Το τελευταίο «αντίο» στον διακεκριμένο δικηγόρο Αντώνη Βγόντζα θέλησαν να πουν εκπρόσωποι του πολιτικού, αλλά και του νομικού κόσμου στην επικήδειο ακολουθεία που τελέστηκε στον Ιερό Ναό Πέτρου και Παύλου, στην πλατεία Υμηττού.
Παρόντες, μεταξύ άλλων η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Φώφη Γεννηματά, ο πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης, ο πρώην υπουργός, Ευάγγελος Βενιζέλος που εκφώνησε και τον έναν από τους δύο επικηδείους, καθώς και οι Ανδρέας Λοβέρδος, Δημήτρης Κρεμαστινός, Νίκος Φίλης, Λευτέρης Αυγενάκης, αλλά και οι Τάσος Γιαννίτσης, Δήμητρα Λιάνη – Παπανδρέου κλπ.
Ο Αντώνης Βγόντζας πέθανε την Παρασκευή, σε ηλικία 73 ετών μετά από μια μάχη με τον καρκίνο. Στο παρελθόν είχε διατελέσει γενικός γραμματέας και νομικός σύμβουλος σημαντικών υπουργείων, ενώ ήταν διευθυντής του νομικού γραφείου του πρωθυπουργού στην τελευταία κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, στη νομική ομάδα υπεράσπισης του οποίου μετείχε πριν και κατά τη διάρκεια της δίκης στο Ειδικό Δικαστήριο.
Ο Αντώνης Βγόντζας αρθρογραφούσε στο Πρώτο ΘΕΜΑ, την Νέα Κρήτη αλλά και σε άλλες εφημερίδες και περιοδικά πανελλαδικής κυκλοφορίας.
Ποιός ήταν ο Αντώνης Βγόντζας
Για τον Αντώνη Βγόντζα που έφυγε από τη ζωή την Παρασκευή μετά από ολιγόμηνη μάχη με τον καρκίνο μπορούν να ειπωθούν πολλά. Ή απλώς να παρατεθεί το βαρύ βιογραφικό του επιφανούς νομικού, αντιστασιακού, πολιτικού και συγγραφέα, το οποίο ωστόσο δεν περιλαμβάνει το πιο λαμπρό και επίζηλο επίτευγμά του, που δεν είναι άλλο από το ότι κανένας από τους νόμους που επεξεργάστηκε ή συνέταξε δεν εξέπεσε ποτέ σε δικαστήριο. Η βαθιά δημοκρατική του αντίληψη και η νομική γνώση του αποτυπώθηκαν σε νομοθετήματα που αποτέλεσαν σταθμούς για το σύστημα της Δικαιοσύνης.
Ο Αντώνης Βγόντζας έγινε ευρύτερα γνωστός από το «βρώμικο ’89» και την πρωταγωνιστική του παρουσία στη νομική ομάδα υπεράσπισης του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο. Με ορμητήριό του το γραφείο που μοιραζόταν στην οδό Σίνα με τον Μιλτιάδη Παπαϊωάννου, οι δυο τους, μαζί με τον Ευάγγελο Βενιζέλο που προστέθηκε στην -άτυπη- υπερασπιστική ομάδα, ξετίναζαν κάθε στοιχείο, τεκμηρίωναν κάθε πτυχή, αναδείκνυαν κάθε κρίσιμη λεπτομέρεια, τα οποία στη συνέχεια έφερναν στο προσκήνιο στο Ειδικό Δικαστήριο ο Ευάγγελος Γιαννόπουλος και ο Χρήστος Ροκόφυλλος. Γέφυρα ανάμεσα στις δύο ομάδες ήταν ο Κώστας Λαλιώτης.
Πολύ νωρίτερα, ωστόσο, ο Αντώνης Βγόντζας είχε αφήσει το αποτύπωμά του στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που έγιναν στον τομέα της Δικαιοσύνης τη δεκαετία του 1980. Από τη θέση του συμβούλου στο υπουργείο Δικαιοσύνης του Γεώργιου-Αλέξανδρου Μαγκάκη, ο Αντώνης Βγόντζας επεξεργάστηκε το νομοσχέδιο για τα ναρκωτικά που τότε (το 1983) άλλαζε συνολικά την αντίληψη για την αντιμετώπιση του ζητήματος από τη Δικαιοσύνη. Οι φίλοι του, μάλιστα, θυμούνται ότι εκείνη την περίοδο ετοίμαζε τη διδακτορική του διατριβή που αφορούσε ακριβώς αυτό το θέμα. Ωστόσο, αν και η εν λόγω διατριβή δεν κατατέθηκε ποτέ, έγινε νόμος του κράτους. Ακολούθησε ο νόμος με τον οποίο αναμορφώθηκε το οικογενειακό δίκαιο και αποτελούσε τομή για την εποχή.
