Νέα μέτρα για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του 2016 και 2017 ύψους περί τα 2 δισ. θα αρχίσει να συζητά η κυβέρνηση με την Τρόικα, μια μέρα μετά το Εurogroup της Δευτέρας.
Τα στελέχη της Τρόικας θα βρεθούν και πάλι στην Αθήνα για δύο εβδομάδες με στόχο να ξεκινήσουν επίσημα την 1η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, ήτοι να εγκρίνουν το τελικό προσχέδιο του προϋπολογισμού, ακόμα και χωρίς να έχουν κλείσει τα μέτρα των δύο πακέτων προαπαιτούμενων. Παρομοίως θα ξεκινήσει η συζήτηση για την συνολική και καθοριστική για την επόμενη εικοσαετία, αναμόρφωση του ασφαλιστικού.
Ο φόβος των Βρυξελλών, που εκφράζεται ρητά στο συνοδευτικό κείμενο των φθινοπωρινών προβλέψεων της Κομισιόν είναι πως το μεταρρυθμιστικό momentum έχει αρχίσει και εξασθενεί. Ο Μοσκοβισί, αρμόδιος επίτροπος, περιγράφοντας τα αναλυτικά οικονομικά στοιχεία, εξέφρασε μεν την ελπίδα ότι η ανάπτυξη θα επιστρέψει το δεύτερο μισό του 2016, αλλά δεν παρέλειψε να τονίσει ότι αυτό θα συμβεί μόνο αν η οικονομία μεταρρυθμιστεί.
Και επειδή αυτή η λέξη ακούγεται πολύ τα τελευταία έξι χρόνια, μεταρρύθμιση για τις Βρυξέλλες σημαίνει (και άρα αυτή είναι η συνταγή του μνημονίου),
• αναμόρφωση των δομών του κράτους ώστε να γίνει αποτελεσματικό, φτηνό στη λειτουργία του και φιλικό προς τον πολίτη και τις επενδύσεις.
• βελτίωση του φορολογικού συστήματος, ώστε να είναι απλό, αποδοτικό, δίκαιο, σταθερό για χρόνια και αποπολιτικοποιημένο,
• διευκόλυνση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ώστε να έρχονται και όχι να φεύγουν επενδύσεις,
• προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων,
• σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ειδικά σε ό,τι αφορά τα κόκκινα δάνεια και τέλος,
• απελευθέρωση αγορών, επαγγελμάτων, υπηρεσιών και αγοράς ενέργειας.
Όταν ο Μοσκοβισί μιλάει για το πρόγραμμα και συνδέει την ανάπτυξη με κάτι, τότε την συνδέει με όλα τα παραπάνω. Και αυτό γιατί μπορεί μεν οι Βρυξέλλες και οι εταίροι να αποφάσισαν να κρατήσουν την Ελλάδα στο ευρώ και να πληρώνουν για αυτό (οι δανειακές υποχρεώσεις της χώρας καλύπτονται από το 3ο πρόγραμμα), αλλά το αν θα ευημερούσαν ή όχι οι πολίτες είναι δουλειά της χώρας.
Μόνο υπό αυτό το σενάριο ισχύουν οι προβλέψεις πως η ανεργία θα αρχίσει να μειώνεται από το 2017 (στο 24,4%) και το χρέος θα αποκλιμακώνεται στο 195,6 την ίδια χρονιά από την κορυφή του 199,7% την προηγούμενη.
Προς το παρόν η κυβέρνηση πρέπει να περιμένει μέχρι τις 13 Νοεμβρίου, οπότε και θα βγουν τα στοιχεία του τρίτου τριμήνου του 2015 για να αποφασιστεί το τελικό ύψος των μέτρων του 2016 και 2017.
Η πρώτες ενδείξεις από την Τρόικα μιλούν για απόρριψη νέων φόρων και έμφαση στην μείωση δαπανών στην ευρύτερη λειτουργία του δημοσίου τομέα, όμως, όπως εξήγησε κοινοτικός αξιωματούχος, “εναπόκειται στην κυβέρνηση να κάνει την επιλογή”.
Το δεύτερο ρίσκο των προβλέψεων είναι να μην έχει ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών εγκαίρως μέσα στο 2015. Για να το γράφει αυτό η Κομισιόν, ενώ είναι ανοιχτές οι συζητήσεις για τα κόκκινα δάνεια, είναι προφανές ότι έχει διαγνώσει κακό κλίμα.
Αυτό που ισχύει σήμερα είναι πως κάποιες κατηγορίες μπορούν να μην πληρώνουν τα δάνειά τους και να μην πηγαίνουν να τα ρυθμίσουν στις τράπεζες καλυπτόμενοι από το ότι οι τράπεζες δεν μπορούν να απειλήσουν με πλειστηριασμό. Στην πράξη η κυβέρνηση κατεβάζει μια πρόταση που στέλνει μόνο το 30% των κακοπληρωτών να κάνει ρύθμιση.
Η Τρόικα θέλει ένα νόμο που να στέλνει τους μισούς και πάνω (55%). Οι μόνοι που χρήζουν προστασίας είναι οι απόλυτα άποροι, λέει η συμφωνία με την ευρωζώνη τον Ιούλιο και το Εurogroup το έχει επιβεβαιώσει. Αλλά και πάλι, καμία τράπεζα δεν θέλει να καταστρέψει τα βιβλία ρίχνοντας τις τιμές των ακινήτων σε μαζικούς πλειστηριασμούς.
Οι τράπεζες θα σπεύσουν να κάνουν χαριστικές ρυθμίσεις για να το αποφύγουν. Αν όμως για λαϊκίστικους λόγους δεν κλείσει η συμφωνία, το βέβαιο είναι ότι το 2016, εκτός από το κούρεμα των καταθέσεων που θα βάλει λουκέτο στις εναπομείνασες λειτουργούσες επιχειρήσεις στην ιδιωτική οικονομία, θα ακολουθήσει και η εκκαθάριση δύο τουλάχιστον τραπεζών και μετά όντως θα έχουμε και πλειστηριασμούς.
