Επιστήμονες έδωσαν στο «φως» της δημοσιότητας την πιο λεπτομερή φωτογραφία του ήλιου μέχρι σήμερα, η οποία προσφέρει μια κοντινή εικόνα της έντονης μαγνητικής του ενέργειας.
Η εικόνα τραβήχτηκε από το πιο ισχυρό ηλιακό τηλεσκόπιο στον κόσμο, το οποίο λαμβάνει δισδιάστατες στιγμιότυπα του ήλιου σε μια σειρά από μήκη κύματος.
Αρκετές εκατοντάδες εικόνες τραβήχτηκαν σε λίγα δευτερόλεπτα από τρεις συγχρονισμένες κάμερες που χρησιμοποιούν διαφορετικές ρυθμίσεις – παρόμοια με τη λήψη μιας σειράς φωτογραφιών χρησιμοποιώντας διαφορετικά φίλτρα.
Ο συνδυασμός αυτών των εικόνων επιτρέπει μια τρισδιάστατη άποψη των δομών του ήλιου – όπως φαίνεται σε αυτή την εκπληκτική εικόνα.
Η νέα εικόνα που δημοσιεύθηκε αποκαλύπτει ένα σύμπλεγμα ηλιακών κηλίδων στην επιφάνεια του ήλιου, με διαστάσεις περίπου 25.000 χλμ. επί 25.000 χλμ.
Οι ηλιακές κηλίδες – περιοχές έντονης μαγνητικής δραστηριότητας – συχνά οδηγούν σε ηλιακές εκλάμψεις και εκτίναξη στεμματικής μάζας, που είναι υπεύθυνες για το φαινόμενο του Βόρειου Σέλας στη Γη.
Η εικόνα έχει χωρική ανάλυση 10 χλμ. ανά pixel, παρουσιάζοντας τις ηλιακές κηλίδες με πρωτοφανή λεπτομέρεια.
Το ηλιακό τηλεσκόπιο Daniel K. Inouye εγκαταστάθηκε για πρώτη φορά στο Εθνικό Ηλιακό Παρατηρητήριο (NSO) κοντά στην κορυφή του ηφαιστείου Haleakalā στο Μαουί το 2022.
Τώρα έχει επιτύχει το «πρώτο φως» – όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την πρώτη φορά που ο φακός ενός τηλεσκοπίου εκτίθεται στον νυχτερινό ουρανό – με το πιο προηγμένο όργανο του, το νέο Visible Tunable Filter (VTF).
Σχεδιασμένο και κατασκευασμένο στη Γερμανία, το VTF έφτασε στο παρατηρητήριο πέρυσι και από τότε έχει εγκατασταθεί με μεγάλη προσοχή.
Ζυγίζει 5,6 τόνους και έχει μέγεθος περίπου όσο ένα μικρό γκαράζ, καταλαμβάνοντας δύο ορόφους.
Αν και δεν είναι ακόμη πλήρως λειτουργικό, η επιστημονική επαλήθευση και η θέση σε λειτουργία αναμένεται να ξεκινήσουν το 2026.
«Η θέαση των πρώτων φασματικών σαρώσεων ήταν μια σουρεαλιστική στιγμή», δήλωσε η Δρ Stacey Sueoka, ανώτερη οπτική μηχανικός στο παρατηρητήριο.
«Αυτό είναι κάτι που κανένα άλλο όργανο στο τηλεσκόπιο δεν μπορεί να επιτύχει με τον ίδιο τρόπο.
Σηματοδότησε το αποκορύφωμα μηνών οπτικής ευθυγράμμισης, δοκιμών και διαηπειρωτικής ομαδικής εργασίας.
Ήδη βλέπουμε το δυναμικό του οργάνου. Αυτό είναι μόνο η αρχή και είμαι ενθουσιασμένη να δω τι είναι δυνατό να επιτύχουμε καθώς ολοκληρώνουμε το σύστημα, ενσωματώνουμε το δεύτερο etalon [οπτική συσκευή] και προχωράμε προς την επιστημονική επαλήθευση και τη θέση σε λειτουργία».
Η ομάδα δήλωσε ότι το νέο τους όργανο μπορεί να βοηθήσει στην αποκάλυψη κρυφών λεπτομερειών σχετικά με το ηλιακό μαγνητικό πεδίο, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση των ηλιακών εκρήξεων και του διαστημικού καιρού.
Ο ήλιος παρουσιάζει τακτικά ισχυρές εκρήξεις που εκτοξεύουν σωματίδια και ακτινοβολία στο διάστημα.
Στη Γη, αυτή η ηλιακή βροχή μπορεί να προκαλέσει θεαματικά φαινόμενα όπως το βόρειο σέλας, αλλά μπορεί επίσης να διαταράξει την τεχνική υποδομή και τους δορυφόρους.
Η Carrie Black, διευθύντρια του προγράμματος NSF, δήλωσε:
«Όταν ισχυρές ηλιακές καταιγίδες χτυπούν τη Γη, επηρεάζουν κρίσιμες υποδομές σε όλο τον κόσμο και στο διάστημα.
Οι παρατηρήσεις υψηλής ανάλυσης του ήλιου είναι απαραίτητες για τη βελτίωση των προβλέψεων για τέτοιες καταστροφικές καταιγίδες».
Στον όλο και πιο τεχνολογικό κόσμο μας, οι ξαφνικές ηλιακές καταιγίδες μπορούν να προκαλέσουν καταστροφικές ζημιές σε κρίσιμες υποδομές και να θέσουν εκτός λειτουργίας μεγάλα τμήματα του ηλεκτρικού δικτύου, των δικτύων επικοινωνιών ή των διαστημικών συστημάτων.
Το νέο αυτό όργανο μπορεί να αναλύει κρίσιμες ιδιότητες όπως η ταχύτητα ροής του πλάσματος, η ένταση του μαγνητικού πεδίου, η πίεση και η θερμοκρασία.
«Η θέση σε λειτουργία του VTF αποτελεί σημαντική τεχνολογική πρόοδο για το ηλιακό τηλεσκόπιο Inouye», δήλωσε ο Matthias Schubert, επιστήμονας του προγράμματος VTF.
«Το όργανο είναι, για να το πούμε έτσι, η καρδιά του ηλιακού τηλεσκοπίου, η οποία τώρα χτυπάει επιτέλους στον τελικό προορισμό της».
Ο Δρ Thomas Kentischer, συν-επικεφαλής ερευνητής του KIS και βασικός αρχιτέκτονας του οπτικού σχεδιασμού του οργάνου, δήλωσε:
«Μετά από όλα αυτά τα χρόνια εργασίας, το VTF είναι μια μεγάλη επιτυχία για μένα. Ελπίζω ότι αυτό το όργανο θα γίνει ένα ισχυρό εργαλείο για τους επιστήμονες, ώστε να απαντήσουν σε εκκρεμή ερωτήματα σχετικά με την ηλιακή φυσική».
