Ο πόλεμος που ξεκίνησε στις αρχές του Οκτώβρη το 2023 ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς ήταν η αρχή μιας μεγάλης επιχείρησης του κράτους του Ισραήλ για ένα γενικό ξεκαθάρισμα του παλαιστινιακού θύλακα.
Ανάλυση Μαρία Γιαχνάκη
Η πρόκληση της Χαμάς στις αρχές Οκτώβρη, με τις εγκληματικές επιθέσεις στο φεστιβάλ Μουσικής, προκάλεσε και την διάλυση μιας συμφωνίας που θα έφερνε κοντά το Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία και το Ιράν και ακολούθως και άλλες αραβικές χώρες αλλά και την Αμερική με τον φόβο της παρουσίας της Κίνας στη Μέση Ανατολή χωρίς όμως εγγυήσεις για τα δικαιώματα του Παλαιστινιακού λαού.
Αυτό ίσως και να ήταν η πέτρα του σκανδάλου.
Μετά από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις που πραγματοποιούνται κάθε δυο χρόνια από το Ισραήλ στην Γάζα, οι οποίες έχουν πάντα ως σκοπό να σταματούν την ανάπτυξη στην περιοχή αλλά κυρίως να προχωρήσουν στην φτωχοποίηση και τον αφανισμό, αυτή η επιχείρηση ήταν τελείως διαφορετική.
Το σχέδιο εκτοπισμού του λαού των Παλαιστινίων είναι νομίζω ξεκάθαρο και ποιο πολύ από ποτέ σχεδιασμένο.
Είναι αποφασισμένο, έχει την σφραγίδα της Ευρώπης και της Αμερικής και κυρίως των αραβικών χωρών.
Σε κάθε άλλη περίπτωση όλες οι παραπάνω δυνάμεις δεν θα είχαν αρκεστεί σε μια προφορική καταδίκη του πολέμου, ούτε και σε εισηγήσεις για εκεχειρία η οποία όπως πολύ καθαρά βλέπουμε δεν έρχεται και όχι μόνο δεν έρχεται αλλά στοχοποιείται διότι όπως πρόσφατα δήλωσε αμερικανός αξιωματούχος ίσως η εκεχειρία να βοηθήσει την Χαμάς να ανασυσταθεί.
Το σχέδιο του Ισραήλ το πιο συμφέρον για το ίδιο το κράτος, θα ήταν να κλείσει τους κατοίκους της Γάζας εκτός Λωρίδας και τους υπόλοιπους Παλαιστινίους που ζουν στην δυτική και κεντρική όχθη να τους κλείσει και αυτούς εκτός συνόρων.
Θα ήταν εφικτό να στείλει δηλαδή όλον τον λαό από την Λωρίδα της Γάζας στην Αίγυπτο μέσω του περάσματος της Ράφα που συνορεύει και όλον τον λαό από τη Ραμάλα και την Δυτική όχθη στην Ιορδανία ώστε να δημιουργηθούν καταυλισμοί προσφύγων.
Άλλωστε πάντα το Ισραήλ στόχευε στην συρίκνωση των παλαιστινιακών εδαφών παρά στον περιορισμό των εποίκων γεγονός που πάντα καυτηριάζεται αλλά ποτέ δεν λύνεται.
Το σχέδιο των εποίκων και του τείχους που χτίζει όλα αυτά τα χρόνια το κράτος του Ισραήλ φαίνεται ότι δεν κατέστη δυνατό να κρατήσει μακριά την τρομοκρατία της Χαμάς και τις επιθέσεις και βρέθηκε μια πραγματικά άλλη ευκαιρία για την αλλαγή πλεύσης.
Οι Άραβες ηγέτες ωστόσο και κυρίως η Σαουδική Αραβία τα είχαν ούτε λίγο ούτε πολύ βρει με το Ισραήλ το οποίο στην λογική της απόλυτης κυριαρχίας του στη Γάζα θα κληρονομούσε και το δικαίωμα διαχείρησης στον θαλάσσιο πλούτο, στην παράπλευρη θαλάσσια περιοχή της Γάζας.
