη αναγνώριση και επιρροή στις ΗΠΑ και τον Καναδά, ο οποίος έχει βραβευτεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA).
Έτσι, οι επικίνδυνες τροφές προκαλούν δεκάδες εκατομμύρια νόσους, εκατοντάδες χιλιάδες εισαγωγές σε νοσοκομεία και χιλιάδες θανάτους κάθε χρόνο στις ΗΠΑ.
Τα 10 πιο επικίνδυνα τρόφιμα
Φυλλώδη - πράσινα λαχανικά
Τα διάφορα είδη μαρουλιού, τα αντίδια, το σπανάκι, το λάχανο, τα παντζάρια και άλλα λαχανικά με πράσινα φύλλα ευθύνονταν για το 24% των μαζικών δηλητηριάσεων. Το συχνότερο παθογόνο που συνδέεται με τα πράσινα λαχανικά είναι το βακτήριο Escherichia coli, ακολουθούμενο από τον ιό Norovirus και από τη Salmonella. Τα λαχανικά μπορούν να μολυνθούν αρχικά στο κτήμα όπου καλλιεργούνται, από ζώα, κοπριά, μολυσμένο νερό ή απρόσεκτο χειρισμό κατά τη συγκομιδή. Επιπλέον, τα βακτήρια μπορούν να αποικίσουν τα συστήματα πλύσης, με αποτέλεσμα να μεταδίδονται σε ολόκληρη την παραγωγή.
Το συχνότερο παθογόνο που σχετίζεται με τα αβγά είναι η Salmonella. Οι μισές από τις μαζικές δηλητηριάσεις που σημειώθηκαν εξαιτίας αβγών προέρχονταν από εστιατόρια ή άλλες εγκαταστάσεις μαζικής εστίασης. Παρόλο που με το μαγείρεμα τα περισσότερα παθογόνα καταστρέφονται, όταν τα αβγά καταναλώνονται ωμά ή «μελάτα» ή όταν τα πιάτα με αβγά αφήνονται σε ακατάλληλες θερμοκρασίες (π.χ. σε ένα μπουφέ πρωινού), τα βακτήρια πολλαπλασιάζονται ταχύτατα.
Ο τόνος μπορεί να προκαλέσει σκομβροτοξίνωση μια δηλητηρίαση με συμπτώματα που περιλαμβάνουν κοκκινίλες στο δέρμα, πονοκέφαλο, κοιλιακές κράμπες, ναυτία, διάρροια, αίσθηση των παλμών και θολή όραση.
Τα στρείδια που αλιεύονται σε μολυσμένα νερά προκαλούν στον άνθρωπο γαστρεντερίτιδα. Τα συχνότερα παθογόνα στα στρείδια είναι ο Norovirus και το βακτήριο Vibrio. Το Vibrio είναι ένα παθογόνο που ανήκει στην ίδια οικογένεια με τη χολέρα. Τα δύο πιο συνηθισμένα στελέχη του βακτηρίου στις ΗΠΑ μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή νόσο, η οποία στο 50% των περιπτώσεων είναι θανατηφόρος.
Η παρουσία παθογόνων μικροοργανισμών στις πατάτες συνήθως οφείλεται σε μόλυνση από τροφές που σερβίρονται στο ίδιο πιάτο, συνήθως σε σαλάτα. Τα συχνότερα υπεύθυνα παθογόνα είναι η Salmonella και ο E. Coli, ανώ ακολουθούν οι Shigella και Listeria.
Το τυρί μπορεί να μολυνθεί από παθογόνα στις αρχικές φάσεις της παρασκευής του ή αργότερα κατά την επεξεργασία. Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η χρήση μη παστεριωμένου γάλατος. Οι έγκυες πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές με την κατανάλωση μαλακών τυριών, όπως η φέτα ή το καμαμπέρ, που μπορεί να περιέχουν Listeria.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η δηλητηρίαση από παγωτό οφείλεται στη χρήση ωμών αυγών για την παρασκευή σπιτικού παγωτού.
Η Salmonella είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τις τομάτες, καθώς περνά από τις ρίζες στο φυτό και μετά στον καρπό και η εξόντωσή της είναι πολύ δύσκολη αν δεν μαγειρευτεί.
Οι ρίζες και τα νεαρά βλαστάρια που χρησιμοποιούνται ευρέως στην κινέζικη κουζίνα, αλλά έχουν αρχίσει να κερδίζουν έδαφος και στη μοντέρνα κουζίνα, μπορούν να μολυνθούν από Salmonella ή E. Coli. Η μόλυνση λαμβάνει χώρα στο στάδιο των σπόρων, οι οποίοι αναπτύσσονται σε θερμές και υγρές συνθήκες που ευνοούν τη γρήγορη ανάπτυξη παθογόνων.
Φράουλες και μούρα
Το 1997, χιλιάδες μαθητές σε αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ αρρώστησαν όταν κατανάλωσαν φράουλες στο σχολικό τους γεύμα. Ένοχος ήταν ο ιός της Ηπατίτιδας Α, που φαίνεται ότι προερχόταν από μολυσμένο εργάτη στο Μεξικό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η δηλητηρίαση από μούρα οφείλεται σε βακτήρια του γένους Cyclospora, τα οποία προκαλούν μια παρασιτική νόσο των εντέρων, με συμπτώματα που περιλαμβάνουν σοβαρή διάρροια, αφυδάτωση και στομαχικές κράμπες.
