Την ανατροπή στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων περιγράφει εγκύκλιος του ΟΑΕΕ. Βάσει των αλλαγών, οι συντάξεις για «νέους» ασφαλισμένους και ελεύθερους επαγγελματίες θα είναι «τσεκουρεμένες» κατά 40%. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, επέρχεται μεταβολή ως προς το καταβαλλόμενο ποσό σύνταξης, λόγω γήρατος, για όσους ασφαλισμένους συνταξιοδοτούνται από 1/7/2015 και μετά και είναι δικαιούχοι κατωτάτου ορίου σύνταξης.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη διάταξη, «για όσους η συνταξιοδότηση, λόγω γήρατος, από τους Οργανισμούς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, αρχίζει από 1/7/2015 και εφεξής, λαμβάνουν μόνο το ποσό σύνταξης που προκύπτει, βάσει των οικείων καταστατικών και γενικών διατάξεων (οργανικό ποσό). Εάν το ποσό που προκύπτει, είναι κατώτερο του εκάστοτε προβλεπόμενου κατωτάτου ορίου χορηγείται το (οργανικό ) ποσό αυτό…». Μετά από τη συμπλήρωση του 67ου έτους, σύμφωνα με τη διάταξη, καταβάλλεται το εκάστοτε προβλεπόμενο κατώτατο όριο. Σε περίπτωση που το προκύπτον (οργανικό) ποσό είναι μεγαλύτερο του κατωτάτου ορίου, καταβάλλεται το οργανικό ποσό αυτό. Στις περιπτώσεις χορήγησης σύνταξης, λόγω γήρατος, σε ηλικία μικρότερη των 67 ετών, το οργανικό ποσό σύνταξης που προκύπτει, κατά κύριο λόγο, είναι μεγαλύτερο του κατωτάτου ορίου, επομένως δεν επηρεάζεται από την παρούσα διάταξη.
Ωστόσο, όπως επισημαίνεται, αυτή βρίσκει εφαρμογή, κυρίως, στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης, λόγω γήρατος, νέων ασφαλισμένων, δηλαδή ασφάλιση για πρώτη φορά μετά την 1/1/1993, οι οποίοι συνταξιοδοτούνται: α) Στο 62ο με 15ετή συντάξιμο χρόνο β) στο 50ο ή 55ο με 20ετή συντάξιμο χρόνο για μητέρες ή χήρους πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών, για μειωμένη ή πλήρη σύνταξη αντίστοιχα.
Κριτήριο υπαγωγής στη διάταξη είναι η ημερομηνία που η σύνταξη, λόγω γήρατος, αρχίζει (από 1/7/2015 και μετά) και μόνον. Η ημερομηνία θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος δεν εξετάζεται για την εφαρμογή του παρόντος.
Όσοι ασφαλισμένοι εμπίπτουν στην παρούσα διάταξη, παράλληλα δε, εμπίπτουν στον τρόπο υπολογισμού του ν. 3863/2010 (δηλαδή είτε θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1/1/2015 είτε έχουν θεμελιώσει έως 31/12/2014 και η σύνταξη αρχίζει από 1/9/2015), μέχρι την οριστικοποίηση των οδηγιών για τον τρόπο υπολογισμού του ποσού σύνταξης, θα λαμβάνουν προσωρινή σύνταξη ίση με το 80% του δικαιούμενου οργανικού ποσού, πλήρους ή μειωμένου, σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις.
«Σε περίπτωση που τυχόν έχει ήδη εκδοθεί απόφαση οριστικής σύνταξης, λόγω γήρατος, με ημερομηνία έναρξης από 1/7/2015 και μετά, στην οποία έχει αποδοθεί ποσό πλήρους ή μειωμένου κατωτάτου ορίου, παρακαλούμε για την τροποποίησή της, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην παρούσα», όπως τονίζεται στην εγκύκλιο. Ομοίως, αν έχει εκδοθεί απόφαση προσωρινής σύνταξης, αναγόμενης στο κατώτατο όριο.
Παραδείγματα
- Νέος ασφαλισμένος με 15ετή συντάξιμο χρόνο, από τα οποία 2,5 έτη την τελευταία πριν την υποβολή της αίτησης πενταετία, υποβάλλει συνταξιοδοτικό αίτημα γήρατος με τη συμπλήρωση του 62ου, τον Ιούνιο του 2015. Έστω ότι το οργανικό ποσό πλήρους σύνταξης υπολογίζεται σε 320,00 ευρώ. Επί του ποσού αυτού υπολογίζεται μείωση 30%, (δηλαδή 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται του 67ου και στο ποσό που θα προκύψει, περαιτέρω μείωση 10%. Επομένως, η δικαιούμενη σύνταξη ανέρχεται, από 1/7/2015, σε 201,60 ευρώ, μηνιαίως, πλην σχετικών κρατήσεων. Με τη συμπλήρωση του 67ου, το ποσό σύνταξης θα αναχθεί στο κατώτατο όριο, μειωμένο κατά 30%, δηλαδή σε 340,40 ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι η περαιτέρω μείωση του 10% καταργείται, λόγω συμπλήρωσης του 67ου έτους της ηλικίας.
Ασφαλισμένος της παραπάνω περίπτωσης, του οποίου η σύνταξη αρχίζει από 1/9/2015, επομένως ο υπολογισμός του ποσού εμπίπτει στις διατάξεις ν. 3863/2010, θα λάβει προσωρινή σύνταξη ίση προς το 80% του δικαιούμενου μειωμένου οργανικού ποσού, δηλαδή 201,60 χ 80% = 161,28 ευρώ, μηνιαίως, πλην σχετικών κρατήσεων.
- Νέα ασφαλισμένη, μητέρα παιδιού ανίκανου για κάθε βιοποριστική εργασία, με 20ετή συντάξιμο χρόνο, υποβάλλει συνταξιοδοτικό αίτημα γήρατος με τη συμπλήρωση του 55ου, τον Ιούνιο του 2015. Από την ημερομηνία που η σύνταξη αρχίζει, δηλαδή από 1/7/2015, θα λάβει το πλήρες οργανικό ποσό σύνταξης, χωρίς μείωση (εξαιρείται της μείωσης 10%), το οποίο αν προκύψει μικρότερο του κατώτατου ορίου, θα αναχθεί στο κατώτατο όριο με τη συμπλήρωση του 67ου.
Σε κάθε περίπτωση, η εγκύκλιος διευκρινίζει ότι τα ποσά κατωτάτων ορίων συντάξεων, λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου, που καταβάλλονται από τους οργανισμούς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, όπως αυτά προβλέπονται από τις οικείες καταστατικές και γενικές διατάξεις, διατηρούνται, μέχρι και την 31/12/2021, στο ύψος που ισχύει την 31/7/2015.