Αν κανείς μελετήσει όλες τις συγκυρίες πριν από το χτύπημα της Χαμάς στο Ισραήλ στις αρχές Οκτωβρίου, ίσως πάρει μερικές απαντήσεις για το ποιος μπορεί να ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που αυτή η σύρραξη ξεκίνησε.
Προς το τέλος του Σεπτέμβρη του 2023 το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία βρίσκονταν πολύ κοντά σε μια συμφωνία ιστορική θα έλεγε κανείς όπως άλλωστε , είχε δηλώσει και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου από το βήμα του ΟΗΕ στις 22 Σεπτεμβρίου 2023.
Μάλιστα είχε τονίσει ότι οι Παλαιστίνιοι δεν πρέπει να έχουν δικαίωμα άσκησης βέτο όσον αφορά τις ισραηλινο-αραβικές σχέσεις.
Ο ίδιος ο Νετανιάχου σημείωνε ότι βρίσκόταν κοντά σε μια ακόμη πιο θεαματική πρόοδο, μια ιστορική ειρήνη μεταξύ του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας, υπενθυμίζοντας την εξομάλυνση των σχέσεων με τρίτες αραβικές χώρες το 2020, την οποία χαρακτήρισε «αυγή μιας νέας εποχής» .
Ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν είχε δηλώσει μάλιστα σχεδόν ταυτόχρονα, ότι η σουνιτική μοναρχία και το εβραϊκό κράτος «πλησιάζουν κάθε μέρα» σε μια εξομάλυνση των σχέσεών τους.
Ο Νετανιάχου ωστόσο, εξέφρασε και την ιστορική άποψη, ότι μια τέτοια ειρήνη θα μπορούσε να κάνει πολλά για να δοθεί τέλος στην ισραηλινο-αραβική σύγκρουση, να ενθαρρύνει και άλλες αραβικές χώρες να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ και να αυξήσει τις δυνατότητες ειρήνης με τους Παλαιστίνιους.
Αυτές οι στιγμές τραγικής ειρωνίας λοιπόν καταγράφηκαν στα πρακτικά του ΟΗΕ ενώ οι Παλαιστίνιοι άρχισαν τις αντιδράσεις όταν ο Νετανιάχου ξεκαθάρισε ότι η Παλαιστίνη δεν πρέπει να έχει δικαίωμα άσκησης βέτο στις νέες ειρηνευτικές συνθήκες.
Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς προειδοποίησε, αμέσως από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης, ότι δεν θα υπάρξει ειρήνη στην Εγγύς και τη Μέση Ανατολή χωρίς να ληφθούν υπόψη τα νόμιμα δικαιώματα του λαού του, δηλαδή η εφαρμογή μιας λύσης δύο κρατών. «Όσοι νομίζουν ότι η ειρήνη μπορεί να επικρατήσει στη Μέση Ανατολή χωρίς ο παλαιστινιακός λαός να απολαμβάνει όλα τα νόμιμα εθνικά δικαιώματά του, κάνουν λάθος», κατήγγειλε στην αρχή της ομιλίας του που έμελε να είναι προφητική αφού μετά από σχεδόν δύο εβδομάδες, η Χαμάς επιτίθεται στο Ισραήλ και το Ισραήλ αρχίζει τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας.
Με το ξεκίνημα του πολέμου όμως όλες αυτές οι ανακοινώσεις περί συνεργασίας και ειρηνευτικών διαβουλεύσεων έπεσαν στο κενό αφού το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας «αποφάσισε να διακόψει τις συνομιλίες για μια ενδεχόμενη εξομάλυνση με το Ισραήλ.
Ωστόσο τον Αύγουστο του 2023 δηλαδή δύο μήνες πριν την έναρξη του πολέμου η Ουάσιγκτον είκαζε για μια ιστορική συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ, του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας. Σε αυτή την περίπτωση κάθε χώρα θα εκχωρούσε πολλά, αλλά και θα κέρδιζε πολλά με κοινό παρανομαστή το εθνικό συμφέρον και την ισχύ.
Την ίδια ακριβώς περίοδο διαδραματίζονται και άλλοι αγώνες ισχύος σε όλο τον κόσμο.
-Η Κίνα εντοπίζει μια ευκαιρία να εκτοπίσει τις ΗΠΑ από τη θέση της ηγεμονικής δύναμης στη Μέση Ανατολή και μεσολαβεί για καλυτέρευση των σχέσεων μεταξύ της Τεχεράνης και των του Ριάντ.
