Η 12η Σεπτεμβρίου πανευρωπαϊκά εορτάζεται ως η ημέρα για την ευαισθητοποίηση κατά της ημικρανίας και των άλλων κεφαλαλγιών.
Οι κεφαλαλγίες ταλαιπωρούν εκατομμύρια πολίτες στην Ευρώπη και αποτελούν ένα ευρύτερο πρόβλημα για τη Δημόσια Υγεία
Αν και σχεδόν όλοι οι άνθρωποι θα έχουν κάποια στιγμή στη ζωή τους την εμπειρία κάποιας κεφαλαλγίας, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού φαίνεται πως ταλαιπωρείται από συχνούς πονοκεφάλους. Για αυτούς τους ανθρώπους, οι πονοκέφαλοι μπορεί να αποτελούν σημαντικό πρόβλημα στην καθημερινότητα τους, να οδηγούν σε δυσκολίες στην επαγγελματική και προσωπική τους ζωή και να προκαλούν ανησυχία σχετικά με την αιτιολογία τους.
Ωστόσο, στην συντριπτική τους πλειονότητα, οι πονοκέφαλοι δεν οφείλονται σε κάποια σοβαρή αιτία, αλλά πρόκειται για την ημικρανία, την κεφαλαλγία τάσεως ή την αθροιστική κεφαλαλγία.
Οι κεφαλαλγίες, αν και αντιμετωπίζονται κυρίως από ειδικούς νευρολόγους ή κέντρα κεφαλαλγίας, αποτελούν ένα ευρύτερο πρόβλημα Δημόσιας Υγείας. Αυξημένη πληροφόρηση και εκπαίδευση στους επαγγελματίες υγείας θα μπορούσε να οδηγήσει στο να αντιμετωπίζονται από τους γιατρούς της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι ημικρανία σημαίνει «πονοκέφαλος στο μισό κεφάλι», αυτό δεν είναι απαραίτητο. Πραγματικά, τις περισσότερες φορές, ο πόνος στην ημικρανία εντοπίζεται στο μισό του κεφαλιού: συχνά στην περιοχή πίσω από το ένα μάτι και τον κρόταφο, αλλά μπορεί επίσης να βρίσκεται μόνο στην κορυφή του κεφαλιού, ακόμα και μόνο στο πίσω μέρος του κεφαλιού ή και στον αυχένα. Ωστόσο, δεν είναι καθόλου σπάνιο ο πόνος στην ημικρανία να υπάρχει σε ολόκληρο το κεφάλι. Ο πόνος στην ημικρανία είναι πόνος ιδιαίτερα δυνατός και συνοδεύεται από μία σειρά άλλων συμπτωμάτων, όπως το ότι ο άνθρωπος που έχει ημικρανία δεν μπορεί να ανεχθεί το φως, τους έντονους ήχους, τις μυρωδιές και επίσης ότι μπορεί να έχει τάση για εμετό ή και να κάνει εμετούς. Η κάθε κρίση ημικρανίας μπορεί να διαρκεί από λίγες ώρες ως και 2-3 ή και περισσότερες ημέρες, μέχρι να υφεθεί. Μετά από κάποιο διάστημα η ίδια ιστορία επαναλαμβάνεται, καθώς η κρίση επανέρχεται. Ως αποτέλεσμα του πόνου αλλά και των υπολοίπων συμπτωμάτων, ο άνθρωπος που έχει ημικρανία δεν μπορεί να έχει φυσιολογική δραστηριότητα την ώρα της κρίσης, ενώ μπορεί να φτάνει σε ανάγκη για κατάκλιση σε ένα σκοτεινό δωμάτιο. Πέρα όμως από αυτό, οι άνθρωποι με ημικρανία συχνά ζουν με την αγωνία του πότε θα έρθει η επόμενη κρίση, και η ποιότητα της ζωής τους επηρεάζεται ακόμη και τις ημέρες του μήνα που δεν πονούν.
Η φαρμακευτική θεραπεία στην ημικρανία περιλαμβάνει παυσίπονα, ειδικά αντιημικρανικά φάρμακα και, ενδεχομένως, ειδική προφυλακτική αγωγή, ενώ οι τελευταίες εξελίξεις είναι η χρήση της βοτουλινικής τοξίνης και της συσκευής ηλεκτρικού ερεθισμού.
Ο πονοκέφαλος τάσεως (αλλιώς ονομάζεται και κεφαλαλγία τύπου τάσεως) είναι ο πιο συχνός τύπος πονοκεφάλου. Στον πονοκέφαλο αυτό συνήθως πονάνε και οι δύο πλευρές του κεφαλιού, «σαν να τις σφίγγει μία πρέσα ή μία μέγγενη».
Όταν ένας πονοκέφαλος είναι κεφαλαλγία τύπου τάσεως, η δραστηριότητα του ατόμου συνήθως δεν επηρεάζεται ουσιαστικά, αν και μπορεί να γίνεται με μία σχετική ενόχληση ή δυσκολία. Η φαρμακευτική θεραπεία στην κεφαλαλγία τύπου τάσεως περιλαμβάνει παυσίπονα και, ενδεχομένως, ειδική προφυλακτική αγωγή.
Η αθροιστική κεφαλαλγία είναι μια πιο σπάνια, αλλά εξαιρετικά έντονη μορφή πονοκεφάλου, η οποία αφορά συχνότερα άνδρες και έχει χαρακτηριστική εικόνα. Ο πόνος στην αθροιστική κεφαλαλγία εντοπίζεται πάντα στην μία πλευρά του κεφαλιού και σε κάθε συγκεκριμένο ασθενή, πάντα στην ίδια. Συχνά περιγράφεται σαν να είναι μέγιστος πίσω ή γύρω από το ένα μάτι και τον κρόταφο και μπορεί να συνοδεύεται από δάκρυα που τρέχουν από το μάτι μόνο στην πλευρά του πόνου, βούλωμα ή «τρέξιμο» του ρουθουνιού από την πλευρά του πόνου, κοκκίνισμα του ματιού ή πτώση του βλεφάρου από την μεριά του πόνου. Όταν ο πονοκέφαλος είναι αθροιστική κεφαλαλγία χαρακτηριστικό είναι ότι ο άνθρωπος που την έχει είναι νιώθει εξαιρετικά έντονο πόνο και, σε αντίθεση με την ημικρανία, πηγαινοέρχεται νευρικά μην μπορώντας να μείνει ακίνητος σε ένα σημείο. Ο πόνος στη αθροιστική κεφαλαλγία διαρκεί συνήθως μια με δύο ώρες. Οι κρίσεις στην αθροιστική κεφαλαλγία έρχονται κατά περιόδους, και στη συνέχεια χάνονται για μήνες ή και χρόνια μέχρι να έρθει μία νέα περίοδος κρίσεων.
Η φαρμακευτική θεραπεία στην αθροιστική κεφαλαλγία περιλαμβάνει ειδική προφυλακτική αγωγή, με την οποία επιτυγχάνουμε καταστολή των κρίσεων (σταματούν να εμφανίζονται ή γίνονται πιο ήπιες), αλλά και αγωγή που χορηγείται για τον γρήγορο τερματισμό των κρίσεων αν παρά την προφυλακτική αγωγή κάποια εμφανιστεί.
