Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2024 -

Θέλει... δρόμο η εξομάλυνση των σχέσεων ΗΠΑ - Κούβας



Η Χοσεφίνα Βιντάλ λαμβάνει κάθε χρόνο από τις ΗΠΑ μια επιταγή για 4.085 δολάρια, τα χρήματα του ενοικίου για την αμερικανική ναυτική βάση στον κόλπο Γκουαντάναμο της Κούβας.

Όμως η κυβέρνηση της Κούβας αρνείται να εξαργυρώσει τις επιταγές, επειδή θεωρεί παράνομη την αμερικανική κατοχή του Γκουαντάναμο.

Ο πρώην ηγέτης Φιντέλ Κάστρο συνήθιζε να τις παραχώνει σ' ένα συρτάρι και η Βιντάλ λέει πως αποθηκεύονται τώρα σε αρχεία «σαν ένα ιστορικό ντοκουμέντο».

«Τις λαμβάνω προσωπικά, τον ένα χρόνο μετά τον άλλον», λέει η Βιντάλ, διευθύντρια αρμόδια για τις αμερικανικές υποθέσεις στο κουβανικό υπουργείο Εξωτερικών και κορυφαία διαπραγματευτής του στις διμερείς συνομιλίες με την Ουάσινγκτον, σε μια αποκλειστική συνέντευξη που έδωσε στο πρακτορείο Reuters. «Έχουμε φτιάξει μια συλλογή».

Καθώς οι δύο χώρες παραμερίζουν τώρα την αντιπαλότητά τους του Ψυχρού Πολέμου και αποκαθιστούν διπλωματικές σχέσεις, πολλές παλιές διμερείς διενέξεις ανασύρονται από το συρτάρι για διαπραγμάτευση.

Αμφότερες οι πλευρές βλέπουν μια ευκαιρία για ταχεία πρόοδο σε μερικά σχετικά απλά ζητήματα, στα οποία περιλαμβάνεται πιθανόν μια συμφωνία για την πολιτική αεροπορία, όμως άλλα θα χρειασθούν χρόνια και είναι και πάλι αμφίβολο αν θα υπάρξει ποτέ συμφωνία.

Από τη μια πλευρά, η Κούβα θέλει πίσω 116 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης στον κόλπο του Γκουαντάναμο στην ανατολική Κούβα.

Θέλει επίσης να τερματισθεί το αμερικανικό οικονομικό εμπάργκο, να μην εκπέμπονται πλέον αντικομμουνιστικές ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές προς την Κούβα και να σταματήσουν τα χρηματοδοτούμενα από τις ΗΠΑ «προγράμματα δημοκρατίας» που η Αβάνα λέει ότι έχουν στόχο να ανατρέψουν την κυβέρνηση.

Η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα υπογραμμίζει πως το Γκουαντάναμο δεν είναι προς συζήτηση ενώ ο στόχος της να άρει το εμπάργκο αντιμετωπίζει σκληρή αντίσταση στο ελεγχόμενο από τους Ρεπουμπλικάνους Κογκρέσο.

Η Ουάσινγκτον θα ασκήσει επίσης πιέσεις στην Κούβα σε θέματα ανθρώπινων δικαιωμάτων, δημοκρατίας και άλλων προσωπικών ελευθεριών.

Ο υπουργός Εξωτερικών έκανε την Παρασκευή έκκληση για «αυθεντική δημοκρατία» στην Κούβα και οι ΗΠΑ ζητούν την έκδοση μερικών Αμερικανών φυγάδων που ζουν στο νησί.

Αυτά που οι ΗΠΑ παρουσιάζουν ως ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων, η Κούβα τα βλέπει ως θέματα εσωτερικής ασφάλειας και επιμένει ότι θα κάνει πολιτικές αλλαγές μόνο σύμφωνα με τις δικές της ανάγκες. Λέει επίσης ότι δεν μπορεί να παραδώσει φυγάδες στους οποίος έχει χορηγηθεί άσυλο.

