Η προκατάληψη των δίσεκτων ετών, μία εγκυμοσύνη, αλλά και η οικονομική δυσχέρεια φαίνεται ότι διαμορφώνουν τις «τάσεις» για τον τρόπο που επιλέγουν τα ζευγάρια να επισημοποιήσουν τη σχέση τους.
Τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για το 2018 δείχνουν μια μικρή μείωση των θρησκευτικών και πολιτικών γάμων, σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, αλλά και γεωμετρική αύξηση των συμφώνων συμβίωσης.
Για πρώτη χρονιά πάντως από το 2011, οι θρησκευτικοί γάμοι φαίνεται να είναι πιο αυξημένοι σε σχέση με τους πολιτικούς, αν και θα πρέπει σε αυτό να ληφθεί υπ’ όψιν και η παρουσία του συμφώνου συμβίωσης που καταγράφει τα τελευταία χρόνια ισχυρή παρουσία στις επιλογές των ζευγαριών.
Ειδικότερα, το 2018 έγιναν 24.418 θρησκευτικοί γάμοι (έναντι 24.975 το 2017), 23.010 πολιτικοί γάμοι (έναντι 25.163 το 2017) και 6.369 σύμφωνα συμβίωσης (έναντι 4.921 το 2017).
Σύμφωνα με τον καθηγητή Δημογραφίας και διευθυντή του Εργαστηρίου Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων (ΕΔΚΑ) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Βύρωνα Κοτζαμάνη, οι αριθμοί που μεταβάλλονται κάθε χρόνο όσον αφορά τον αριθμό των θρησκευτικών γάμων αλλά και των άλλων τρόπων επισημοποίησης μιας σχέσης αποδίδονται σε πολλούς λόγους.
Οπως ανέφερε: «Τα δίσεκτα έτη παρατηρούμε πάντα μια μεγάλη μείωση των γάμων. Πολλά ζευγάρια ακόμα επιλέγουν να μην παντρευτούν σε αυτές τις ημερομηνίες. Από εκεί και πέρα, σε πολλές περιπτώσεις ο γάμος συνδέεται με την εγκυμοσύνη και πολλά ζευγάρια επιλέγουν να επισημοποιήσουν τη σχέση τους εφόσον η γυναίκα έχει ήδη συλλάβει. Τέλος, από τη στιγμή που ληφθεί η εν λόγω απόφαση, τα οικονομικά ζητήματα είναι αυτά που ορίζουν τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει αυτό. Το σύμφωνο συμβίωσης αποτελεί την πιο οικονομική επιλογή».
Πάντως, ο κ. Κοτζαμάνης επισημαίνει και μία ακόμα τάση, για την οποία βέβαια υπογραμμίζει ότι είναι δύσκολο να συγκεντρωθούν στοιχεία. «Πολλά είναι τα ζευγάρια που επιλέγουν να προχωρήσουν αρχικά σε ένα σύμφωνο συμβίωσης ή σε έναν πολιτικό γάμο, κι από τη στιγμή που αποκτήσουν παιδί προχωράνε σε θρησκευτικό γάμο συνδυάζοντας το μυστήριο με αυτό της βάφτισης. Στρέφονται προς τον θρησκευτικό γάμο, ενώ παράλληλα είναι πιο οικονομικό το να συνδυάσουν τα δύο μυστήρια» σημειώνει.
Φυσικά, ο καθηγητής συνδέει τον αριθμό των γάμων και με τον αριθμό των γυναικών που βρίσκονται σε ηλικία αναπαραγωγής. «Και δυστυχώς αυτός ο αριθμός βαίνει συνεχώς μειούμενος στη χώρα μας», σημειώνει.
Το παραπάνω συμπέρασμα ισχυροποιείται και από τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για τις ηλικίες των γυναικών κατά τον 1ο τους γάμο. Το μεγαλύτερο ποσοστό είναι στις ηλικιακές ομάδες 25-29 και 30-34. Ειδικότερα, στις ηλικίες 25-29 έγιναν το 2018 14.059 γάμοι και στις ηλικίες 30-34 έγιναν 13.932 γάμοι. Στον αντίποδα, στην ηλικία 35-39 ο αριθμός έπεσε στους 5.963 και βαίνει μειούμενος όσο μεγαλύτερη είναι η γυναίκα. Αντίθετα, στους άντρες παρατηρείται καλύτερος καταμερισμός όσον αφορά την ηλικία γάμου, με τα υψηλότερα ποσοστά να καλύπτουν τις ηλικίες από 25 ετών έως και 44 ετών.
