Ούτε ένα ευρώ δεν καταβάλλεται για τις νέες συντάξεις χηρείας, γεγονός που αποτυπώνει την κοινωνική αναλγησία της κυβέρνησης.
Πρόκειται για τις αιτήσεις συντάξεων χηρείας που έχουν υποβληθεί εντός του 2016 και για τις οποίες δεν έχει εκδοθεί ακόμη η εγκύκλιος για την καταβολή τους μετά τις περικοπές του νόμου Κατρούγκαλου. Το πρόβλημα με τη συγκεκριμένη κατηγορία συντάξεων είναι ότι δεν προβλέπεται καταβολή προσωρινών συντάξεων μέχρι την οριστική έκδοσή τους.
Την ίδια ώρα, μισές, προσωρινές, μειωμένες συντάξεις γήρατος -και αυτές με μεγάλη καθυστέρηση- παίρνουν όλοι οι υπόλοιποι υποψήφιοι συνταξιούχοι που έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης εντός του 2016.
Η κατάσταση με τους νέους συνταξιούχους είναι απελπιστική και αντικατοπτρίζει την εικόνα διάλυσης που επικρατεί στα ασφαλιστικά ταμεία, παράλληλα με τις 11 περικοπές στις συντάξεις - επιδόματα που επιφέρει ο νόμος Κατρούγκαλου.
Συγκεκριμένα, μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί καμία εγκύκλιος για τον υπολογισμό των συντάξεων με τον νέο Νόμο 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου), με αποτέλεσμα πολλές από τις 10.500 αιτήσεις κύριας σύνταξης, γήρατος και αναπηρίας που υποβλήθηκαν μέσα στο 2016 να μην μπορούν να εκδοθούν.
Περίπου 6.500 συντάξεις είναι συντάξεις χηρείας, οι οποίες, σύμφωνα με τον νέο νόμο, δεν έχουν κατώτατο όριο και είναι κουρεμένες στο 50% της σύνταξης του θανόντος, με αποτέλεσμα να προκύπτουν ποσά ακόμη και των 150 ευρώ.
Ειδικά για τις νέες συντάξεις χηρείας, σύμφωνα με πληροφορίες, οι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Εργασίας πρότειναν στην ηγεσία του υπουργείου να καταβληθεί έναντι ένα ποσό, ώστε να μπορέσουν οι δικαιούχοι να επιβιώσουν, χωρίς ωστόσο αυτή η πρόταση να γίνει αποδεκτή. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η σχετική εγκύκλιος αναμένεται να εκδοθεί προς τα τέλη Νοεμβρίου.
Τι δικαιούνται
Σύμφωνα με τον Νόμο 4387/16 που ισχύει από 13/5/2016, οι ασφαλισμένοι που υποβάλλουν αίτηση για σύνταξη λόγω γήρατος δικαιούνται προσωρινή ίση με το 50% του μισθού του τελευταίου 12μήνου. Η χορήγηση προσωρινής σύνταξης με τις διατάξεις του άρθρου 29 του Ν. 4387/2016 αφορά αιτήσεις συνταξιοδότησης οι οποίες κρίνονται με τον νέο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης που θεσπίζεται με τον νόμο αυτόν.
Το ποσό της προσωρινής σύνταξης του άρθρου 29 του Ν. 4387/2016 κυμαίνεται από 384 ευρώ έως 768 ευρώ. Το ανώτατο και το κατώτατο ποσό προσωρινής σύνταξης ισχύει μόνο όταν χορηγείται πλήρης σύνταξη λόγω γήρατος ή αναπηρίας (με ποσοστό 80% και άνω). Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δικαιούται μειωμένη σύνταξη, το ανώτατο και κατώτατο όριο μειώνονται ανάλογα, σύμφωνα με το ισχύον κατά περίπτωση και αιτία συνταξιοδότησης ποσοστό μείωσης.
Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν ότι πρόβλημα θα ανακύψει όταν εκδοθεί η οριστική σύνταξη, καθώς δεν θα υπολογιστεί με τον μέσο όρο των αποδοχών του τελευταίου έτους, αλλά με τον μέσο όρο των συντάξιμων αποδοχών από το 2002 μέχρι το έτος συνταξιοδότησης. Όσοι παίρνουν σήμερα προσωρινή με τον μισθό 12μήνου ή το ασφαλιστέο εισόδημα του τελευταίου έτους, αν πρόκειται για ελεύθερους επαγγελματίες, θα πάρουν οριστική με τον μέσο όρο των αποδοχών των τελευταίων 15 ετών, εν προκειμένω από το 2002 ώς το 2016. Όσοι συνταξιοδοτηθούν το 2017 θα πάρουν οριστική με τον μέσο όρο αποδοχών από το 2002 ώς το 2017 (16 έτη) κ.ο.κ.
Μεγάλες απώλειες
Τονίζεται ότι μεγάλη αδικία υπάρχει για όσους υπέβαλαν αίτηση από 1/7/2015 μέχρι 12/5/2016. Δεν υπολογίζονται ούτε το κατώτατο όριο ούτε η η εθνική σύνταξη, οδηγώντας σε απώλειες έως και 53% ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης. Ενδεικτικά, με 4.500 ημέρες ασφάλισης στην 5η ασφαλιστική κλάση προκύπτει σύνταξη 270,81 ευρώ αντί 486,84 ευρώ (-44,37%), με 6.700 ημέρες στην 11η ασφαλιστική κλάση σύνταξη 285,90 ευρώ αντί 405,77 ευρώ (-29,54%), ενώ η μειωμένη σύνταξη μητέρας ανηλίκου με 5.500 ημέρες ασφάλισης στην 8η ασφαλιστική κατηγορία πέφτει στα 236,59 ευρώ αντί 508,88 ευρώ που ήταν πριν από την 1/7/2015 (-53,51%).
Υπενθυμίζεται οι οι συντάξεις που θα χορηγηθούν μετά τον νόμο Κατρούγκαλου (Μάιος 2016) είναι μειωμένες έως 30%.
Καθυστερήσεις στην απονομή
Σήμερα βρίσκονται σε εκκρεμότητα, συνολικά, 245.000 συντάξεις (120.000 κύριες και 125.000 επικουρικές) ελλείψει κονδυλίων τουλάχιστον 1,4 δισ. ευρώ. Η καθυστέρηση στην έκδοση συντάξεων φθάνει και τα 3 χρόνια. Μόνο στο ΙΚΑ εκκρεμούν 41.340 κύριες συντάξεις γήρατος, 10.130 αναπηρίας και 9.023 χηρείας, συνολικά 60.493 κύριες και 61.654 επικουρικές (πληρωτέες από το ΕΤΕΑ). Στον ΟΑΕΕ εκκρεμούν 24.630 συντάξεις (για το 50% χορηγούνται προσωρινές αλλά δεν συνυπολογίζονται άλλες 17.000 συντάξεις με διαδοχική ασφάλιση), στον ΟΓΑ 45.191 και στο ΕΤΕΑ 125.000 επικουρικές.
