Aνάμεσα στα Τζουμέρκα, το Μέτσοβο και το Περτούλι, στο δυτικό τμήμα του Νομού Τρικάλων, στη νότια Πίνδο, βρίσκονται τα χωριά του Ασπροποτάμου (Αχελώου). Τριγυρισμένα από βουνά με έλατα και μεγάλες χαράδρες, αλλά και από ένα εκτεταμένο δίκτυο ρεμάτων και μικρών ποταμών που σχηματίζουν τον Αχελώο, έχουν ελάχιστους μόνιμους κατοίκους, αλλά περίσσεια ομορφιά.
Η Διευρυμένη Κοινότητα Ασπροποτάμου αποτελείται από οκτώ παλαιότερες κοινότητες (Χαλικίου, Ανθούσας, Κατάφυτου, Στεφανίου, Κρανιάς, Καλλιρρόης, Πολυθέας και Αγίας Παρασκευής). Οι περισσότερες από αυτές, είναι βλαχοχώρια που άκμασαν παλιότερα και όλη η περιοχή, με συνολική έκταση 20.094 εκταρίων, είναι πλέον ενταγμένη στον εθνικό κατάλογο του ευρωπαϊκού δικτύου Natura 2000.
Τα χωριά αυτά, αποτελούσαν ανέκαθεν τόπους θερινής κατοικίας, καθώς οι Βλάχοι ξεκινούσαν για τα βουνά μόλις έλιωναν τα χιόνια. Αυτό οφειλόταν στο ότι η πλειοψηφία των κατοίκων τους ήταν βοσκοί και τυροκόμοι. Σήμερα οι κάτοικοί τους ζουν κυρίως στα Τρίκαλα, στην Αθήνα και στα Φάρσαλα, ασκώντας ποικίλα επαγγέλματα και επιστρέφουν και πάλι σε αυτά την άνοιξη και το καλοκαίρι. Δυστυχώς, αρκετά παλαιά κτήρια των χωριών, έχουν καταρρεύσει.
Η κοινότητα σήμερα
Το χωριό Ανθούσα
Όλα τα χωριά είναι πανέμορφα, χτισμένα σε ειδυλλιακές τοποθεσίες και σε υψόμετρο από 950 έως και 1480 μέτρα, μέσα στα έλατα και δίπλα στο ποτάμι. Σε κάθε χωριό θα βρείτε μια κεντρική πλατεία με έναν πλάτανο και την παραδοσιακή βρύση, αλλά και μια πετρόκτιστη εκκλησία.
Γραφικά καλντερίμια οδηγούν στις εξοχικές τοποθεσίες των χωριών, σε σημεία με ωραία θέα και πηγές όπου υπάρχουν διάσπαρτα πολλά ξωκλήσια. Η αρχιτεκτονική των παλιών παραδοσιακών σπιτιών, είναι ηπειρώτικη και οι ντόπιοι τεχνίτες τα έχτισαν στις αρχές του αιώνα χρησιμοποιώντας την πέτρα της περιοχής. Είναι δίπατα με στενά παράθυρα και ένα μικρό μπαλκόνι, συχνά στολισμένο με κατιφέδες και βασιλικούς.
Το μεγαλύτερο από τα χωριά της κοινότητας είναι η Κρανιά, χτισμένο σε υψόμετρο 1.150 μέτρων και σε απόσταση 72χλμ από τα Τρίκαλα. Όπως τα περισσότερα χωριά της περιοχής, ερημώνει το χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι ο πληθυσμός της ξεπερνά τους 3.000 κατοίκους και ο πραγματικός της πληθυσμός είναι 363 κάτοικοι(απογραφή 2001).
Κατά το παρελθόν υπήρξε σπουδαίο κέντρο παραγωγής και εμπορίας μάλλινων υφασμάτων, τα οποία έμειναν ονομαστά ως «σκουτιά κρανιώτικα». Ο Κρανιώτικος, παραπόταμος του Ασπροποτάμου, χωρίζει στα δύο το χωριό, αποτελώντας παράλληλα, μοναδικό βιότοπο της πέστροφας.
