Νυσταγμένος οδηγός σημαίνει επικίνδυνος οδηγός!
Σύμφωνα με συντηρητικές εκτιμήσεις, ποσοστό 21% των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων που συμβαίνουν στις ΗΠΑ σχετίζονται με κάποιο τρόπο με τη «νυσταγμένη» οδήγηση.
«Η νυσταγμένη οδήγηση μπορεί να θεωρηθεί αφηρημένη οδήγηση» δηλώνει ο Μπέντζαμιν ΜακΜάνους, υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα. «Όπως οι αφηρημένοι οδηγοί, έτσι και οι νυσταγμένοι οδηγοί δεν κατευθύνουν τους πνευματικούς τους πόρους στην οδήγηση».
Αν και η αφηρημένη οδήγηση είναι συνήθως αποτέλεσμα εξωγενών επιδράσεων, όπως η χρήση κινητού τηλεφώνου, η νυσταγμένη οδήγηση είναι ενδογενής. Το αποτέλεσμα όμως είναι το ίδιο στις δύο περιπτώσεις, δηλαδή το μυαλό και τα μάτια δεν συγκεντρώνονται στην οδήγηση.
Σύμφωνα με έρευνα που εκπόνησε ο ΜακΜάνους, «σε σύγκριση με οδηγούς που απολαμβάνουν κατά μέσο όρο επτά ή και περισσότερες ώρες ύπνου κάθε βράδυ, όσοι κοιμούνται μόλις τέσσερις ή πέντε ώρες είναι 5,4 φορές πιο πιθανό να εμπλακούν σε κάποιο τροχαίο ατύχημα».
Τα επικίνδυνα σημάδια
Κάθε οδηγός πρέπει να γνωρίζει ποια είναι τα σημάδια που υποδεικνύουν ότι είναι πολύ κουρασμένος για να οδηγήσει, ώστε να προστατεύσει τον εαυτό του και τους γύρω του. Μερικά από τα παρακάτω σημάδια εκδηλώνονται επίσης στους αφηρημένους ή στους μεθυσμένους οδηγούς:
- αυξημένος ρυθμός βλεφαρισμού
- αυξημένη διάρκεια βλεφαρισμού
- πιο αργές κινήσεις των ματιών
- σύντομος ύπνος όταν το αυτοκίνητο είναι σταματημένο στην κίνηση ή σε κάποιο φανάρι
- ελιγμοί στον δρόμο
- επιβράδυνση του χρόνου αντίδρασης
Τι πρέπει να κάνετε
«Η ορθή αναγνώριση αυτών των σημείων είναι το πρώτο βήμα πρόληψης των ατυχημάτων» επισημαίνει ο ΜακΜάνους. «Σε δεύτερο στάδιο, μπορεί κανείς να εφαρμόσει διάφορες τακτικές πριν οδηγήσει ή ενώ οδηγεί». Οι καλύτερες τακτικές πρόληψης και αντιμετώπισης της υπνηλίας στο τιμόνι είναι οι εξής:
- διακοπή του ταξιδιού & σύντομος ύπνος
- κατανάλωση καφεϊνούχου ποτού/ροφήματος
- αναζήτηση ερεθισμάτων που εντείνουν την εγρήγορση (π.χ. αύξηση της έντασης της μουσικής, άνοιγμα παραθύρου, συζήτηση με συνεπιβάτες)
Από τα παραπάνω, ο ΜακΜάνους ξεχωρίζει τον σύντομο ύπνο, αφού θεωρεί ότι είναι η πλέον αποτελεσματική τακτική. «Τα διαθέσιμα ερευνητικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι ο σύντομος ύπνος είναι αποτελεσματικός για τη διατήρηση της προσοχής και της μνήμης» αναφέρει.
Όσο για την πρόληψη, η καλύτερη τακτική είναι φυσικά το σωστό και σταθερό πρόγραμμα ύπνου, δηλαδή ο ύπνος για τουλάχιστον επτά ώρες κάθε μέρα, ακολουθώντας σταθερό ωράριο όλες τις ημέρες της εβδομάδας. Επίσης, πρέπει να εξασφαλίζεται καλή ποιότητα ύπνου, πράγμα που δυσκολεύονται να πετύχουν όσοι πάσχουν από διαταραχές όπως η ναρκοληψία, η αϋπνία ή η υπνική άπνοια.