Ποιος είπε ότι οι πλούσιοι δεν έχουν προβλήματα; Ένα από τα σοβαρότερα είναι το τι θα κάνουν τις περιουσίες τους όταν αφήσουν τον μάταιο τούτο κόσμο.
Το θέμα είναι ότι, σύμφωνα με το στέλεχος της PWC που ασχολείται με τις οικογενειακές επιχειρήσεις, Ng Siew Quan . Το εν τρίτον των Ασιατών επιχειρηματιών σκέφτονται να πουλήσουν τις αυτοκρατορίες τους, τούς είτε γιατί δεν ξέρουν πού να τις αφήσουν αφού δεν έχουν κληρονόμους ή οι κληρονόμοι τους δεν είναι είναι κατάλληλοι γι' αυτά που έχουν να τους αφήσουν...
Οι επιλογές τους είναι συνήθως τρεις: μια δημόσια προσφορά, μια πώληση ή... μια καλή υιοθεσία, αφού ίσως και τα ίδια τα νόμιμα παιδιά δεν ενδιαφέρονται να αναλάβουν τα ηνία.
Όποιος κι αν είναι ο λόγος, είναι φορές που η οικογένεια χρειάζεται να έχει μια διέξοδο για αυτό που έχει δημιουργήσει.
Εντυπωσιακό είναι ότι ο αριθμός των οικογενειών στην Ασία που θέλει να πουλήσει την οικογενειακή επιχείρηση είναι ψηλότερος από τον μ.ο. των επιχειρήσεων που συμμετείχαν σε παγκόσμια δημοσκόπηση του 2014.
Σύμφωνα πάντως με τον Ng, αν και υπάρχει συναισθηματικό δέσιμο με τις οικογενειακές επιχειρήσεις, υπάρχουν πολλά παραδείγματα από την Ευρώπη που δείχνουν ότι το να πουλάς μια εταιρεία με το σωστό τάιμινγκ μπορεί να αποβεί επωφελές.
«Δεν υπάρχει νόημα να προσκολλάται κανείς σε επιχειρήσεις που μπορεί να μην έχουν πια καμιά σχέση με τον σύγχρονο κόσμο (σσ. να είναι δηλαδή παρωχημένες). Το σημαντικό είναι να συσσωρεύεις πλούτο, να αυξάνεις αυτόν τον πλούτο και με τον τρόπο αυτό να φτιάχνεις καλύτερα πράγματα. Ακόμα πιο σημαντικό: να περνάς αξίες από τη μια γενιά στην άλλη», λέει ο Ng.
Ας δούμε λίγο τις τρεις επιλογές που είδαμε παραπάνω:
- Πώληση επιχείρησης:
- Μέσω IPO: Θα μπορούσε να δώσει το έναυσμα για αλλαγή ιδιοκτησίας και να αναβαθμίσει την εταιρεία μέσω μιας αναδιάρθρωσης του ΔΣ και του μάνατζμεντ
- Πώληση σε ιδιωτικά μετοχικά κεφάλαια (private equity) ή επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων (venture capitalist): αν η προηγούμενη επιλογή είναι πολύ περίπλοκη λόγω περίπλοκου ιδιοκτησιακού καθεστώτος, μια ιδιωτική πώληση είναι ίσως η καλύτερη λύση
- πώληση του μάνατζμεντ: διασφαλίζει τη συνέχιση της επιχείρησης. Πλεονέκτημα είναι ότι σε περίπτωση που οι μάνατζερς προϋπήρχαν και στο παλαιό ιδιοκτησιακό σχήμα, τότε είναι εξοικειωμένοι με το αντικείμενο και τις δραστηριότητες της εταιρείας, κάνοντας έτσι τη μετάβαση στο νέο καθεστώς πιο ομαλή.
- Συγχώνευση ή εξαγορά, από μια άλλη οικογενειακή επιχείρηση. Έτσι μπορεί να επιτευχθεί η ισχυροποίηση και των δυο εταιρειών.
- Ρευστοποίηση της επιχείρησης
- Ανάληψη της εταιρείας από ξένους επαγγελματίες μάνατζερ, με την οικογένεια να παραμένει στα μετόπισθεν μέσω της συμμετοχής στο ΔΣ, αλλά και της παραμονής της στο μετοχικό σχήμα της εταιρείας
-Υιοθεσία κληρονόμου
Η τελευταία αυτή επιλογή έχει εξελιχθεί σε μια καλή λύση για τις ιαπωνικές επιχειρήσεις, οι ιδιοκτήτες των οποίων δεν έχουν κατάλληλους διαδόχους. Αλλη μέθοδος είναι φυσικά και ο γάμος, με τον γαμπρό συνήθως να αναλαμβάνει τα ηνία της επιχείρησης.
Osamu Suzuki
Ενα καλό παράδειγμα υιοθεσίας κληρονόμου έχουμε στην περίπτωση του Osamu Suzuki, σημερινού προέδρου της ομώνυμης αυτοκινητοβιομηχανίας. Είναι ο τέταρτος -και υιοθετημένος – γιος της οικογένειας. Τον... στρατολόγησαν λόγω έλλειψης αρσενικών διαδόχων και τον υιοθέτησαν κανονικά και με τον νόμο, δίνοντάς του το όνομα της οικογένειας όταν παντρεύτηκε την εγγονή του ιδρυτή της Suzuki...