Το 2001 λειτούργησε για πρώτη φορά στην Κρανιά λαογραφικό μουσείο, από τον πολιτιστικό σύλλογο του χωριού, με πλήθος εκθεμάτων όπως παραδοσιακά υφαντά, αργαλειό, νυφικό κρεβάτι, καθώς και μεγάλο φωτογραφικό αρχείο.
Η Αγία Παρασκευή ή Τζούρτζια, είναι το δεύτερο μεγαλύτερο χωριό της κοινότητας Ασπροποτάμου του νομού Τρικάλων και βρίσκεται στα Δυτικά του Ν. Τρικάλων, σε υψόμετρο περίπου 950 μ., νοτίως του Μετσόβου. Κατά την απογραφή του 2001, η Αγία Παρασκευή είχε πραγματικό πληθυσμό 296 κατοίκους. Προστάτιδά του είναι η Αγία Παρασκευή, ενώ θα δείτε και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου που μετράει πάνω από 200 χρόνια ζωής.
Δυνατότητα διαμονής υπάρχει στην Καλλιρρόη, αλλά και στους ξενώνες των χωριών Κρανιά, Πολυθέα και Γαρδίκι. Πρόχειρο φαγητό, μεζέδες για τσίπουρο, αλλά και ψητά τα βράδια, προσφέρουν όλα τα καφενεδάκια στις πλατείες των χωριών. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε κεμπάπ, πίτες και ψητό αρνάκι και να αγοράσετε τυρί φέτα και μέλι από τους τοπικούς παραγωγούς.
Δραστηριότητες και ενδιαφέρουσες τοποθεσίες
Κοντά στο χωριό Χαλίκι -το βορειότερο της περιοχής- θα δείτε τη δρακολίμνη Βερλίγκα, που έχει νερό μόνο το χειμώνα, αλλά τις πηγές του ποταμού Αχελώου. Κατά τη διαδρομή από το Χαλίκι προς τις τοποθεσίες Ρόνα και Βουρτόπα (προς Μέτσοβο), θα συναντήσετε τις πηγές του ποταμού, που καθώς κατεβαίνει το βουνό δημιουργεί εντυπωσιακούς καταρράκτες. Μερικοί από αυτούς ξεπερνούν τα 5 μέτρα, η προσέγγισή τους είναι σχετικά εύκολη και το θέαμα που προσφέρουν εντυπωσιακό.
Την άνοιξη και το καλοκαίρι, στην πανέμορφη περιοχή γύρω από τα χωριά, μπορείτε να επιδοθείτε σε διάφορες δραστηριότητες, όπως πεζοπορία στη φύση, ποδηλασία, ιππασία, κατάβαση ποταμών, αλλά και ορειβασία στις κορυφές των βουνών.
Ο Αχελώος είναι ο δεύτερος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας. Πηγάζει από την οροσειρά της Πίνδου, νοτιοδυτικά του Μετσόβου και μετά από μια διαδρομή 220 χιλιομέτρων, εκβάλλει στο Ιόνιο πέλαγος. Η λαϊκότερη ονομασία του ποταμού είναι Ασπροπόταμος ή Άσπρος, ίσως λόγω της αφρισμένης εικόνας του κατά τους ανοιξιάτικους μήνες όταν λιώνουν τα χιόνια.
Πώς να πάτε:
Η περιοχή του Ασπροποτάμου είναι ευκολότερα προσβάσιμη από τα Τρίκαλα, μέσω Καλαμπάκας. Αφού πάρετε την ΕΟ Τρικάλων-Ιωαννίνων, στρίβετε στη διασταύρωση Μουργκάνι και συνεχίζετε προς Καστανιά και προς τα υπόλοιπα χωριά. Επίσης τα χωριά συνδέονται με το Μέτσοβο στα βόρεια, τους Καλαρρύτες-Συρράκο στα δυτικά και την Ελάτη στα νοτιοανατολικά.
