Το κοινοβούλιο της Νότιας Κορέας προχώρησε στην καθαίρεση του προέδρου Γιουν Σουκ Γεόλ, μετά το φιάσκο της 3ης Δεκεμβρίου, όταν αποπειράθηκε να κηρύξει στρατιωτικό νόμο, μέτρο που υποχρεώθηκε να πάρει πίσω έξι ώρες αργότερα, ανοίγοντας τον δρόμο για μια πολύμηνη διαδικασία που μπορεί να οδηγήσει στην εκλογή νέου ηγέτη, σε μία από τις πιο ταραχώδεις περιόδους της χώρας τα τελευταία χρόνια.

Με την απαραίτητη πλειοψηφία των δύο τρίτων, οι βουλευτές ψήφισαν 204 υπέρ και 85 κατά της καθαίρεσης, αφαιρώντας άμεσα τις εκτελεστικές εξουσίες από τον Γιουν. Τρεις βουλευτές απείχαν και οκτώ και οκτώ ψηφοδέλτια ήταν άκυρα.

«Αν και σταματάω για την ώρα, το ταξίδι προς το μέλλον που κάνω τα τελευταία δυόμισι χρόνια δεν πρέπει ποτέ να σταματήσει. Ποτέ δεν θα τα παρατήσω. Θα λάβω σοβαρά υπόψιν την κριτική σας, τον έπαινο και τη στήριξη και θα κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ για τη χώρα μέχρι τέλους», ήταν τα πρώτα λόγια του Γιούν μετά το αποτέλεσμα.

 

 

Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας χαιρέτισε η αντιπολίτευση. «Η σημερινή καθαίρεση είναι μια μεγάλη νίκη του λαού και της δημοκρατίας», δήλωσε ο Παρκ Τσαν-ντε, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος.

Ποιος θα ασκεί τα καθήκοντά του;

Η προηγούμενη προσπάθεια για καθαίρεση απέτυχε την περασμένη εβδομάδα. Στο μεσοδιάστημα, καθήκοντα προσωρινού προέδρου θα ασκεί ο πρωθυπουργός Χαν Ντουκ-σου, πρώην πρέσβης στις ΗΠΑ με σπουδές στο Χάρβαρντ.

Ο Γιουν, περίπου στη μέση της πενταετούς θητείας του που λήγει το 2027, δεν θα απομακρυνθεί οριστικά από το αξίωμα, εκτός αν το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας επικυρώσει την απόφαση. Το δικαστήριο έχει περιθώριο έως έξι μήνες για να αποφανθεί, αν και στο παρελθόν έχει κινηθεί πιο γρήγορα. Αν η καθαίρεση επικυρωθεί, θα διεξαχθούν πρόωρες εκλογές μέσα σε 60 ημέρες.

Το φαβορί για τις εκλογές

Φαβορί σε πιθανές εκλογές είναι ο Λι Τζε-μιούνγκ, ο κύριος αντίπαλος του Γιουν και επικεφαλής του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος, που ηγήθηκε της προσπάθειας για την καθαίρεση. Πρόσφατη δημοσκόπηση τον τοποθέτησε στο 52% των προτιμήσεων, με τον κορυφαίο συντηρητικό υποψήφιο να φτάνει μόλις το 10%. Ο Λι αναμένεται να φέρει μια διαφορετική προσέγγιση στην εξωτερική πολιτική, επιδιώκοντας διάλογο με τη Βόρεια Κορέα, μεγαλύτερη ανεξαρτησία από τις ΗΠΑ, ισορροπία στις σχέσεις με την Κίνα και πιο σκληρή στάση απέναντι στην Ιαπωνία.
Από την ανάληψη των καθηκόντων του το 2022, ο Γιουν αναζωογόνησε τη διπλωματία με το Τόκιο, εμβάθυνε τις σχέσεις με την κυβέρνηση Μπάιντεν και δημιούργησε πρωτοφανή στρατιωτική συνεργασία μεταξύ ΗΠΑ, Ιαπωνίας και Νότιας Κορέας.

