Σήμερα αναμένεται να μάθει η Εκκλησία της Αλβανίας το νέο της Προκαθήμενο καθώς η Ιερά Σύνοδος αναμένεται να προβεί στην σε εκλογή νέου Αρχιεπισκόπου στο Συνοδικό Κέντρο, μετά τη Θεία Λειτουργία της Β’ Κυριακής των Νηστειών.
Ο νέος Προκαθήμενος ο οποίος θα εκλεγεί θα κληθεί να διαδεχθεί τον αοίδιμο Αρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κυρό Αναστάσιο, ο οποίος εξεδήμησε εις Κύριον την 25η Ιανουαρίου 2025 ύστερα από 33 χρόνια Σεπτής Πρωθιεραρχίας στην Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησίας της Αλβανίας την οποία ανέστησε με το έργο και τη δράση του, καθώς είχε υποστεί πολύτροπο μακροχρόνιο διωγμό από το αθεϊστικό καθεστώς Χότζα.
Η διαδικασία για την εκλογή
Όσο αφορά την εκλογή σήμερα νέου Αρχιεπισκόπου, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου, η διαδικασία θα ακολουθήσει τις διατάξεις του Καταστατικού της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας.
Σύμφωνα με το άρθρο 17 του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Αλβανίας: “Η εκλογή των Αρχιερέων (Αρχιεπισκόπου, Μητροπολιτών, Επισκόπων) γίνεται υπό της Ιεράς Συνόδου της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας συμφώνως προς τους ιερούς Κανόνας. Το Κληρικολαικόν Εκκλησιαστικόν Συμβούλιον προτείνει υποψηφίους προς χειροτονίαν εις τον επισκοπικόν βαθμόν. Τελικώς, η Ιερά Σύνοδος εκλέγει ένα εξ αυτών. Οι υποψήφιοι διά χειροτονίαν εις τον Επισκοπικόν βαθμόν, εκτός των προσόντων τα οποία ορίζουν οι Κανόνες της Εκκλησίας, δέον όπως είναι πτυχιούχοι της Θεολογικής Ακαδημίας «Ανάστασις» ή Ορθοδόξου Θεολογικής Σχολής πανεπιστημιακού επιπέδου και όπως έχουν παραμείνει και εργασθή τουλάχιστον επί τριετίαν εν Αλβανία. Οι Αρχιερείς της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας έχουν αλβανικήν υπηκοότητα. Εις ειδικάς περιπτώσεις δύναται να γίνη εξαίρεσις, κατόπιν αποφάσεως του Κληρικολαικού Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και της Ιεράς Συνόδου. Διά την χειροτονίαν Αρχιερέων της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας απαιτείται να υπάρχουν τουλάχιστον τρεις Αρχιερείς. Εις περίπτωσιν μικροτέρου αριθμού επιζώντων Επισκόπων, προς εξασφάλισιν του οριζομένου αριθμού υπό των ιερών Κανόνων, δύναται να ζητηθή η βοήθεια του παραχωρήσαντος το αυτοκέφαλον Οικουμενικού Πατριαρχείου”.
Η Ιερά Σύνοδος θα εκλέξει το νέο Αρχιεπίσκοπο. Τοποτηρητής του Θρόνου της Αρχιεπισκοπής Αλβανίας ορίστηκε από την Ιερά Σύνοδο, αμέσως μετά την εκδημία του μακαριστού Αρχιεπισκόπου κυρού Αναστασίου, ο Σεβ. Μητροπολίτης Κορυτσάς κ. Ιωάννης. Τα υπόλοιπα μέλη της Ιεράς Συνόδου είναι οι:
Μητροπολίτης Βερατίου, Αυλώνος & Κανίνης κ. Άστιος
Μητροπολίτης Αργυρόκαστρου κ. Δημήτριος
Μητροπολίτης Απολλωνίας και Φιέρι κ. Νικόλαος
Μητροπολίτης Ελμπασάν κ. Αντώνιος
Μητροπολίτης Αμαντίας κ. Ναθαναήλ
Επίσκοπος Κρούγιας κ. Αναστάσιος
Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας: Καθήκοντα και δικαιώματα
Ο Αρχιεπίσκοπος είναι ο Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας, επικεφαλής των εν τη Αλβανία Ορθο δόξων Χριστιανών, εκπρόσωπος αυτών ενώπιον των κρατικών αρχών, των διεθνών οργανισμών και πάσης αρχής και εξουσίας.
Ο τίτλος του Αρχιεπισκόπου είναι: «Μακαριώτατος, Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας», η δε φήμη αυτού στις εκκλησιαστικές Ακολουθίεςς εκφωνείται σύμφανα προς την λειτουργική παράδοση της τοπικής Εκκλησίας. Ο Αρχιεπίσκοπος έχει όλες τις υποχρεώσεις και όλα τα δικαιώματα τα προβλεπόμενα υπό των ιερών Κανόνων και του Καταστατικού.