-Ο Βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας βλέποντας μια μέθοδο συνεργασίας μεταξύ Πεκίνου και Ουάσιγκτον, πλησιάζει τις ιδέες του Πεκίνου για τις πωλήσεις πετρελαίου.
-Ο Μπάιντεν στέλνει απεσταλμένους στην περιοχή για να μην αφήσει χώρο στο Πεκίνο και να κρατήσει τις ΗΠΑ στην κορυφή, τους Ισραηλινούς, τους Άραβες και το Ιράν σε απόσταση ασφαλείας.
-Οι Σαουδάραβες, σε αυτή τη συμφωνία, θα σύναπταν ειρήνη με το Ισραήλ, ακολουθώντας το Μπαχρέιν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μαρόκο και το Σουδάν του 2020, την Ιορδανία του 1994 και την Αίγυπτο του 1979. Θα έλεγαν επίσης όχι σε περαιτέρω ανοίγματα από και προς το Πεκίνο.
-Το Ριάντ θα λάμβανε ξανά αμερικανικά όπλα, αλλά και εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ σχεδόν τόσο ισχυρές όσο η ρήτρα αμοιβαίας άμυνας του ΝΑΤΟ.
-Θα λάμβανε επίσης αμερικανική βοήθεια για την ανάπτυξη πυρηνικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. (Αυτό δε συζητείτο καν στο παρελθόν, καθώς το Ισραήλ και οι ΗΠΑ ανησυχούσαν ότι όχι μόνο το Ιράν, αλλά και η Σαουδική Αραβία ή η Τουρκία θα μπορούσαν να κατασκευάσουν πυρηνικά όπλα, τα οποία διαθέτει ήδη το Ισραήλ).
-Ο Νετανιάχου θα υποσχόταν ότι θα περιορίσουν τους εβραϊκούς οικισμούς εποίκων στα παλαιστινιακά εδάφη και θα διατηρήσουν ζωντανή τη δυνατότητα μιας λύσης δύο κρατών στην παλαιστινιο-ισραηλινή σύγκρουση.
-Οι Ισραηλινοί θα έφτιαχναν τις σχέσεις τους με έναν ισχυρό πρώην αντίπαλό τους και θα λάμβανε επίσης πρόσθετες εγγυήσεις ασφαλείας από τους Αμερικανούς.
-Οι Αμερικανοί από την πλευρά τους θα καθυστερούσαν τις προόδους της Κίνας σε μια σημαντική περιοχή.Θα μετέτρεπαν το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία, δύο εχθρούς του Ιράν, σε συμμάχους, η Ουάσιγκτον θα μπορούσε επίσης να κάνει την Τεχεράνη να σκέφτεται κάθε της βήμα.
Οι αναλυτές πάντως και οι ειδικοί επί των διεθνών σχέσεων επικεντρώνονται στα εμπόδια προς μια τέτοια συμφωνία, την οποία θεωρούν βέβαιο ότι αν δεν διαλυθεί τουλάχιστον θα καθυστερήσει με απώλειες.
Οι ιδεαλιστές εντωμεταξύ σε κάθε χώρα φέρνουν τις αντιρρήσεις τους:
Οι Σαουδάραβες, δεν θέλουν η μουσουλμανική ούμα να πιστέψει ότι ξεπουλούν τους Παλαιστίνιους ή ότι προσεγγίζουν τους Σιωνιστές.
Το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο,, θα προτιμούσε να προσαρτήσει τη Δυτική Όχθη παρά να περιορίσει τους εβραϊκούς οικισμούς, άλλωστε αυτή ήταν πάντα η ακροδεξιά άποψη του κράτους του Ισραήλ.
Οι Αμερικανοί ριζοσπάστες προοδευτικοί θεωρούν το Ισραήλ ρατσιστικό αλλά και τη Σαουδική Αραβία απάνθρωπη.
Η συμφωνία που πολλοί πάντως στοιχημάτιζαν ότι θα συναφθεί, κατέρευσε τουλάχιστον προς το παρόν λόγω αυτού του πολέμου που ακόμη βρίσκεται στην ακμή του.