Η Βιντάλ αναγνωρίζει τις δυσκολίες που υπάρχουν, αλλά λέει πως η Κούβα είναι πρόθυμη να αντιμετωπίσει όλα τα θέματα, όσο δύσκολα κι αν είναι.

«Προτιμώ να μην είμαι απαισιόδοξη», είπε στη συνέντευξη που έδωσε την Παρασκευή, όταν ο Κέρι βρισκόταν στην Αβάνα για να υψώσει τη σημαία των ΗΠΑ στην αμερικανική πρεσβεία η οποία άνοιξε και πάλι πρόσφατα, για πρώτη φορά από το 1961.

Ο Κέρι δήλωσε επίσης πως ο δρόμος προς την εξομάλυνση θα είναι δύσκολος, σημείωσε όμως πως η εκ νέου λειτουργία των πρεσβειών ήταν ένα σημαντικό βήμα.

«Θα συνεχίσουν να υπάρχουν θέματα στα οποία διαφωνούμε ή τα οποία μπορεί να μην είναι ακόμη ώριμα για συζήτηση ή αλλαγές», δήλωσε ο Κέρι σε συνέντευξη Τύπου.

Οι δύο πλευρές θα θέσουν τις προτεραιότητες και τα χρονοδιαγράμματα σε σειρά θεμάτων με μια διμερή επιτροπή που θα συνεδριάσει για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο.

Η Βιντάλ δήλωσε πως μια συμφωνία για την πολιτική αεροπορία, βάσει της οποίας αμερικανικές και κουβανικές αεροπορικές εταιρείες θα μπορούσαν να αποκτήσουν δικαιώματα προσγείωσης οι μεν στη χώρα των δε, είναι ένας τομέας στον οποίο μια συμφωνία μπορεί να συναφθεί σύντομα.

Δήλωσε επίσης πως η Κούβα είναι πρόθυμη να συζητήσει επίμαχα θέματα, όπως οι 5.913 διεκδικήσεις Αμερικανών που περιουσίες τους ιδιωτικοποιήθηκαν μετά την επανάσταση του 1959 που έφερε στην εξουσία τον Φιντέλ Κάστρο.

Οι δύο πλευρές θα αρχίσουν τις συνομιλίες έχοντας ανάμεσά τους ένα τεράστιο χάσμα. Ένας κουβανικός νόμος συνδέει τις διαπραγματεύσεις για τις διεκδικήσεις ιδιοκτησιών με τις διεκδικήσεις της Κούβας για ζημιές που προκλήθηκαν από το εμπάργκο και άλλες επιθετικές ενέργειες των ΗΠΑ.

Η Βιντάλ λέει πως οι ζημιές ανέρχονταν σε περισσότερα από 300 δισεκ. δολάρια έως το έτος 2000, ένα ποσό πολύ υψηλότερο από την αξία των αμερικανικών διεκδικήσεων περιουσιών ή από αυτό που η Ουάσινγκτον θα ήταν ποτέ διατεθειμένη να πληρώσει.

Οι συνομιλίες για απ' ευθείας ταχυδρομικές υπηρεσίες, την περιβαλλοντική προστασία και την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών θα επαναληφθούν, δήλωσε η Βιντάλ, οικοδομώντας πάνω σε συμφωνίες που έχουν ήδη επιτευχθεί για τον καθαρισμό πετρελαιοκηλίδων και τη συνεργασία σε θαλάσσιες επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης.

Στο περισσότερο ευαίσθητο ζήτημα των πολιτικών μεταρρυθμίσεων, η Βιντάλ δήλωσε πως η Κούβα δεν θα παραχωρήσει οτιδήποτε για να κατευνάσει τους σκληροπυρηνικόυς αντιπάλους του Ομπάμα στο αμερικανικό Κογκρέσο ή τους αντικαστρικούς εξόριστους στο Μαϊάμι.

«Οτιδήποτε και να κάνουμε ή να σταματήσουμε να κάνουμε, οι άνθρωποι αυτοί... απλώς θα ζητούν περισσότερα και περισσότερα και περισσότερα», δήλωσε. «Δεν θέλουν αυτό που είναι καλό για τον κουβανικό λαό. Θέλουν εκδίκηση».