Έχετε αναρωτηθεί ποτέ για ποιο λόγο μας προκαλεί φτέρνισμα ο ήλιος;
Αυτό το αντανακλαστικό ονομάζεται φωτικό αντανακλαστικό φτερνίσματος (photic sneeze reflex). Είναι επίσης γνωστό ως σύνδρομο… ACHOO (Autosomal-dominant Compelling Helio-Ophthalmic Outburst syndrome).
Αυτό το αντανακλαστικό είναι ένα αυτοσωμικό κυρίαρχο γενετικό χαρακτηριστικό, που σημαίνει ότι ένα άτομο έχει 50% πιθανότητες να κληρονομήσει αυτή την αντίδραση στο φως, εάν το έχει ένας από τους βιολογικούς του γονείς.
Το φωτικό φτέρνισμα συμβαίνει συνήθως μετά από έκθεση σε έντονο φως -όπως το φως του ήλιου- και πιο συχνά όταν το άτομο μετακινείται από το σκοτάδι στο φως, όπως μετά το άναμμα των φώτων σε ένα σκοτεινό δωμάτιο ή όταν βγαίνετε από ένα κτήριο σε ηλιόλουστο περιβάλλον.
“Δεν πυροδοτείται από ένα συγκεκριμένο μήκος κύματος φωτός. Προκαλείται από μια αλλαγή στην ένταση του φωτός”, σύμφωνα με τον δρ. David Lang, πρόεδρο του τμήματος Αλλεργίας και Κλινικής Ανοσολογίας στο Αναπνευστικό Ινστιτούτο της Cleveland Clinic.
Η σοβαρότητα του αντανακλαστικού του φωτικού φτερνίσματος μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο. Για κάποιους, είναι κάτι που συμβαίνει μόνο περιστασιακά. Για άλλους, τα έντονα φώτα μπορεί να προκαλέσουν ανεξέλεγκτο φτέρνισμα πολλές φορές στη σειρά.
Μια μελέτη του 1995 διαπίστωσε ότι το 33% των περίπου 370 ασθενών, που ερωτήθηκαν σε μια οφθαλμολογική κλινική της Αλαμπάμα, παρουσίασαν φωτικό φτέρνισμα.
Μια πιο πρόσφατη μελέτη στην Κίνα έδειξε ότι περίπου το 25% των περίπου 3.400 ατόμων, που εξετάστηκαν, παρουσίασαν αυτή την αντίδραση στο φως.
Οι πιθανές εξηγήσεις για το φωτικό φτέρνισμα
Οι επιστήμονες εξακολουθούν να μην είναι σίγουροι τι ακριβώς προκαλεί το φωτικό φτέρνισμα. Μια πιθανότητα είναι ότι το έντονο φως μπορεί να διεγείρει το τρίδυμο νεύρο, το οποίο έχει διακλαδώσεις, που διαπερνούν το πρόσωπο. Το φως που διεγείρει τη διακλάδωση, η οποία οδηγεί στο μάτι, μπορεί να καταλήξει να διεγείρει και τη διακλάδωση που οδηγεί στη μύτη, είπε ο δρ. Lang.
Σε μια μελέτη του 2010, ερευνητές ανακάλυψαν δύο μεταλλάξεις που συνδέονται με το φωτικό φτέρνισμα.
Επιπλέον, η μελέτη της Αλαμπάμα του 1995 διαπίστωσε ότι το φωτικό φτέρνισμα μπορεί επίσης να συνδέεται με την απόκλιση του ρινικού διαφράγματος. Και μια μελέτη του 2019 στην Ιαπωνία, ανακάλυψε μια πιθανή σχέση μεταξύ αυτού του αντανακλαστικού και των ημικρανιών.
Πώς μπορείτε να σταματήσετε το φωτικό φτέρνισμα
“Ο κύριος τρόπος για να διαχειριστείτε το φωτικό φτάρνισμα είναι να φοράτε γυαλιά ηλίου, όταν βγαίνετε έξω. Τα αντιισταμινικά που συνήθως επηρεάζουν τις αλλεργίες δεν επηρεάζουν αυτό το αντανακλαστικό”, είπε ο δρ. William Howland, διευθυντής της Orion Clinical Research στο Τέξας.
Ένας άλλος πιθανός τρόπος για να αποτρέψετε το φωτικό φτέρνισμα “είναι η άσκηση πίεσης στο αυλάκι κάτω από το μέσο της μύτης σας, με το δάχτυλό σας οριζόντια. Σαν να σχηματίζεις ένα μουστάκι με το δάχτυλό σου”, είπε ο ίδιος.
Μια μελέτη του 2019 στην Αυστραλία υποδηλώνει ότι αυτή η πίεση μπορεί είτε να παρακάμψει τον ερεθισμό στο τρίδυμο νεύρο από το έντονο φως, είτε να παρεμβαίνει στα νευρικά σήματα που πυροδοτούν το φωτικό φτέρνισμα.
