Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου 2024 -

Παγόβουνο-γίγας θα αποκολληθεί στην Ανταρκτική



Oλοι συνεπαίρνονται από τα παγόβουνα και η ιδέα ότι μπορεί κάποια από αυτά να φθάνουν σε μέγεθος μεγάλης πόλης μοιάζει να εξάπτει τη φαντασία.

Ο Βρετανός αστροναύτης Τιμ Πικ φωτογράφισε ένα από αυτά ενώ βρισκόταν σε τροχιά γύρω από τη Γη. Φωτογράφισε ένα παγόβουνο που θα μπορούσε με ευκολία να χωρέσει σε έναν από τους δακτύλιους της πόλης του Λονδίνου. Ωστόσο, με μέγεθος που είναι 26 χιλιόμετρα επί δεκατρία, μοιάζει ελάχιστο συγκριτικά με αυτό που πρόκειται να σπάσει από την ανατολική πλευρά της χερσονήσου της Ανταρκτικής.

Το ρήγμα έχει μεγαλώσει τώρα στα άκρα της παγοκρηπίδας του Λάρσεν. Ενα λεπτό κομμάτι πάγου με μήκος πέντε χιλιομέτρων είναι αυτό που συγκρατεί ένα παγόβουνο 6.600 τετραγωνικών χιλιομέτρων από το να ξανοιχθεί στη Θάλασσα Βεντέλ. Πρόκειται για μία έκταση πάγου ίση με το ένα τέταρτο της Ουαλλίας.

Προκειμένου να συγκεντρώσουν περισσότερες στατιστικές, οι επιστήμονες χρησιμοποιήσαν το διαστημικό σκάφος Cryosat. Οπως όλοι γνωρίζουμε, μεγάλα κομμάτια πάγου βρίσκονται κάτω από τα νερά της περιοχής και η αποστολή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος χρησιμοποιεί ένα ειδικό μετρητή ύψους προκειμένου να υπολογίσει τις πραγματικές τους διαστάσεις. Από το υψόμετρο όπου βρίσκεται ο Cryosat μπορεί να υπολογίσει το ύψος της παγοκρηπίδας. Από εκεί και πέρα είναι μάλλον απλό να υπολογιστεί ο όγκος του πάγου που κρύβεται κάτω από τα νερά.

Η πορεία του παγόβουνου

«Ο Cryosat διαθέτει δύο αντένες ραντάρ που μας επιτρέπουν να κάνουμε τις απαραίτητες μετρήσεις στο παγόβουνο και να δημιουργήσουμε τα κατάλληλα πρότυπα», εξηγεί ο δρ Νόελ Γκούρμελεν του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου.

Ολες αυτές οι πληροφορίες είναι εξαιρετικά χρήσιμες για τους επιστήμονες, καθώς υποδεικνύουν με ποια ταχύτητα μπορεί να κινηθεί το παγόβουνο από τη στιγμή που θα αποκολληθεί από την παγοκρηπίδα Λάρσεν. Πρόκειται για πολύ σημαντικά στοιχεία ιδιαίτερα αν το παγόβουνο μπει στους δρόμους της ναυσιπλοΐας και αποτελέσει ένα σημαντικό κίνδυνο.

Τα παγόβουνα επηρεάζονται από τους ανέμους και τα ρεύματα αλλά στην περίπτωση αυτή, εξαιτίας του μεγάλου όγκου, μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο και άλλοι παράγοντες, όπως αυτοί της βαρύτητας και της έλξης.

Σε αβαθή νερά

Η μάζα της Ανταρκτικής έλκει τα νερά σε υψηλότερο σημείο κοντά στις ακτές παρά στο κέντρο του ωκεανού, υψηλότερα κατά μισό μέτρο. Το παγόβουνο Λάρσεν πρόκειται να γλιστρήσει πάνω σε αυτή την κατωφέρεια, αλλά μόνο αν δεν προσκρούσει στον πυθμένα του ωκεανού.

Τα νερά κοντά στην Ανταρκτική είναι σχετικώς αβαθή και πιθανολογείται ότι το παγόβουνο θα δημιουργήσει ένα ρήγμα στον πυθμένα. Τα στοιχεία που θα λάβουν από τον Cryosat οι επιστήμονες θα τους αποκαλύψουν που μπορεί να πάει το παγόβουνο και που όχι.

Οπως επισημαίνει η δρ Ανα Χογκ του Πανεπιστημίου του Λιντς: «Δεν είναι απίθανο το παγόβουνο απλώς να κολλήσει σε κάποια δομή του θαλάσσιου πυθμένα.Ανάλογα φαινόμενα έχουμε δει και στο παρελθόν, όπου τα παγόβουνα μετατρέπονται σε νησίδες στη Θάλασσα Βεντέλ».

Έντυπη