Την περασμένη εβδομάδα, βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος του Γιουν αποχώρησαν από την αίθουσα, εμποδίζοντας την ψηφοφορία καθαίρεσής του λόγω έλλειψης απαρτίας. Ωστόσο, η πίεση προς τον Γιουν αυξήθηκε, καθώς η στάση του έγινε πιο προκλητική, με τον ίδιο να δηλώνει σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμα ότι θα «πολεμήσει μέχρι τέλους». Τελικά, αρκετά μέλη του κόμματός του υποστήριξαν την πρόταση καθαίρεσης.

 

 

Ο Γιουν δήλωσε ότι επέβαλε στρατιωτικό νόμο στις 3 Δεκεμβρίου από απόγνωση, για να προειδοποιήσει το κοινό για μια «καταστροφική κρίση» που βρισκόταν σε εξέλιξη στη χώρα. Παράλληλα, κατηγόρησε την αντιπολίτευση για πολιτικά παιχνίδια, μπλοκάροντας νομοσχέδια και στοχεύοντας υψηλόβαθμους αξιωματούχους. Υποστήριξε ότι οι πολιτικοί του εχθροί καθιστούν τη Νότια Κορέα ευάλωτη σε «κομμουνιστικές δυνάμεις» από τη Βόρεια Κορέα.

Πάνω από το 90% ήθελε την απομάκρυνση του Γιούν

Περισσότεροι από το 90% των Νοτιοκορεατών ήθελαν την απομάκρυνση του Γιουν, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις. Σε άλλη έρευνα, η δημοτικότητα του Γιουν κατρακύλησε στο 11%.
Ο Γιουν γίνεται ο τρίτος πρόεδρος της Νότιας Κορέας που καθαιρείται.

 

 

Το 2004, ο Ρο Μου-χιουν είχε κατηγορηθεί για παραβίαση της εκλογικής νομοθεσίας, αλλά επανήλθε στην εξουσία έπειτα από δύο μήνες. Το 2016, η Παρκ Γκουν-χιε καθαιρέθηκε για σκάνδαλο διαφθοράς, με το δικαστήριο να επικυρώνει την απόφαση μετά από τρεις μήνες.

Έως τα μέσα Μαρτίου αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία

Σε σύγκριση με την υπόθεση της Παρκ, η νομική βάση για την καθαίρεση του Γιουν φαίνεται πιο ξεκάθαρη. Η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τα μέσα Μαρτίου, λόγω της λήξης της θητείας ορισμένων δικαστών τον Απρίλιο.

Η πολιτική αστάθεια έχει προκαλέσει πτώση των χρηματιστηρίων, αποδυνάμωση του νομίσματος και παράλυση της διπλωματίας.

Η Νότια Κορέα, στενός σύμμαχος των ΗΠΑ, έχει διανύσει μακρύ δρόμο από τη στρατιωτική διακυβέρνηση της δεκαετίας του 1980, με τους πολίτες να υπερηφανεύονται για τη μετάβασή τους στη δημοκρατία. Η απόφαση του Γιουν να επιβάλει στρατιωτικό νόμο προκάλεσε τριγμούς, ακόμη και σε ανώτατα στελέχη της κυβέρνησής του, ενώ αιφνιδίασε και την κυβέρνηση Μπάιντεν, που παραδέχτηκε ότι δεν είχε ειδοποιηθεί εκ των προτέρων.

Η καθαίρεση του Γιουν αναμένεται να καταλαγιάσει την οργή της κοινής γνώμης και να ξεκαθαρίσει ποιος έχει την ευθύνη διακυβέρνησης. Ωστόσο, η αντιπολίτευση κατηγορεί ως αντισυνταγματική την προσωρινή διαχείριση από το κόμμα του Γιουν και τον πρωθυπουργό Χαν, ενώ οι έρευνες για την επιβολή στρατιωτικού νόμου συνεχίζονται, με τον Χαν να δηλώνει πρόθυμος να συνεργαστεί με τις αρχές.