Σύμφωνα με το άρθρο 22 του Καταστατικού Χάρτη ο Αρχιεπίσκοπος έχει τα εξής καθήκοντα και δικαιώματα:
“α) Ἀναγγέλλει, κατά τήν τάξιν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τήν ἐκλογήν καί ἀνάρρησιν αὐτοῦ δι᾿ ἐνθρονιστηρίων γραμμάτων τῇ Μεγάλῃ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίᾳ καί πάσαις ταῖς ἀνά τήν οἰκουμένην ἀδελφαῖς Ὀρθοδόξοις Αὐτοκεφάλοις Ἐκκλησίαις καί παρέχει τήν νενομισμένην ὁμολογίαν καί διαβεβαίωσιν περί τῆς ὑπ᾿ αὐτοῦ ἀπαρασαλεύτου τηρήσεως τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί πάντων ὅσα οἱ θεῖοι καί ἱεροί Κανόνες, ἡ ἱερά Παράδοσις καί ἡ τάξις τῆς Ἁγίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας διακελεύονται. Μνημονεύει κατά τήν τάξιν ἐν τοῖς διπτύχοις τοῦ ὀνόματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καί τῶν λοιπῶν Πατριαρχῶν καί Προέδρων τῶν Ἁγίων Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν.
β) Συγκαλεῖ τήν Ἱεράν Σύνοδον καί ἅπαντα τά σώματα ἤ ὄργανα τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας καί προεδρεύει τῶν συνεδριάσεων αὐτῶν.
γ) Ἐκπροσωπεῖ τήν Ὀρθόδοξον Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ἀλβανίας ἐνώπιον τῶν κρατικῶν Ἀρχῶν καί ὁπουδήποτε παραστῇ ἀνάγκη, προσωπικῶς ἤ καί δι᾿ ἐκπροσώπων.
δ) Ἐκπροσωπεῖ τήν Ὀρθόδοξον Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ἀλβανίας εἰς πᾶσαν σύμβασιν ἀγοραπωλησίας ἀκινήτων ἐν Ἀλβανίᾳ καί ἐν τῷ Ἐξωτερικῷ, προσωπικῶς ἤ διά πληρεξουσίου του.
ε) Διατηρεῖ τήν ἐκκλησιαστικήν κοινωνίαν καί ἐπικοινωνίαν μετά τῶν λοιπῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν.
ϛ) Ἐκδίδει ἐγκυκλίους πρός ὅλας τάς Ὀρθοδόξους Ἐνορίας τῆς Ἀλβανίας, ἐπισκέπτεται δέ, ὅταν θεωρῇ σκόπιμον, τούς Ἱεράρχας τῆς Ἐκκλησίας.
ζ) Χειροτονεῖ τούς Μητροπολίτας καί τούς Ἐπισκόπους ἀπό κοινοῦ μέ τούς Ἱεράρχας – μέλη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί συμφώνως πρός τούς ἱερούς Κανόνας.
η) Δέχεται τά ᾐτιολογημένα παράπονα κατά τῶν Ἀρχιερέων καί εἰσηγεῖται εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον ἀνακρίσεις ἐπιφορτίζων πρός τοῦτο ἕν μέλος αὐτῆς.
θ) Ἐπισκέπτεται τοὐλάχιστον ἀνά διετίαν τάς Ἐνορίας τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς καί ὑποβάλλει κατ᾿ ἔτος σχετικήν ἔκθεσιν εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον.
ι) Προκειμένου περί ζητημάτων ἤ ἀποριῶν γενικωτέρας ἐκκλησιαστικῆς φύσεως, ἐξερχομένων τῶν ὁρίων τῆς δικαιοδοσίας τῶν ἐπί μέρους Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπευθύνεται κατά τήν κανονικήν τάξιν πρός τόν Οἰκουμενικόν Θρόνον, δι᾿ οὗ ἡ κοινωνία μετά πάσης Ἐπισκοπῆς Ὀρθοδόξων τῶν ὀρθοτομούντων τόν λόγον τῆς ἀληθείας, καί ζητεῖ οὕτω τήν ἐπ᾿ αὐτῶν ἔγκυρον τῶν ἀδελφῶν Ἐκκλησιῶν γνώμην καί ἀντίληψιν.
ια) Ἀναλαμβάνει εὐρυτέρας πρωτοβουλίας, ὁσάκις ἡ χώρα εὑρίσκεται εἰς ἔκτακτον ἀνάγκην, ἐκ φυσικῶν καταστροφῶν ἤ ἄλλων αἰτίων, συνεργαζόμενος μετά τῶν κρατικῶν ἀρχῶν, τῶν ἡγεσιῶν τῶν λοιπῶν θρησκευτικῶν κοινοτήτων καί τῶν διεθνῶν ὀργανισμῶν, πρός ἀνακούφισιν τῶν πληγέντων καί ἐπούλωσιν τῶν τραυμάτων.
ιβ) Ἀσκεῖ πᾶν ἄλλο δικαίωμα, τό ὁποῖον παρέχεται εἰς αὐτόν ὑπό τῶν ἱερῶν Κανόνων”.
*Κεντρική φωτογραφία: Ο Χριστός Παντοκράτορας από το εσωτερικό του τρούλου του Καθεδρικού Ναού της Αναστάσεως του Κυρίου στα Τίρανα