Οι πολιτικοί γάμοι
Αύξηση του αριθμού των θρησκευτικών γάμων παρατηρεί και ο προϊστάμενος του Γραφείου Γάμων της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, π. Ιγνάτιος Μόσχος.
Σύμφωνα με τον π. Ιγνάτιο, πολλά ζευγάρια «επιλέγουν να κάνουν πρώτα πολιτικό γάμο λόγω διάφορων αναγκών, για παράδειγμα μια πρόωρη εγκυμοσύνη, αργότερα όμως προχωρούν και σε θρησκευτικό γάμο. Πολλές φορές τον πραγματοποιούν ταυτόχρονα με τη βάπτιση του παιδιού τους».
Ενας άλλος σημαντικός παράγοντας ήταν (και είναι) η οικονομική δυσπραγία πολλών ζευγαριών, που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τα έξοδα μιας τελετής σε εκκλησία με πλήθος καλεσμένων.
Ομως, και πάλι «τα ζευγάρια θα αποφασίσουν λίγο μετά να ενωθούν με τα δεσμά του θρησκευτικού γάμου. Οι Ελληνες δεν απομακρύνονται από την Εκκλησία, δεν ξεχνούν τις ρίζες τους, την πίστη τους» αναφέρει στον Ελεύθερο Τύπο ο προϊστάμενος του Γραφείου Γάμων της Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
Ο πολιτικός γάμος θεσπίστηκε στη χώρα μας το 1982 προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στους εκκλησιαστικούς κόλπους. Για αρκετά χρόνια το ζήτημα αποτελούσε σημείο τριβής μεταξύ κράτους και Ιεραρχίας.
Το 2015, σε μια από τις συνεδριάσεις της, η Ιερά Σύνοδος ασχολήθηκε με το σύμφωνο συμβίωσης και γενικότερα με την έννοια της οικογένειας.
Στο ανακοινωθέν της ανέφερε, ανάμεσα στα άλλα, ότι «ο γάμος και η οικογένεια, γεγονός κατ’ εξοχήν εκκλησιαστικό και κοινωνικός θεσμός θεμελιώδους σημασίας, γίνεται όλο και περισσότερο ατομική υπόθεση που εντάσσεται στη σφαίρα του ιδιωτικού βίου».
Σημείωνε, δε: «Φαινόμενα – “εκτροπές” εξαιρετικά επίκαιρα και για την ελληνική πραγματικότητα είναι ο πολιτικός γάμος, η μονογονεϊκή οικογένεια, η ελεύθερη συμβίωση και ο λεγόμενος γάμος των ομοφυλοφίλων. Αφετηρία των θέσεων της Εκκλησίας στο ανωτέρω ζήτημα είναι ο σεβασμός της αξίας του ανθρώπου, που είναι κέντρο της ορθόδοξης Θεολογίας, αλλά και θεμελιώδης αρχή στο ελληνικό Σύνταγμα. Από το σεβασμό στην ιερότητα του ανθρωπίνου προσώπου απορρέει η απόρριψη οποιουδήποτε θεσμού – υποκατάστατου, όπως το σύμφωνο συμβίωσης, με το οποίο επιχειρείται ο υποβιβασμός της οικογενειακής ζωής στο επίπεδο των αστικών συναλλαγών, για την ανατροπή των οποίων αρκεί μία απλή αλλαγή γνώμης των συμβαλλομένων».
ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ
86.440 γεννήσεις (44.525 αγόρια και 41.915 κορίτσια) το 2018, έναντι 88.553 (45.686 αγόρια και 42.867 κορίτσια) το 2017. Μείωση 2,4%
120.297 θάνατοι (61.387 άνδρες και 58.910 γυναίκες), έναντι 124.501 (63.168 άντρες και 61.333 γυναίκες) το 2017. Μείωση 3,4%
24.418 θρησκευτικοί γάμοι το 2018 (έναντι 24.975 το 2017)
23.010 πολιτικοί γάμοι (έναντι 25.163 το 2017)
6.369 σύμφωνα συμβίωσης (έναντι 4.921 το 2017)
Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
