Τραγικές είναι για μία ακόμα φορά οι εικόνες από την πολύπαθη Οδησσό: ένα τελευταίο κύμα επιθέσεων προκάλεσε τον θάνατο τουλάχιστον δύο ανθρώπων και σοβαρές ζημιές σε δεκάδες ουκρανικά αρχιτεκτονικά ορόσημα, συμπεριλαμβανομένου του ιστορικού ορθόδοξου καθεδρικού ναού της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
Περιφερειακός στρατιωτικός αξιωματούχος δήλωσε ότι εκτός από τις ανθρώπινες απώλειες τουλάχιστον 25 αρχιτεκτονικά μνημεία καταστράφηκαν: «Οι Ρώσοι έστρεψαν σκόπιμα τους πυραύλους τους προς το ιστορικό κέντρο της πόλης της Οδησσού, το οποίο τελεί υπό την προστασία της UNESCO. Όλα όσα χτίστηκαν με σκληρή δουλειά από μεγάλους αρχιτέκτονες καταστρέφονται τώρα από κυνικούς απάνθρωπους», είπε χαρακτηριστικά ο OlehKiper.
- Γράφει η Δέσποινα Σωτηρίου
Αξίζει να σημειωθεί ότι από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία η UNESCO έχει επαληθεύσει ζημιές σε 270 τοποθεσίες: 116 θρησκευτικούς χώρους, 27 μουσεία, 95 κτίρια ιστορικού ή/και καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος, 19 μνημεία, 12 βιβλιοθήκες, 1 Αρχείο.
Μερικοί από τους άλλους πολιτιστικούς χώρους που υπέστησαν ζημιές περιλαμβάνουν το Σπίτι των Επιστημόνων και τη λεωφόρο Zhvanetskyi, δήλωσε την Κυριακή ο δήμαρχος της ΟδησσούHennadiiTrukhanov. Καταστράφηκαν επίσης αρκετά ιστορικά αρχοντικά.
Ο Καθεδρικός Ναός της Μεταμόρφωσης είναι το μεγαλύτερο εκκλησιαστικό κτήριο της Οδησσού. Καθαγιάστηκε το 1809, καταστράφηκε κατά τη διάρκεια της Σοβιετικής εποχής το 1936 προτού ανοικοδομηθεί όταν η Ουκρανία έγινε ανεξάρτητο έθνος.
Ο καθεδρικός ναός βρίσκεται στο κέντρο της πόλης της Οδησσού, την οποία η UNESCO έχει χαρακτηρίσει Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
Εικόνες από την πόλη δείχνουν το εσωτερικό του καθεδρικού ναού γεμάτο συντρίμμια. Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν μάλιστα ότι η εικόνα της προστάτιδας της πόλης ανασύρθηκε κάτω από τα ερείπια.
Η Οδησσός είναι βασικό πολιτιστικό κέντρο και έχει μακροχρόνιους δεσμούς με τη Ρωσία. Ιδρύθηκε υπό την Μεγάλη Αικατερίνη και κάποτε ήταν το δεύτερο πιο σημαντικό λιμάνι της Ρωσίας.
Ο Ουκρανός υπουργός Πολιτισμού OleksandrTkachenko ζήτησε την αποβολή της Ρωσίας από την UNESCO, κατηγορώντας τη Μόσχα ότι «θέτει σε κίνδυνο τους φιλήσυχους πολίτες και την περιουσία της Παγκόσμιας Κληρονομιάς».
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας από την πλευρά του αρνήθηκε ότι στόχευσε τον καθεδρικό ναό και είπε ότι πραγματοποίησε επιθέσεις στα σημεία όπου προετοιμάζονταν «τρομοκρατικές ενέργειες». «Όλοι οι στόχοι που είχαν προγραμματιστεί για επίθεση καταστράφηκαν», προστίθεται σε ανακοίνωση.
Ο επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ JosepBorrell έγραψε στο Twitter ότι «η Ρωσία έχει ήδη καταστρέψει εκατοντάδες πολιτιστικούς χώρους, προσπαθώντας να καταστρέψει την Ουκρανία». Ο ίδιος χαρακτήρισε την καταστροφή του Καθεδρικού Ναού της Μεταμόρφωσης «άλλο ένα έγκλημα πολέμου» που διέπραξε η Ρωσία.
Αυτή η εχθρική ενέργεια έρχεται λίγες μέρες μετά από άλλες επιθέσεις που επηρέασαν πολλά μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς σε περιοχές που προστατεύονται από τη Σύμβαση Παγκόσμιας Κληρονομιάς στο Λβιβ και την Οδησσό.
«Αυτή η εξωφρενική καταστροφή σηματοδοτεί μια κλιμάκωση της βίας κατά της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουκρανίας. Καταδικάζω σθεναρά αυτήν την επίθεση κατά του πολιτισμού και προτρέπω τη Ρωσική Ομοσπονδία να λάβει ουσιαστικά μέτρα για να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της βάσει του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της σύμβασης της Χάγης του 1954 για την προστασία της πολιτιστικής ιδιοκτησίας σε περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης και της σύμβασης του 1972 για την παγκόσμια κληρονομιά.» δήλωσε η γενική διευθύντρια της UNESCO, ΟντρέΑζουλέ .
Η κ. Αζουλέ επισκέφθηκε την Οδησσό στις 4 Απριλίου 2023 για να συναντηθεί με διαχειριστές τοποθεσιών Παγκόσμιας Κληρονομιάς και ενδιαφερόμενους φορείς από τον πολιτιστικό τομέα. Έκανε απολογισμό των επειγόντων ενεργειών που ανέλαβε η UNESCO για την προστασία αυτής της εξαιρετικής κληρονομιάς που απειλείται από τον πόλεμο.
Τις επόμενες ημέρες, η UNESCO θα πραγματοποιήσει αποστολή στην Οδησσό για να πραγματοποιήσει προκαταρκτική εκτίμηση των ζημιών.
Αυτές οι επιθέσεις έρχονται σε αντίθεση με τις πρόσφατες δηλώσεις των αρχών της Ρωσίας σχετικά με τις προφυλάξεις που ελήφθησαν για την προστασία των τοποθεσιών Παγκόσμιας Κληρονομιάς στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των ζωνών προστασίας τους.
Φωτογραφίες: ΑP via Κathimerini