Ο Ν. 1329/83 είναι πλέον ένας ιστορικός νόμος, από εκείνους που δημιουργούν νέα κοινωνικά δεδομένα, μια που κατάργησε την προίκα, καθιέρωσε την ισότιμη σχέση μεταξύ των δύο συζύγων και -μεταξύ πολλών άλλων- έδωσε στις γυναίκες το όνομά τους. Μάλιστα ακόμη και σήμερα η Ελλάδα είναι από τις -όχι πολλές- χώρες που οι γυναίκες κρατούν το οικογενειακό τους επώνυμο, ενώ μπορούν να το δίνουν και στα παιδιά τους. Μετά το Ειδικό Δικαστήριο, λοιπόν, ο Αντώνης Βγόντζας έγινε διευθυντής στο νομικό γραφείο του Ανδρέα Παπανδρέου, κατά τη διάρκεια της τελευταίας θητείας του ως πρωθυπουργού, ενώ είχε περάσει και από τη θέση του γενικού γραμματέα στο υπουργείο Υγείας, επί θητείας του Απόστολου Κακλαμάνη, καθώς και από το ΥΠΕΧΩΔΕ, ενώ διετέλεσε νομικός συμβούλος στα υπουργεία Δικαιοσύνης, Παιδείας και Προεδρίας της Κυβέρνησης.
Βαθιά δημοκράτης
Ο Αντώνης Βγόντζας γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1946 στην Αθήνα και συγκεκριμένα στον Υμηττό. Παιδί βαθιά θρησκευόμενης οικογένειας, διατήρησε και ο ίδιος μέχρι το τέλος της ζωής του μια ιδιαίτερη σχέση με τη θρησκεία. Φίλη και πολύ νεότερη συνάδελφός του νομικός θυμάται τις χριστουγεννιάτικες κάρτες που έστελνε στους φίλους του. Πάντα μια θρησκευτική παράσταση και από πίσω χειρόγραφες οι ευχές, μοναδικές για τον καθένα, με ένα κείμενο που θα μπορούσε να είχε γραφτεί από λογοτέχνη. Ο Αντώνης Βγόντζας ήταν άνθρωπος που ενέπνεε σεβασμό τόσο λόγω της βαθιάς του γνώσης όσο και της ποιότητάς του. Η ευγένειά του ήταν πηγαία και ο ίδιος αντλούσε ευχαρίστηση τόσο από τις μεγάλες του επιτυχίες στον νομικό και πολιτικό στίβο -η σύμβαση με τη Hochtief για το αεροδρόμιο των Σπάτων, για παράδειγμα, ήταν αποτέλεσμα δικής του δουλειάς- όσο και από τα μικρά, καθημερινά πράγματα, όπως μια βόλτα για φαγητό με φίλους, η προσευχή σε μια μικρή εκκλησία, ένα μπάνιο στο Λιβυκό πέλαγος κ.ά.. Η Κρήτη, άλλωστε, ήταν ο τόπος που λάτρευε όσο τίποτε άλλο, άσχετα αν ως το τέλος της ζωής του το μόνο παράπονο που είχε είναι ότι δεν είχε καταφέρει να εκλεγεί ποτέ βουλευτής εκεί, μια που ουκ ολίγες φορές ήταν υποψήφιος, αφού καταγόταν από το Καπίστρι, ένα χωριουδάκι στα βουνά του Λασιθίου. Στα δε άρθρα του -το τελευταίο εκ των οποίων δημοσιεύθηκε μόλις την περασμένη Πέμπτη στο protothema.gr- αναδυόταν η πικρία του δημοκράτη που έβλεπε ότι καταρρέουν γύρω του όλα αυτά για τα οποία αγωνίστηκε τόσο. Ο Αντώνης Βγόντζας αρθρογραφούσε τακτικά στο «ΘΕΜΑ», με την Νταϊάνα Αναστασιάδου μάλιστα να θυμάται την αγωνία που είχε διατυπώσει κάποτε στον Θέμο, ανησυχώντας μπας και «ενοχλούσε», όπως έλεγε, με αυτό το δημόσιο βήμα του, για να πάρει την απάντηση του δημοσιογράφου-εκδότη: «Αποτελείς κεφάλαιο για την εφημερίδα».
Στη δεκαετία του 1990, και αρχικά κατά τη διάρκεια του Ειδικού Δικαστηρίου, ο Αντώνης Βγόντζας αρθρογραφούσε στα «ΝΕΑ» με το ψευδώνυμο «Τιπούκειτος». Αυτά τα κείμενα συγκεντρώθηκαν αργότερα και έγιναν βιβλίο υπό τον τίτλο «Τιπούκειτος - Χρονικό χωρίς ψευδώνυμο». Ακολούθησαν άλλα πέντε βιβλία, το τελευταίο εκ των οποίων κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες από τις εκδόσεις Λιβάνη υπό τον τίτλο «Τα σκληρά και άγρια χρόνια στη Μεταπολίτευση: Από τον εκτροχιασμό στην ελπίδα». Ξέροντας ότι το βιολογικό του τέλος ήταν κοντά, η αγωνία του ήταν αν θα προλάβει να είναι παρών στην παρουσίαση.
Ο Αντώνης Βγόντζας και η σύντροφος της ζωής του, Πόπη, δεν είχαν αποκτήσει παιδιά, ωστόσο ο ίδιος είχε τον τρόπο να προσεγγίζει τα παιδιά των φίλων του, είτε μεταφέροντάς τους την αστείρευτη γνώση του είτε δίνοντας το «παρών» σε σημαντικές στιγμές της ζωής τους, ακόμη κι αν αυτό ήταν μια μαθητική συναυλία μιας νεαρής που δεν έγινε ποτέ πιανίστα.
