Το παρασκήνιο των διαπραγματεύσεων που έλαβαν χώρα ανάμεσα στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και στο Euro Group σε Αθήνα και Βρυξέλλες προκειμένου να βρεθεί ένας τρόπος διαχείρισης του χρέους των 186 δισ. ευρώ της Ελλάδας προς τους Ευρωπαίους δανειστές της, διαπραγματεύεται η νέα ταινία του Κώστα Γαβρά, «Ενήλικοι στην αίθουσα».
Το «Ενήλικοι στην Αίθουσα» κάνει σήμερα πρεμιέρα στους κινηματογράφους, με ένα διεθνές καστ, Χρήστο Λούλη, Αλέξανδρο Μπουρδούμη, Ούλριχ Τούκουρ, Ντάαν Σούρμανς, Βαλέρια Γκολίνο. Ο Κώστας Γαβράς για δεύτερη φορά μετά από το «Ζ» καταπιάνεται με ένα κατεξοχήν ελληνικό θέμα, βασισμένος στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη «Νικημένοι Αήττητοι».
Τι δήλωσε ο Γαβράς για την ταινία του
«Στοχεύω κάπου ανάμεσα στο ελληνικό και στο διεθνές κοινό» είπε ο Κώστας Γαβράς για την ταινία του μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Οι ‘Ενήλικοι στην Αίθουσα’ βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα. Σ' αυτό το επίπεδο της ταινίας κράτησα όσα ειπώθηκαν στην διαπραγμάτευση του χρέους τους πρώτους μήνες του 2015. Πώς το ξέρω; Διάβασα τις ομιλίες του Βαρουφάκη, τις σημειώσεις του και τις ηχογραφήσεις που έκανε μέσα στο Eurogroup, επειδή πολύ γρήγορα κατάλαβε ότι δεν κρατούσαν πρακτικά των συνεδριάσεων. Οπότε μπόρεσα να ακούσω αυτά που ειπώθηκαν και τις αντιφάσεις τους. Από εκεί και πέρα χρειάστηκε η μυθοπλασία: έπρεπε να δείξω κινηματογραφικά σε δύο ώρες, όσα βίωνε ο ελληνικός λαός πεντέμισι μήνες. Δεν μπορώ να τα δείξω όλα. Δείχνω πολύ γρήγορα καταστήματα που λόγω κρίσης έχουν κλείσει, ανθρώπους που κοιτάζουν αμίλητοι και απομακρύνονται, η σκηνή του τέλους είναι επίσης μυθοπλασία».
Πίσω στο 2015 η ταινία του Κώστα Γαβρά
Τα γεγονότα του 2015, το δημοψήφισμα και οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ στο Eurogroup για το ελληνικό χρέος είναι θέματα που εδώ απασχολούν τον Γαβρά, έναν σκηνοθέτη που συνήθως μιλάει για τους αδύνατους. Όμως η ελληνική κρίση και η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όχι μόνο για τη χώρα μας, αλλά γενικότερα για τις χώρες του Νότου είναι ένα περίπλοκο ζήτημα, το οποίο δεν εξαντλείται,- βασικά ούτε καν προσεγγίζεται- μόνο με κουτσομπολιά σχετικά με το τι συνέβη πίσω από τις κλειστές πόρτες των διαπραγματεύσεων. Και σε αυτό ακριβώς το σημείο υστερεί η ταινία του Γαβρά, η οποία καταγράφει πράγματα που όλοι έχουμε ακούσει μέσα από το αφήγημα του Γιάνη Βαρουφάκη, χωρίς όμως τελικά να προσθέτει κάτι διαφωτιστικό σε μια πολύπλοκη κατάσταση.
Το αποτέλεσμα τελικά είναι ότι η κρίση και η τραγωδία του ελληνικού λαού για την οποία συχνά γίνεται λόγος στην ταινία να παραγκωνίζονται και το προβάδισμα να δίνεται σε μια αγιογραφία του Βαρουφάκη.
Η φράση της Κριστίν Λανγκάρτ «Σ’ αυτή την αίθουσα χρειαζόμαστε ενήλικες» δεν έχει εμπνεύσει μόνο τον τίτλο της ταινίας, αλλά και τον τρόπο που ο Γαβράς παρουσιάζει τους εταίρους, δηλαδή ως ένα ανώριμο νηπιαγωγείο. Μια επιλογή όμως που δεν διατηρεί καθόλη τη διάρκεια με συνέπεια: έτσι άλλοτε κινείται σε ένα γκροτέσκ δρόμο, ενώ άλλοτε θυμάται τον παλιό καλό του εαυτό των δυνατών πολιτικών θρίλερ. Το αποτέλεσμα είναι ότι η κλειστοφοβική ατμόσφαιρα που ξέρει να δημιουργεί διακόπτεται από χολιγουντιανά ενσταντανέ, χωρίς τελικά η ταινία να αποκτάει μια κοινή αισθητική γραμμή.
Επιπλέον ο Έλληνας δημιουργός προκειμένου να κάνει κατανοητά τα όσα συμβαίνουν, εμπλέκει στην αφήγησή του ντοκιμαντερίστικα στοιχεία, ατάκτως ειρημένα: ηθοποιοί που υποδύονται πραγματικά πρόσωπα- χωρίς βέβαια πάντα καταλαβαίνουμε ποιος είναι ποιος,- μπερδεύονται με σκηνές από δελτία ειδήσεων, δημιουργώντας σύγχυση τον θεατή, ενώ πλάνα με ξιφίες που αποτυπώνουν την ψυχολογική κατάσταση του πρώην πρωθυπουργού φλερτάρουν έντονα με το κιτς.
Ατυχής η μουσική του Αλεξάντερ Ντεσπλά, που θυμίζειτον «Ζορμπά» αλλά και κατάστημα στην Πλάκα, υπογραμμίζοντας συνεχώς ήττες και νίκες, αλλά και το χορικό του φινάλε, που παραπέμπει σε παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας αποκλειστικά φτιαγμένης για τουρίστες.
Μόνο οι ηθοποιοί και κυρίως ο Χρήστος Λούλης, που έχει μελετήσει καλά τον Βαρουφάκη και επιλέγει να τον ερμηνεύσει πιο σφαιρικά, προβάλλοντας, όσο του επιτρέπει το σενάριο, κι άλλες πλευρές του ήρωά του, κρατούν τις ισορροπίες σε μια ταινία που μοιάζει χαμένη στις προθέσεις της.
Ενήλικοι στην Αίθουσα (Adults in the Room)
Σκηνοθεσία: Κώστας Γαβράς
Παίζουν: Χρήστος Λούλης, Αλέξανδρος Μπουρδούμης, Ούλριχ Τούκουρ, Ντάαν Σούρμανς, Βαλέρια Γκολίνο
