Σε ένα σκηνικό αβεβαιότητας για την πορεία της Ουκρανίας, περίπου 15 ηγέτες-σύμμαχοι του Κιέβου συναντώνται σήμερα στο Λονδίνο σε μια κρίσιμη σύνοδο, όπου θα επιχειρήσουν να διαμορφώσουν ένα νέο πλαίσιο εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία.
Η σύνοδος λαμβάνει χώρα στον απόηχο της επεισοδιακής συνάντησης του Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τον Ντόναλντ Τραμπ, που σηματοδότησε την πιθανή απομάκρυνση της Ουάσινγκτον από την αδιάκοπη χρηματοδότηση του πολέμου.
Ο Ουκρανός πρόεδρος βρέθηκε στο Λονδίνο σε μια απέλπιδα προσπάθεια να διασώσει τη στήριξη της Δύσης. Η περιοδεία του συνοδεύεται από εμφανή ανησυχία, καθώς η σύγκρουση με τον Τραμπ προκάλεσε ρήγμα στις αμερικανο-ουκρανικές σχέσεις.
Η συνάντηση της Παρασκευής στον Λευκό Οίκο εξελίχθηκε σε δημόσια αντιπαράθεση, με τον Αμερικανό πρόεδρο να υπογραμμίζει πως οι ΗΠΑ δεν θα συνεχίσουν να γράφουν “λευκές επιταγές” στην Ουκρανία.
Στο Λονδίνο, ο Ζελένσκι αναζήτησε στήριξη από τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, ο οποίος διαβεβαίωσε πως το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει αταλάντευτος υποστηρικτής του Κιέβου.
Παράλληλα, Λονδίνο και Κίεβο υπέγραψαν συμφωνία δανείου ύψους 2,26 δισ. λιρών (περίπου 2,74 δισ. ευρώ), χρήματα που – όπως δήλωσε ο Ζελένσκι – θα χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή όπλων στην Ουκρανία.
Η σημερινή σύνοδος σηματοδοτεί μια προσπάθεια των Ευρωπαίων ηγετών να αναλάβουν τον έλεγχο της στρατηγικής στήριξης της Ουκρανίας, υπό τον φόβο ότι ο Τραμπ θα μειώσει δραστικά την αμερικανική στρατιωτική και οικονομική συνεισφορά.
Στη σύνοδο συμμετέχουν ηγέτες όπως ο Εμανουέλ Μακρόν, ο Όλαφ Σολτς, ο Τζάστιν Τριντό και η Τζόρτζια Μελόνι, ενώ παρόντες θα είναι και ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και οι πρόεδροι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ένα από τα βασικά θέματα που θα τεθούν είναι η πιθανή στρατιωτική αυτονόμηση της Ευρώπης, με τον Μακρόν να δηλώνει ανοιχτός στη συζήτηση περί δημιουργίας ευρωπαϊκών πυρηνικών αποτρεπτικών δυνάμεων.
Το Παρίσι και το Βερολίνο εξετάζουν την εμπλοκή της γαλλικής και βρετανικής πυρηνικής ομπρέλας σε μια νέα αμυντική αρχιτεκτονική, την ώρα που οι ΗΠΑ φαίνεται να παίρνουν αποστάσεις.
Η κόντρα μεταξύ των δύο ηγετών έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Ο Ζελένσκι φέρεται να αποχώρησε εξοργισμένος από τον Λευκό Οίκο, ενώ η στάση του Τραμπ προκάλεσε αναταράξεις στην Ευρώπη.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας δήλωσαν πως η Ευρώπη πρέπει να “σταθεί στο ύψος της πρόκλησης” και να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη στήριξη του Κιέβου.
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, επανέλαβε τη θέση του ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να συνεχίσει να εξαρτάται επ’ αόριστον από την αμερικανική βοήθεια. Σε δηλώσεις του, ανέφερε ότι ο Ζελένσκι “συμπεριφέρθηκε σαν να ήταν κάποιος που αξιώνει στήριξη χωρίς αντάλλαγμα”, τονίζοντας πως “χωρίς τις ΗΠΑ, η Ουκρανία δεν μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο”.
Εν μέσω αυτής της διπλωματικής σύγκρουσης, η Ουγγαρία παρεμβαίνει δυναμικά, με τον πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπάν να ζητά ευρωπαϊκές διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα, απειλώντας ακόμα και με μπλοκάρισμα των αποφάσεων της Συνόδου της 6ης Μαρτίου. Οι δηλώσεις του Ορμπάν καταδεικνύουν τη διχόνοια στο εσωτερικό της ΕΕ σχετικά με την υποστήριξη στην Ουκρανία και την αβεβαιότητα για την επόμενη ημέρα της σύγκρουσης.
Η σημερινή σύνοδος στο Λονδίνο δεν είναι απλώς μια ακόμα διεθνής συνάντηση για την Ουκρανία. Είναι η πρώτη μεγάλη δοκιμασία της Ευρώπης απέναντι στη νέα στάση της Ουάσινγκτον, καθώς η προεδρία Τραμπ δείχνει σαφή διάθεση να αποτραβηχτεί από τον ρόλο του “χρηματοδότη” του πολέμου.
Ο Ζελένσκι, αποδυναμωμένος μετά την αντιπαράθεση με τον Τραμπ, βρίσκεται σε πορεία πολιτικής απομόνωσης και προσπαθεί να βρει νέο στήριγμα στις ευρωπαϊκές δυνάμεις. Ωστόσο, με την Ευρώπη διχασμένη και τον Ορμπάν να απαιτεί διάλογο με τη Ρωσία, οι εξελίξεις δείχνουν πως το μέλλον της Ουκρανίας βρίσκεται πλέον σε επικίνδυνη αβεβαιότητα.
Nέα δεδομένα έβαλε ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν που έχει προτείνει την έναρξη απευθείας συνομιλιών μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός και διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία. Αυτή η πρόταση αναμένεται να προκαλέσει έντονες συζητήσεις, δεδομένων των διαφοροποιημένων απόψεων εντός της Ένωσης.
Τέλος, η Τουρκία αναμένεται να επαναφέρει την πρότασή της για φιλοξενία ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, υποστηρίζοντας ότι οποιαδήποτε συμφωνία ειρήνης πρέπει να περιλαμβάνει τη συμμετοχή και των δύο πλευρών.
Πάντως, ο πήχης των προσδοκιών από τη διάσκεψη, σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, δεν έχει τοποθετηθεί ψηλά καθώς δύσκολα θα προκύψει κάτι δραματικά διαφορετικό από την δεδηλωμένη στήριξη της ΕΕ στην Ουκρανία.
