Ο αέρας που αναπνέουμε μπορεί να είναι αόρατος, αλλά οι επιπτώσεις του είναι πιο θανατηφόρες από ποτέ.
Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι οι 20 πιο μολυσμένες πόλεις του κόσμου βρίσκονται σχεδόν αποκλειστικά στην Ασία, με την Ινδία να κατέχει τη μερίδα του λέοντος.
Σωματίδια τόσο μικροσκοπικά όσο το 1/20 μιας ανθρώπινης τρίχας διαπερνούν την κυκλοφορία του αίματος, συνδέοντας την καθημερινή ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων με ασθένειες, αναπνευστικά προβλήματα και ψυχολογικές διαταραχές.
Ποια είναι όμως η πραγματική έκταση του προβλήματος και τι σημαίνει αυτό για το μέλλον των πιο πυκνοκατοικημένων περιοχών του κόσμου;
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρει ότι τα μέσα ετήσια επίπεδα PM2.5 δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 5 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο.
Το Byrnihat, μια βιομηχανική πόλη στη βορειοανατολική Ινδία, κατέγραψε συγκέντρωση PM2.5 128,2 πέρυσι – περισσότερο από 25 φορές το πρότυπο του ΠΟΥ.
Η ρύπανση του αέρα δεν γνωρίζει σύνορα, και τα στοιχεία το αποδεικνύουν. Η Ινδία δεν είναι η μόνη χώρα που πνίγεται στην ατμοσφαιρική ρύπανση – το γειτονικό Μπανγκλαντές και το Πακιστάν, όπου ζουν συνολικά 400 εκατομμύρια άνθρωποι, ακολουθούν στη δεύτερη και τρίτη θέση παγκοσμίως σε επίπεδα PM2.5. Την ίδια στιγμή, η Κίνα, κάποτε πρωταθλήτρια της ρύπανσης, δείχνει σημάδια βελτίωσης. Πώς διαμορφώνεται, όμως, το παγκόσμιο τοπίο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης;
Η Κίνα, αν και παραμένει ο μεγαλύτερος ρυπαντής διοξειδίου του άνθρακα στον κόσμο, έχει επενδύσει μαζικά σε καθαρή ενέργεια και εκστρατείες κατά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Όμως, την ίδια στιγμή, η βιομηχανία της συνεχίζει να επενδύει σε νέα εργοστάσια άνθρακα με ρυθμούς-ρεκόρ. Το αποτέλεσμα; Οι 20 πιο μολυσμένες πόλεις του κόσμου ξεπερνούν τα όρια ασφαλείας του ΠΟΥ για τα PM2.5 κατά περισσότερο από 10 φορές.
Ο αγώνας για καθαρό αέρα γίνεται ακόμα πιο δύσκολος όταν λείπουν τα βασικά εργαλεία παρακολούθησης. Το 2024, σχεδόν οι μισές πόλεις στην Ασία δεν διέθεταν κρατικούς σταθμούς μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, με την Καμπότζη να μην έχει κανέναν.
Οι χειρότερες πόλεις
Μόνο το 17% από τις 8.954 πόλεις που αναλύθηκαν παγκοσμίως από την IQAir κατέγραψαν ποιότητα αέρα που πληρούσε τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ για τη ρύπανση, σύμφωνα με την έκθεση.
Οι πόλεις με τη χειρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση στη Βόρεια Αμερική ήταν το Οντάριο, το Μπλούμινγκτον και το Χάντινγκτον Παρκ – όλες στην Καλιφόρνια, σύμφωνα με την έκθεση.
Συνολικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες σημείωσαν σημαντική μείωση στα επίπεδα PM2.5 πέρυσι, με τον ετήσιο μέσο όρο να μειώνεται κατά 22% από το 2023.
Μέσα από ένα γυάλινο παράθυρο, αυτοκίνητα φαίνονται να κινούνται σε έναν αυτοκινητόδρομο κατά τη διάρκεια αμμοθύελλας εν μέσω έντονης ρύπανσης στο Πεκίνο, στις 10 Μαρτίου 2023.
Η Βόρεια Αμερική εδώ και καιρό διαθέτει ισχυρά συστήματα παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα, συμβάλλοντας στο 56% του συνολικού αριθμού των επίγειων σταθμών παρακολούθησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης που περιλαμβάνονται στην έκθεση της IQAir – βοηθώντας τους επιστήμονες στην έρευνά τους και παρέχοντας δεδομένα στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη δημόσια υγεία.
Μόνο 12 χώρες, περιοχές και εδάφη κατέγραψαν συγκεντρώσεις PM2.5 κάτω από τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ, οι περισσότερες από τις οποίες βρίσκονται στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική ή την Ωκεανία.
Η έκθεση κάλεσε τις κυβερνήσεις να διαθέσουν χρηματοδότηση για έργα ανανεώσιμης ενέργειας και να «ενισχύσουν τα όρια εκπομπών για οχήματα και βιομηχανικές δραστηριότητες».
Μια προτροπή που η Άντβαϊς Σούμαν εύχεται να λάβουν υπόψη τους οι αρχές στο Μπιρνιχάτ, ώστε να αποτρέψουν την πόλη της από το να βρεθεί ξανά στην κορυφή της λίστας με τις πιο ρυπασμένες περιοχές την επόμενη χρονιά.
«Οι άνθρωποι εδώ έχουν αναπτύξει αναπνευστικά προβλήματα με τα χρόνια», δήλωσε στο CNN.
«Αυτός είναι ο τόπος που γεννήθηκα. Είμαι ντόπια. Δεν θέλω να φύγω από αυτή την περιοχή. Θέλουμε οι κυβερνήσεις να κάνουν περισσότερα, να συνεργαστούν και να δουλέψουν για εμάς».
