Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η Ευρώπη - και όχι μόνο - την πρωτοφανή πολιτική κρίση που έχει ξεσπάσει στην Ιταλία, λόγω της αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης.
Ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Τζουσέπε Κόντε παρέδωσε εχθές το βράδυ την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα, έχοντας προσκρούσει προηγουμενως στην άρνηση του δεύτερου να εγκρίνει τον διορισμό του 81χρονου ευρωσκεπτικιστή, Πάολο Σαβόνα, στο πόστο του υπουργού των Οικονομικών. Ο Σαβόνα, ο οποίος επελέγη από τον συνασπισμό ακροδεξιών-λαϊκιστών, υποστηρίχθηκε με μεγάλη επιμονή από τον αρχηγό της Λέγκα, Ματέο Σαλβίνι, που τελικά προτίμησε να ρισκάρει την πρόκληση θεσμικής κρίσης με τον πρόεδρο της χώρας παρά να κάνει πίσω στην επιλογή του.
«Είτε μπορούμε να εργασθούμε καλά για να ξαναδώσουμε ένα μέλλον στην χώρα αυτή και στα παιδιά μας ή τότε στην δημοκρατία, εάν είμαστε ακόμη σε δημοκρατία, δεν υπάρχει παρά ένα πράγμα για να γίνει: να δώσουμε τον λόγο στους Ιταλούς», δήλωσε ο Σαλβίνι πριν ακόμη ο Κόντε καταθέσει την εντολή.
Όπως όλα δείχνουν, το επόμενο βήμα για την Ιταλία είναι κυβέρνηση τεχνοκρατών με επικεφαλής πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του ΔΝΤ. Ο πρόεδρος Ματαρέλα κάλεσε σήμερα το πρωί στο προεδρικό μέγαρο τον οικονομολόγο Κάρλο Κοταρέλι, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, πιθανότατα για να του αναθέσει τον σχηματισμό «κυβέρνησης του προέδρου» που θα αναλάβει την οργάνωση των νέων εκλογών.
Η αιτιολογία της άρνησης του προέδρου
Ο πρόεδρος Ματαρέλα, πρώην δικαστής του Συνταγματικού Δικαστηρίου και αυστηρός τοποτηρητής του Συντάγματος, αρνήθηκε να υποκύψει σε αυτό που ήδη από την Πέμπτη θεωρούσε «επιβολή» των πολιτικών κομμάτων, αντίθετη κατά την γνώμη του με τα συμφέροντα της Ιταλίας.
«Ο ορισμός του υπουργού Οικονομίας συνιστά πάντοτε ένα άμεσο μήνυμα εμπιστοσύνης ή συναγερμού προς τους οικονομικούς και χρηματοπιστωτικούς παράγοντες», εξήγησε ο πρόεδρος Ματαρέλα στους δημοσιογράφους.
«Ζήτησα για το υπουργείο αυτό έναν πολιτικό εκπρόσωπο της πλειοψηφίας που να συνάδει με την προγραμματική συμφωνία ... που να μην εκλαμβάνεται ως υποστήριξη προς μία γραμμή που θα μπορούσε να προκαλέσει την αναπόφευκτη έξοδο της Ιταλίας από το ευρώ», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας ότι έχει την υποχρέωση, βάσει του Συντάγματος, να προστατέψει τις αποταμιεύσεις των Ιταλών και να αποφύγει απαράδεκτες κρίσης για την χώρα.
Την καθαίρεση του Ματαρέλα ζητά ο Ντι Μάιο
Η αυστηρή στάση του προέδρου προκάλεσε τη οργή του επικεφαλής του Κινήματος των 5 Αστέρων Λουίτζι Ντι Μάιο, που χαρακτήρισε «ακατανόητη» την άρνηση του προέδρου και αργά το βράδυ δήλωσε ότι θα ζητήσει να κινηθεί η διαδικασία καθαίρεσης του Σέρτζιο Ματαρέλα.
Σε δηλώσεις του στη Rai, ο Λουίτζι Ντι Μάιο δήλωσε ότι θα ζητήσει να κινηθεί η διαδικασία για να κατηγορηθεί ο Ιταλός πρόεδρος για εσχάτη προδοσία. Ο Ντι Μάιο μίλησε για το άρθρο 90 του ιταλικού Συντάγματος, που αναφέρεται την εσχάτη προδοσία και την επίθεση κατά ίδιου του Συντάγματος.
Την ίδια πρόθεση είχε ανακοινώσει, νωρίτερα, και η επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος Αδέλφια της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, ενώ ο γραμματέας της Λέγκα Ματτέο Σαλβίνι δεν αναφέρθηκε στο κρίσιμο αυτό θέμα.
Μια σκληρή προεκλογική εκστρατεία
Η προεκλογική εκστρατεία στην Ιταλία δεν τελείωσε στην πραγματικότητα ποτέ και προδιαγράφεται πολύ σκληρή. «Il palazzo contre la piazza» (τα παλάτια της εξουσίας κατά του δρόμου»: αυτό θα είναι, σύμφωνα με τους πολιτικούς αναλυτές το leitmotiv μίας καμπάνιας που μπορεί να διαρκέσει πολλούς μήνες.
Ηδη ο Σαλβίνι έδωσε τον τόνο σε χθεσινή συγκέντρωση: «Εάν ένας υπουργός ενοχλεί τις ισχυρές εξουσίες που μάς κατέσφαξαν, αυτό σημαίνει ότι είναι ένας καλός υπουργός».
«Μείνετε στο πλευρό μας, έχουν εναντίον μας ανθρώπους στους επάνω ορόφους, αλλά και πολλούς άλλους που μας υποστηρίζουν», είπε ο Ντι Μάιο απευθυνόμενος στους υποστηρικτές του.
Μία ατμόσφαιρα που καθόλου δεν καθησυχάζει τις αγορές, εξαιρετικά νευρικές ήδη από την περασμένη εβδομάδα. Την Παρασκευή, το χρηματιστήριο του Μιλάνου έκλεισε με νέα πτώση 1,54%. Το spread έφθασε κατά την διάρκεια της ημέρας τις 217 μονάδες βάσης, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Δεκέμβριο του 2013, για να κλείσει στις 206 μονάδες.